Βαρέθηκες να ζεις στη σκιά των άλλων. Καιρός είναι να βγεις εσύ στο φως. Οι δημόσιες σχέσεις διαδραματίζουν μεγάλη σημασία στη ζωή μας και στην επαγγελματική μας σταδιοδρομία, επιπλέον θεωρείται ένας επιστημονικός τομέας που γνωρίζει τεράστια απήχηση, αφού επηρεάζει με έμμεσο ή άμεσο τρόπο μεγάλο μέρος του πληθυσμού στον πλανήτη. Ο συγκεκριμένος τομέας στα αγγλικά ονομάζεται Public relations, και εν συντομία PR.
Aπό τότε που πήγαινες σχολείο, σου έσπαγε τα νεύρα. Και όταν τον θυμάσαι, φουντώνεις. Τον τύπο που για κάποιο λόγο -που ποτέ δεν κατάλαβες- συγκέντρωνε όλη την προσοχή πάνω του. Οι καθηγητές τον συμπαθούσαν, ο απουσιολόγος του έσβηνε τις απουσίες και τα κορίτσια τον λάτρευαν. Ούτε καλό παιδί ήταν ούτε ωραίος. Ηξερε όμως το κωλόπαιδο να προβάλλει τον εαυτό του. Να πείθει τους πάντες ότι είναι ξεχωριστός. Κι ας μην ήταν. Κι εσύ απορούσες με τον εαυτό σου κάθε φορά που έμενες απρόσκλητος στα πάρτι.
Και η κατάσταση συνεχίστηκε κι αργότερα. Κάθε φορά που πίστευες ότι αυτή είναι η ευκαιρία, που τώρα θα δουν όλοι στη δουλειά πόσα απίδια χωράει ο σάκος (σου), πόσο απαραίτητος τους είσαι κι άλλα ηρωικά. Εκείνη την κάθε φορά που εμφανιζόταν από το πουθενά κάποιος αυτάρεσκος φαφλατάς, που δεν έκανε άλλη δουλειά από το να βάζει το «Εγώ» στην αρχή κάθε πρότασης και να διαφημίζει τον εαυτό του σαν κράχτης στο Φαληράκι της Ρόδου. Κι εσύ εξακολουθούσες να μένεις απρόσκλητος στα πάρτι των συναδέλφων…
Σκέψου το Χόλιγουντ. Όλους αυτούς που θαυμάζεις στο κινηματογραφικό πανί. Κανείς δεν ήξερε το όνομα τους. Αυτό μέχρι τη στιγμή που τόλμησαν να ρισκάρουν με κάποιο ρόλο που άλλοι απέφευγαν. Και τώρα περιμένεις στην ουρά για να τους δεις.
Σκέψου την καριέρα σου. Ποιος ξέρει το όνομα σου; Ποιος ξέρει τι κρύβεται πίσω από την μη αναγνωρίσιμη προσωπικότητα σου; Έχει ενδιαφερθεί κανείς να ανακαλύψει τα ταλέντα σου, τις δυνατότητές σου; Αν δεν είσαι σίγουρος, τότε χρειάζεσαι κάποιον να αναλάβει τις δημόσιες σχέσεις σου. Οχι κάποιον πολυλογά που θα τριγυρνάει αγχωμένος με μία παχουλή ατζέντα στο χέρι μιλώντας ασταμάτητα στο κινητό. Εσύ χρειάζεσαι κάποιον που να σε ξέρει καλά και να σε νοιάζεται. Κάποιον σαν… εσένα.
Παρακάτω ακολουθεί ένα πλάνο 8 κινήσεων, που θα σε βοηθήσει να δικτυωθείς όπως πρέπει. Κάτι σαν ιστός αράχνης που θα απλωθεί εκεί που πρέπει και θα κολλήσει πάνω του εκείνους που πρέπει.
Εφάρμοσε τις δημόσιες σχέσεις
Μία από τις βασικές αρχές του marketing λέει πως όλοι μας πρέπει να μάθουμε να αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας ως προϊόν προς πώληση, σε έναν κόσμο που μοιάζει με τεράστια αγορά. Και εσύ, όταν πας για ψώνια, θα επηρεαστείς από το περιτύλιγμα, από τη διαφήμιση και από τα ατού του κάθε προϊόντος. Προσπάθησε, λοιπόν, να φτιάξεις έτσι τον εαυτό σου, ώστε να μοιάζει με ελκυστικό πακέτο προσφοράς, δύσκολο να το αγνοήσει κάποιος. Φτιάξε μια λίστα με όσα προτερήματα πιστεύεις ότι διαθέτεις (από τις σπουδές σου μέχρι το χιούμορ σου) και φρόντισε να τα προβάλλεις (όχι γλοιωδώς) σε κάθε καινούργια επαγγελματική γνωριμία ή σε μια συνέντευξη για δουλειά.
Ποτέ δεν είναι αργά να ξεκινήσεις να το κάνεις στη δουλειά που είσαι τώρα. Εξίσου σημαντικό είναι να κάνεις το ίδιο και με την εικόνα σου. Από το ντύσιμο και το κούρεμά σου μέχρι τον τρόπο που μιλάς και κινείσαι κερδίζεις ή χάνεις πόντους. Μη στραβώνεις. Σκέψου ότι κι εσύ επηρεάζεσαι από τα ίδια πράγματα πάνω στους άλλους.
Κέρδισε την εμπιστοσύνη τους
Οι άνθρωποι προτιμούν να κάνουν δουλειές με όσους εμπιστεύονται. Ο Ivan Misner, συγγραφέας του «The World’s Best Known Marketing Secret», ξέρει τι λέει όταν επιμένει πως «μέχρι να κερδίσεις την εμπιστοσύνη των άλλων δεν έχεις κάνει τίποτα πάνω στις δημόσιες σχέσεις σου». Αυτή την εβδομάδα κάνε μία κίνηση καλής θέλησης σε κάποιον συνάδελφο, όπως, για παράδειγμα, να μείνεις μερικές ώρες επιπλέον για να τον βοηθήσεις σε μια δουλειά που πρέπει να παραδώσει. Κάνε το κάθε εβδομάδα για ένα μήνα, χωρίς βέβαια να δείχνεις σαν ένας γλοιώδης καλός Σαμαρείτης, ο οποίος κάπου αποσκοπεί. Μετά το μήνα έχεις κερδίσει σίγουρα έναν πολύτιμο σύμμαχο στη δουλειά, ο οποίος θα κάνει σχεδόν τα πάντα για σένα, αφού θα σε εμπιστεύεται.
Επέλεξε
Είπαμε να βοηθάς. Οχι όμως τους πάντες (χάνεις και πολύτιμο χρόνο). Σκέψου ποιοι είναι οι τέσσερις άνθρωποι στην εταιρεία που θες να σε ξέρουν – ή, τέλος πάντων, να σε μάθουν. Αυτό το κουαρτέτο διαφέρει σε κάθε δουλειά. Υπάρχουν όμως και κάποια άτομα-πασπαρτού. Το αφεντικό (φυσικά), κάποιος από το τμήμα ανθρωπίνου δυναμικού και κάποιος από το λογιστήριο. Προθυμοποιήσου για πράγματα που είσαι σίγουρος ότι μπορείς να κάνεις. Και να θυμάσαι πάντα τις τέσσερις μαγικές λέξεις: «Πώς μπορώ να βοηθήσω;».
Πάρε το σωστό δρόμο
Ακριβώς εκεί, δηλαδή, από όπου περνούν οι υποψήφιοι πελάτες. Η Lynne Waymon, δημιουργός του ContactsCount.com, θυμάται την περίπτωση ενός 28χρονου οικονομικού συμβούλου, ο οποίος ειδικευόταν σε στρατηγικές συνταξιοδότησης. Ξεκίνησε λοιπόν να παρακολουθεί μαθήματα τανγκό και φοξ τροτ και γνώρισε τόσους 50άρηδες και 60άρηδες, που στο γραφείο του κόντεψε να βάλει «πόρτα» και να κάνει face control. Ηδη μπήκες σε σκέψεις πού να γραφτείς. Ετσι δεν είναι;
Ντουέτα
Οι γκουρού του είδους τις ονομάζουν συμβιωτικές ή συνεργείς σχέσεις. Με απλά λόγια, βρίσκεις κάποιον συνάδελφο που ταιριάζουν τα χνώτα σας, και δεν είστε σε ανταγωνιστικές θέσεις, και δημιουργείτε τη δική σας συμμαχία εκμεταλλευόμενοι ο ένας τον άλλον όσο περισσότερο γίνεται. Ο Misner το θέτει πιο γλαφυρά το θέμα λέγοντας: «Βάλε ένα δικηγόρο, ένα λογιστή, έναν οικονομολόγο κι έναν τραπεζίτη στο ίδιο δωμάτιο και σε μία ώρα θα σφίγγουν τα χέρια κλείνοντας δουλειές». Ξεδιάντροπα δεν ακούγονται όλα αυτά; Ωραία.
Άχρηστες αρετές
Υπάρχουν και τέτοιες. Οταν πρόκειται για την καριέρα σου, η περηφάνια, η σεμνότητα και ο φόβος ή ο δισταγμός είναι κάτι σαν θανάσιμες αμαρτίες. Τον περήφανο φίλο σου, που κοιτάζει με περιφρόνηση όσους κάνουν δημόσιες σχέσεις για να ανέβουν, είναι πολύ πιθανό να τον δεις στην ουρά έξω από το ταμείο ανεργίας να λέει τα ίδια. Οσο για τη σεμνότητα και το φόβο, μπορούν να σαμποτάρουν καταστροφικά την καριέρα ταλαντούχων -κατά τα άλλα- ανθρώπων. Η Waymon όμως δεν σε θέλει απαισιόδοξο.
«Υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορείς να κάνεις και κάποιες στρατηγικές, που μπορείς να αναπτύξεις και να βγάλεις από το τσεπάκι σου τη στιγμή που θα τις χρειαστείς». Για να προετοιμαστείς, πάντως, για τις βαρετές εκείνες περιπτώσεις αναγκαστικής κοινωνικότητας, που ανέχεσαι κάθε τρεις και λίγο, πρέπει να είσαι σε ετοιμότητα για να απαντήσεις στις δύο αναπόφευκτες ερωτήσεις.
Τι δουλειά κάνεις;
Πολλοί άνθρωποι απαντούν με μια μίζερη ταπεινότητα σε αυτή την ερώτηση. «Είμαι ένας απλός λογιστής», λέει και σου έρχεται να τον χαϊδέψεις στην πλάτη με οίκτο. Δεν χρειάζεται να είσαι τόσο μετριοπαθής. Υπάρχει διαφορά μεταξύ κομπασμού και αγάπης για τη δουλειά σου. Μίλα καθαρά. Με αυτοπεποίθηση. Πρόβαλε κάποιες από τις σημαντικότερες ικανότητές σου και διηγήσου τους περιστατικά, όπου εσύ έβγαλες το φίδι από την τρύπα. «Είμαι ορκωτός λογιστής σε μεγάλες εταιρείες. Πέρυσι κατάφερα να πείσω την εφορία ότι το δεύτερο και μικρότερο εργοστάσιο της εταιρείας δεν ήταν παρά μία αποθηκούλα», της λες κι έχει αρχίσει ήδη να ψάχνεται. Αν τη δεις τώρα να σε χαϊδεύει, όχι με οίκτο αλλά με νόημα, μην απορήσεις.
Πως είσαι;
Είναι μία ατάκα που την ακούς πενήντα φορές την ημέρα. Και τις πενήντα χασμουριέσαι από την ανία και τις σαράντα εννιά δεν μπαίνεις καν στον κόπο να απαντήσεις παρά ψελλίζεις ένα συγκαταβατικό «Καλά…». Κι όμως. Αυτή η ερώτηση μπορεί να αποδειχτεί χρήσιμη. Σκέψου τι μπορείς να προσφέρεις στον άλλον («Ακουσα ότι χρειάζεσαι καινούργιο γραφείο. Θα δω τι μπορώ να κάνω») και τι μπορεί να σου προσφέρει («Χρειάζομαι νέα γραμματέα. Εχεις τίποτα υπόψη σου;»). Ετσι μετατρέπεις έναν ανούσιο διάλογο σε χρήσιμη συζήτηση. Και σταματάς το χασμουρητό.
Θυμήσου
Δεκάδες, εκατοντάδες χρήσιμες επαφές περνούν στη λήθη της θεόκλειστης ατζέντας σου, που έχεις να ανοίξεις εδώ και μήνες. Διόρθωσε την αμέλεια. Κάθε Παρασκευή, για τους επόμενους έξι μήνες, προγραμμάτισε να κάνεις ένα γρήγορο τηλεφώνημα σε κάποιον που πιστεύεις ότι θα έπρεπε να έχεις επικοινωνήσει μαζί του όλο αυτό το διάστημα. Οι επαγγελματικές επαφές είναι σαν την ξένη γλώσσα. Οσο περισσότερο δεν μιλάς τόσο περισσότερο την ξεχνάς. Και σε ξεχνούν.
Πες ευχαριστώ
Η ομάδα του Misner ρώτησε 2.000 επαγγελματίες αν είναι ευχαριστημένοι από την απόδοση των υπαλλήλων τους. Το 80% απάντησε αρνητικά. Στη συνέχεια ρωτήθηκαν αν λένε συχνά «ευχαριστώ» ή αν δείχνουν με κάποιον τρόπο την ικανοποίησή τους προς τους υπαλλήλους τους. Μόνο το 20% απάντησε καταφατικά. Αυτός ο συσχετισμός δεν είναι τυχαίος. Μην ξεχνάς ότι το «ευχαριστώ» μπορείς να το πεις με διάφορους τρόπους. Και σαν σύγχρονος Ιησούς του marketing, ο Misner τα λέει όλα με μία φράση: «Όσοι δώσουν, θα λάβουν».
