Αποδείχτηκε απρόσβλητος από τη λάμψη της διασημότητας, επιλέγοντας -μετά την καταξίωση του στα 90’s με τη Λίστα του Σίντλερ και τον Άγγλο Ασθενή- ρόλους «ψαγμένους» και καλλιτεχνικά ριψοκίνδυνους. Και τα κατάφερε σε όλους, με πιο πρόσφατο παράδειγμα το Grand Budapest Hotel, όπου παρέδωσε έναν από τους πιο γοητευτικούς χαρακτήρες της Ιστορίας του cinema και αριστοκρατικούς συνάμα. Ο ίδιος είναι μακρινός ξάδερφος του πρίγκιπα Κάρολου.
Στην θεσπέσια ταινία σας, το Grand Budapest Hotel, συνεργαστήκατε με τον Wes Anderson. Έχει έναν ιδιαίτερο τρόπο να διηγείται ιστορίες. Έχετε αποκωδικοποιήσει την εκκεντρικότητα του;
Καταρχήν έχει πολύ φαντασία και του αρέσει να υπονομεύει τα στερεότυπα. Πήρε την κλασική ιστορία ενός μεγάλου ξενοδοχείου και της έβαλε μαύρο, υποχθόνιο χιούμορ, μακάβρια ευρήματα και ανατροπές που προκαλούν την έκπληξη. Ταυτόχρονα κατευθύνει τους ηθοποιούς στο να έχουν μια «πλαστικότητα» στο χιούμορ τους και την ίδια στιγμή πιστεύει πολύ στην απλότητα, όταν σκηνοθετεί τις ανθρώπινες σχέσεις. Όλα αυτά δημιουργούν ένα περίεργο χαρμάνι που έχει τη γοητεία του.
Στη νεότητα σας είχατε εργαστεί και σε ξενοδοχείο, όπως αναφέρεται στο βιογραφικό σας. Τι θυμάστε από εκείνη την περίοδο;
Λοιπόν, εργαζόμουν σαν αχθοφόρος και γενικός «χαμάλης» στο ξενοδοχείο Brown’s, ένα από τα πιο ιστορικά και αριστοκρατικά. Φόραγα ένα λευκό κουστούμι και άλλαζα λάμπες, γυάλιζα τα ασημικά, έβαζα ηλεκτρική σκούπα στους διαδρόμους. Ήμουνα ο τελευταίος των τελευταίων που λένε. Μια μέρα ήμουν στις ανδρικές τουαλέτες και καθάριζα έναν πολυέλαιο, ώσπου ξαφνικά μπήκε ο Jeremy Irons. Ήταν ήδη μεγάλος star. Με παρατήρησε μια στιγμή να δω τι κάνω και μου είπε: «Συγνώμη, θέλω τη συμβουλή σου. Θέλω να καθαρίσω κάτι γυαλικά στο σπίτι και δεν ξέρω ποιο απορρυπαντικό είναι το καλύτερο». «Αυτό», του είπα και του έδειξα το κουτί με το απορρυπαντικό που χρησιμοποιούσα. Του ζήτησα αμέσως αυτόγραφο. Το άφησε στη ρεσεψιόν και φανταστείτε τι έγραφε: «Συνέχισε να γυαλίζεις αγαπητέ Ralph. Υπογραφή: Jeremy Irons». Σημείωση: Τρόμαξα να το ζητήσω από τον ρεσεψιονίστα, τον αντίστοιχο Gustave της ταινίας, τον οποίο τελικά ερμήνευσα. Με κοίταζε κάπως ειρωνικά.
Πάντως, παρότι γίνατε διάσημος από δραματικούς ρόλους, φαίνεται να απολαμβάνετε περισσότερο τέτοιους χιουμοριστικούς ρόλους, όπως του Gustave. Σωστά;
Κοιτάξτε, το θέμα με τέτοιους έντονους χαρακτήρες είναι ότι μπορεί να ξεπεράσεις τα όρια. Σίγουρα είχε πλάκα να ερμηνεύω το ρόλο, ωστόσο ανησυχούσα να μην τον γελοιοποιήσω υπερβάλλοντας. Βέβαια, αυτή η παραστατικότητα, ο τρόπος που παρουσιάζει τα πράγματα και οι λεπτομέρειες στις εκφράσεις του, είναι κάτι που συνηθίζεται σε τέτοιες θέσεις στα μεγάλα ξενοδοχεία. Ο Gustave βέβαια έχει ανθρωπισμό, ευσπλαχνία, ταπεινότητα, και όταν βρίσκεται απέναντι σε ηθικά διλήμματα δεν διστάζει να δράσει με γενναιότητα, κατά παράβαση των συμβάσεων στις οποίες θα υπέκυπτε ένας τυπικός cocncierge. Για παράδειγμα, ρισκάρει τα πάντα για να σώσει τον μαθητευόμενό του.
Θεωρείτε σημαντικό το να έχετε στη ζωή μέντορες;
Ναι! Είναι πολύ σημαντικό να έχεις ένα πρόσωπο πιο μεγάλο σε ηλικία από σένα και πιο έμπειρο που θα σου δίνει συμβουλές και θα σε ενθαρρύνει. Η μητέρα μου και ο πρώτος μου ατζέντης ήταν οι μέντορές μου. Από αυτούς έμαθα ότι το να είσαι τζέντλεμαν είναι το να έχεις καλούς τρόπους, αλλά και να σκέφτεσαι τους άλλους.
Στις κωμωδίες, τις περισσότερες φορές, δεν δίνεται τόσο προσοχή όσο στα αποκαλούμενα «σοβαρά» έργα -σε σύγκριση και με τα δράματα. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Νομίζω ότι η κωμωδία μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά πολλές σοβαρές καταστάσεις. Μολονότι, όταν οι περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη λέξη «κωμωδία», εννοούν «εδώ γελάνε», οι Γάλλοι χρησιμοποιούν τον όρο για να μιλήσουν και για το δράμα, ενώ οι αποκαλούμενες κωμωδίες του Σέξπιρ είναι γεμάτες πόνο, απώλειες και απογοητεύσεις. Οι καλές κωμωδίες περιέχουν αυτά τα στοιχεία και είναι επίσης γεμάτες αντιφάσεις.
Έχετε ενσαρκώσει ένα πλήθος διαφορετικών ρόλων στην καριέρα σας. Επιδιώκετε να συνδυάζετε ετερογενή στοιχεία στις επιλογές σας και ποια είναι η οπτική σας γωνία σε σχέση με την υποκριτική;
Καταρχάς, σαν ηθοποιός συνεχώς προσπαθώ να ανακαλύπτω τι βρίσκεται στο υπόστρωμα κάθε χαρακτήρα που καλούμαι να ενσαρκώσω. Ποια είναι τα κρυμμένα στοιχεία της προσωπικότητάς του. Την υποκριτική την αντιμετωπίζω με τον ενθουσιασμό ενός παιδιού. Μου αρέσει που μπορώ, σαν ηθοποιός, να είμαι οποιοσδήποτε και να λέω οτιδήποτε, να προτείνω πράγματα και να με λαμβάνουν υπόψη.
Και όταν σκηνοθετείτε; Τι σας αρέσει σε αυτό;
Πολλά πράγματα. Η αλληλεπίδραση με το κοινό. Οι σχετικές συζητήσεις. Η συνεργασία με τον σεναριογράφο όταν γράφουμε το σενάριο αλλά και με τους άλλους ειδικούς συνεργάτες που ασχολούνται με ένα φιλμ. Έτσι τελικά, όταν λέμε ότι αυτό είναι το «όραμα» του σκηνοθέτη για ένα πράγμα, δεν είναι μόνο το δικό του όραμα. Είναι η συγκέντρωση πολλών οραμάτων μαζί και είναι η μίξη που κάνει το όλο θέμα συναρπαστικό.
