Η Σουμάτρα είναι νησί της Νοτιοανατολικής Ασίας, το δεύτερο σε μέγεθος νησί της Ινδονησίας και έκτο στον κόσμο, και μαζί με μικρότερα νησιά αποτελεί το δυτικό τμήμα του κράτους. Η έκτασή του είναι 473.606 τετραγωνικά χιλιόμετρα, 3,5 φορές μεγαλύτερο σε έκταση από την Ελλάδα και σύμφωνα με εκτιμήσεις της τοπικής στατιστικής υπηρεσίας έχει πληθυσμό 50.180.000 κατοίκους (εκτίμηση 2014). Η πυκνότητα οικήσεως είναι 105 κάτοικοι ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο και πρωτεύουσά της είναι η πόλη Μεντάν με 3.418.645 κατοίκους.
Φυσική εξέταση
Από τα Βόρεια βρέχεται από το Στενό της Μαλάκας, προς Ανατολικά από τη Νότια Κινεζική θάλασσα, προς ΝΑ. από τη θάλασσα της Ιάβας, προς ΒΔ. από τη θάλασσα των Ανταμάν, προς Δ. και Ν. από τον Ινδικό ωκεανό. Το σχήμα της είναι στενόμακρο, με μήκος 1500 χλμ. και πλάτος 300 χλμ. Από τη χερσόνησο της Μαλάκας χωρίζεται με πορθμό πλάτους 60 χλμ.
Το ΝΔ τμήμα του νησιού είναι ορεινό και διαμορφώνεται από τη μεγάλη οροσειρά Μπαρισάν, που αρχίζει από το βορειότερο σημείο του και φτάνει μέχρι το νοτιότερο. Δημιουργήθηκαν πολλά ρήγματα, στα οποία οφείλεται η μεγάλη ηφαιστειότητά του, καθώς και τα μεγάλα στρώματα λάβας που καλύπτουν το νότιο κυρίως τμήμα του. Η οροσειρά αυτή είναι μία συνεχής αλυσίδα βουνών, που καλύπτονται από τροπικά δάση, με ελάχιστα περάσματα. Έτσι απομονώνει το ανατολικό από το δυτικό τμήμα.
Το όρος Κοριντίγι (3.805 μ.) είναι η πιο ψηλή κορυφή και ενεργό ηφαίστειο, όπως και το Μαράκι (2.891 μ.). Υπάρχουν ακόμα άλλα 12 ενεργά ηφαίστεια, με ύψος μεγαλύτερο από 2000 μ., που με τις εκρήξεις τους συγκλονίζουν συχνά το νησί. Ελάχιστος είναι ο διαμελισμός στις δυτικές ακτές. Δεν υπάρχουν λιμάνια. Το τροπικό δάσος φτάνει μέχρι τη θάλασσα. Απέναντι βρίσκεται μία αλυσίδα νησιών, με κατεύθυνση παράλληλη προς την οροσειρά Μπαρισάν.
Είναι πυκνοκατοικημένα. Γνωστότερο είναι το νησί Νιάς, όπου βρέθηκαν πολλά μνημεία ενός αρχαίου μεγαλιθικού πολιτισμού. Το ανατολικό τμήμα της είναι χαμηλό και σχηματίζει μία μεγάλη πεδιάδα, που καλύπτεται από πυκνά δάση, το νοτιοκεντρικό μέρος της οποίας αποτελείται απ’ τα όρη Μπαρισάν. Η δυτική παραλία γίνεται δύσκολα προσιτή κι έχει ελάχιστα λιμάνια. Οι αγροί που καλλιεργούνται βρίσκονται συνήθως κατά μήκος των ποταμών.
Οι ποταμοί είναι αρκετά μεγάλοι και πολλοί από αυτούς, πλωτοί και πλούσιοι σε ψάρια. Μεγαλύτεροι είναι ο Ασαχάν, που εκβάλλει στο Στενό της Μαλάκας, ο Κάμπορ, που είναι ο μεγαλύτερος ποταμός της Σουμάτρας, κατάλληλος για ναυσιπλοΐα, ο Σιάκ. Στην ανατολική παραλία βρίσκονται οι Χάρι, Μούσι, Ιντραγκίρι και άλλοι ποταμοί που πηγάζουν απ’ την οροσειρά Μπαρισάν και ποτίζουν, με τους παραποτάμους τους, ολόκληρη την πεδιάδα.
Την εποχή των μεγάλων βροχών ξεχειλίζουν και πλημμυρίζουν μεγάλες εκτάσεις, δημιουργώντας επικίνδυνα έλη και τέλματα. Εδώ ο θαλάσσιος διαμελισμός είναι μεγαλύτερος. Όμως τα τέλματα και οι προσχώσεις πολλών ποταμών, σε συνδυασμό με το παρθένο δάσος που καταλήγει στη θάλασσα, καθιστούν απροσπέλαστες και αφιλόξενες τις ακτές. Απέναντι στις ΝΑ ακτές είναι τα νησιά Μπάγκα και Μπίλετον, με μεγάλα κοιτάσματα κασσίτερου (κασσιτερονήσια).
Το κλίμα είναι τροπικό και ανθυγιεινό. Οι ψηλότερες τοποθεσίες είναι δροσερότερες και υγιεινές. Μεγάλη αφθονία βροχών υπάρχει ιδιαίτερα το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. Οι βροχές, καθώς κι η ψηλή θερμοκρασία, ευνοούν την ύπαρξη πολλών δασών σ’ ένα μεγάλο μέρος του νησιού.
Οικονομία
Η οικονομία του στηρίζεται στη γεωργία και την ξυλεία. Τα κυριότερα προϊόντα του νησιού είναι: ρύζι, καουτσούκ, καπνός, τσάι, καφές, μπαχαρικά. Άφθονη είναι η ξυλεία και στο υπέδαφος υπάρχει κασσίτερος και πετρέλαιο. Το εμπόριο και η βιομηχανία είναι ικανοποιητικά. Υπάρχει βιομηχανία σε διάφορους κλάδους κυρίως στις πόλεις.
Πολιτική εξέταση
Οι περισσότεροι κάτοικοι του νησιού είναι Μαλαίοι. Σπουδαιότερες πόλεις είναι: Παλεμπάνγκ που είναι η εμπορικότερη πόλη του νησιού, χτισμένη στις όχθες του ποταμού Μούσι. Είναι η μεγαλύτερη πόλη, από άποψη πληθυσμού, με περίπου 500.000 κατοίκους. Η Παλεμπάνγκ φημίζεται για τα ωραία της υφάσματα. Παντάνγκ: Βρίσκεται στη νοτιοδυτική ακτή της οποίας είναι η πιο αξιόλογη πόλη.
Παντού υπάρχουν θαυμάσιοι κήποι και δέντρα. Στην πόλη δεσπόζει το ηφαίστειο Τάλανγκ. Η Παντάνγκ, εξαιτίας της θέσης της, συγκεντρώνει την παραγωγή από τα γύρω οροπέδια. Μεντάν: Βρίσκεται απέναντι από τη Μαλαϊκή χερσόνησο και είναι διοικητικό κέντρο της Ανατολικής Σουμάτρας. Είναι σύγχρονη πόλη, με δεντροφυτευμένους δρόμους, με ωραία κτίρια και ζωηρή εμπορική κίνηση. Άλλες πόλεις είναι: Τζάμπι, Κούτα – Ράτζα, Κελετμπέτουνγκ κ.ά.
Ιστορία της Σουμάτρας
Οι πρώτοι άποικοι της Σουμάτρας ήταν Ινδοί και αργότερα Άραβες. Ακολούθησαν οι Πορτογάλοι (16ος αιώνας), οι Άγγλοι (αρχές 17ου αιώνας) και τέλος οι Ολλανδοί, που άρχισαν την κατάκτηση το 1663 και την ολοκλήρωσαν το 1910. Μέχρι το 1942, που την κατέλαβαν οι Ιάπωνες, ήταν ολλανδική κτήση. Ενσωματώθηκε στην Ινδονησιακή Δημοκρατία το 1945.
