Η συμπίεση αποτελεί ένα ισχυρό όπλο, το οποίο θα σας βοηθήσει να κατεβάσετε αρχεία, να δημιουργήσετε αντίγραφα ασφαλείας τους, να τα αποστείλετε με email, να τα αποθηκεύσετε στον υπολογιστή ή σε κάποιο εξωτερικό μέσω, όπως USB, και ούτω καθεξής
Η χρήση προγραμμάτων με τη βοήθεια των οποίων θα μειώσετε το μέγεθος κάποιων αρχείων, πιθανώς να σας ακούγεται σχετικά παρωχημένη. Μιας και οι περισσότεροι χρήστες διαθέτουν πλέον VDSL συνδέσεις, τα μεγέθη των αρχείων και οι χρόνοι για το κατέβασμά τους δεν αποτελούν πρόβλημα, όπως σαφώς ίσχυε παλιότερα. Επιπρόσθετα, οι χωρητικότητες των σκληρών δίσκων συνεχώς αυξάνονται, ενώ παράλληλα οι τιμές τους μειώνονται, με συνέπεια να μην εμφανίζεται ο κίνδυνος ξαφνικής έλλειψης χώρου.
Παρόλα αυτά, η σμίκρυνση αρχείων -γνωστή και ως συμπίεση- μπορεί να αποδειχτεί πολύ χρήσιμη σε πλείστες περιπτώσεις. Εξάλλου είναι αρκετά εύκολο να πραγματοποιηθεί, μιας και τα ίδια τα Windows διαθέτουν ενσωματωμένο ένα εργαλείο συμπίεσης. Στις επόμενες σελίδες θα εξετάσουμε πώς δουλεύει η συμπίεση αρχείων, πώς να την πραγματοποιήσετε, καθώς και τους λόγους που την καθιστούν τόσο χρήσιμη.
Τι είναι συμπίεση αρχείων
Είναι ήδη γνωστό στους περισσότερους πως συμπιέζοντας ένα αρχείο, το συνολικό του μέγεθος μειώνεται. Κατά τη συμπίεση μεγάλου αριθμού αρχείων και φακέλων, δημιουργείται ένα μοναδικό αρχείο που εμπεριέχει τα επιμέρους.
Το αρχείο αυτό, το οποίο ενίοτε αναφέρεται και ως Archive, καταλαμβάνει πολύ λιγότερο χώρο από τα πρωτότυπα αρχεία. Πως όμως επιτυγχάνεται αυτό; Η απάντηση είναι εξαιρετικά απλή. Κατά τη διαδικασία συμπίεσης, τα προγράμματα συμπίεσης αναζητούν διπλότυπα δεδομένα. Για παράδειγμα, σε ένα έγγραφο κειμένου, ο σύνδεσμος “και” είναι σίγουρο πως θα εμφανιστεί αρκετές φορές.
Εφόσον αντικατασταθεί, σε κάθε περίπτωση, η λέξη με κάποιο μικρότερου μεγέθους στοιχείο -για παράδειγμα, τον αριθμό 1- το αρχείο θα μειωθεί σε μέγεθος. Τα προγράμματα συμπίεσης ελέγχουν κάθε αρχείο ξεχωριστά, αναζητώντας οποιοδήποτε δεδομένο επαναλαμβάνεται και αντικαθιστώντας το με τον τρόπο που περιγράψαμε πιο πάνω. Κατά δεύτερον, προσθέτουν ένα ευρετήριο, ώστε αφότου το αρχείο αποσυμπιεστεί, τα περιεχόμενα να επανέλθουν στην προτεραία κατάσταση.
Η τεχνική αυτή δεν περιορίζεται στα αρχεία κειμένου αποκλειστικά, μιας και όπως θα δούμε πιο κάτω, κάποιοι τύποι αρχείων αποσυμπιέζονται καλύτερα από άλλους, ενώ κάποιοι άλλοι δεν αποσυμπιέζονται καθόλου. Υπάρχουν, εξάλλου, διαφορετικά προγράμματα συμπίεσης, το καθένα με τις δικές του δυνατότητες συμπίεσης. Θα επανέλθουμε σε κάποια από αυτά, καθώς και στα πλεονεκτήματα του καθενός, αργότερα.
Εκτός από τη βασική λειτουργία συμπίεσης, η οποία ισχύει για τους περισσότερους τύπους αρχείων, υπάρχει και ένας ακόμα τύπος συμπίεσης που χρησιμοποιείται στα περισσότερα αρχεία βίντεο, μουσικής και εικόνας. Αντί να αναζητά διπλότυπα δεδομένα, απομακρύνει από τα αρχεία αυτά δεδομένα, τα οποία θεωρούνται μη απαραίτητα, μιας και το αρχείο αυτό θα “προβάλλεται” ή θα “ακούγεται” το ίδιο και χωρίς αυτά. Η μέθοδος αυτή ονομάζεται απωλεστική συμπίεση και χρησιμοποιείται κυρίως στα αρχεία εικόνας JPEG, στα αρχεία μουσικής MP3 και σχεδόν σε κάθε αρχείο βίντεο.
Η διαφορά ανάμεσα στην “κλασική” συμπίεση και στην απωλεστική συμπίεση, είναι πως η τελευταία, όπως μπορεί κανείς να διακρίνει και από το όνομά της, επιφέρει απώλειες. Ενώ η συνηθισμένη συμπίεση έχει ως αποτέλεσμα ένα αρχείο να μπορεί να αποσυμπιεστεί στην αρχική του κατάσταση, η απωλεστική συμπίεση απομακρύνει δεδομένα που δεν μπορούν να επανακτηθούν αργότερα. Από την άλλη πλευρά, συμπιεσμένα αρχεία, όπως είναι το ZIP, θα πρέπει να αποσυμπιεστούν πριν χρησιμοποιηθούν – ένα απωλεστικό αρχείο, όπως είναι μια φωτογραφία JPEG, μπορούν να ανοίξουν αυτόματα.
Ζιπάρετε τα
Γιατί όμως τα συμπιεσμένα αρχεία είναι τόσο δημοφιλή σε τόσο μεγάλο αριθμό χρηστών; Παρόλο που οι μεγαλύτερης χωρητικότητας σκληροί δίσκοι είναι δυνατόν να αποθηκεύσουν εκατομμύρια αρχεία χωρίς επιπτώσεις και προβλήματα, η συμπίεση αρχείων είναι ακόμα χρήσιμη. Όταν δημιουργείτε αντίγραφα ασφαλείας ή αρχειοθετείτε παλιά αρχεία για CDs και DVDs αντιγραφής, η δυνατότητα να “διασώσετε” ακόμα και λίγα Megabytes από το συνολικό μέγεθος των αρχείων, μπορεί να σημαίνει τη διαφορά ανάμεσα σε ένα δισκάκι ή σε δύο.
Επίσης, όταν αποστέλλετε με email αρχεία σε κάποιον άλλο χρήστη, είναι λογικό να θέλετε να τα συμπιέσετε όσο το δυνατόν περισσότερο. Με τον τρόπο αυτόν τα emails θα αποσταλούν πιο γρήγορα και ο αποδέκτης τους θα χρειαστεί λιγότερο χρόνο για να τα κατεβάσει. Επιπρόσθετα, είναι αρκετά κοινή τακτική για τους ISPs να θέτουν ένα όριο στο μέγεθος των συνημμένων, με συνέπεια, πολλές μεγάλου μεγέθους φωτογραφίες να μην μπορούν να αποσταλούν – η συμπίεση αρχείων προσφέρει έναν τρόπο να ξεπεράσετε τους περιορισμούς αυτούς και ως εκ τούτου να μπορείτε να αποστείλετε περισσότερα και μεγαλύτερα αρχεία.
Τέλος, το γεγονός πως η συμπίεση μπορεί να ενσωματώσει πολλά αρχεία σε ένα, αποτελεί έναν εξαιρετικό τρόπο να οργανώσετε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα παλιά ή μη χρήσιμα αρχεία σας.
Παρόλο που υπάρχουν πολλοί τύποι συμπιεσμένων αρχείων, τα αρχεία ZIP είναι αναντίρρητα τα πιο δημοφιλή. Ένας πραγματικά μεγάλος αριθμός αρχείων που διατίθενται για κατέβασμα από sites παρέχονται σε μορφή ZIP, μιας και η αποστολή ενός μικρότερου ZIP σημαίνει και ένα μικρότερης διάρκειας download. Τα αρχεία ZIP μπορούν να δημιουργηθούν και να αποσυμπιεστούν από μια ποικιλία προγραμμάτων συμπίεσης, συμπεριλαμβανομένων των WinZip (www.winzip.com) και το Winrar (www.rarlabs.com), ακόμα και των ίδιων των Windows.
Το εργαλείο συμπίεσης που περιλαμβάνεται στα Windows 8 και στα 10 είναι σχετικά περιορισμένο και δεν προσφέρει τις επιλογές που θα βρείτε σε εξειδικευμένα προγράμματα συμπίεσης, αλλά αποτελεί έναν εύχρηστο τρόπο για να αποσυμπιέσετε αρχεία γρήγορα. Η δημιουργία ενός αρχείου ZIP σε οποιαδήποτε από τις δύο εκδόσεις των Windows είναι απλή: απλά επιλέξτε ένα ή περισσότερα αρχεία, κάντε δεξί κλικ επάνω τους και επιλέξτε Συμπιεσμένος φάκελος (μορφή ZIP) από το μενού Αποστολή προς. Δεν υπάρχουν διαθέσιμες επιλογές για τον έλεγχο του επιπέδου της συμπίεσης που εφαρμόζεται και θα ανατεθεί αυτόματα στο αρχείο ZIP το όνομα του αρχείου στο οποίο έγινε δεξί κλικ.
Το άνοιγμα ενός αρχείου ZIP στα Windows είναι ακόμα ευκολότερο. Τόσο τα Windows 8, όσο και στα 10 μεταχειρίζονται τα αρχεία ZIP ως φακέλους, οπότε μπορείτε με ένα διπλό κλικ σε ένα ZIP να δείτε και να ανοίξετε το περιεχόμενό του. Για να αποσυμπιέσετε μόνιμα ένα αρχείο ZIP, είτε σύρετε με drag and drop τα αρχεία μέσα από τον φάκελο σε έναν άλλο φάκελο ή κάντε δεξί κλικ στο ίδιο το αρχείο ZIP και επιλέξτε Extract All.
Παρόλο που η εφαρμογή διαθέτει πολύ λιγότερα εργαλεία από εξειδικευμένα προγράμματα όπως το Winzip, το εργαλείο των Windows 10 προσφέρει τη δυνατότητα να προστατεύσετε το αρχείο ZIP με ένα απλό password. Αφότου δημιουργήσετε ένα αρχείο ZIP, ανοίξτε το άμεσα και επιλέξτε Add a Password από το μενού File. Έχοντας εισαγάγει και επιβεβαιώσει το password, βεβαιωθείτε πως έχετε διαγράψει τα πρωτότυπα αρχεία, καθώς παραμένουν απροστάτευτα. Οι χρήστες θα μπορούν και πάλι να δουν τα αρχεία που εμπεριέχονται στο ZIP, αλλά δεν θα μπορούν να τα εξάγουν ή να τα ανοίξουν χωρίς να γνωρίζουν το ακριβές password. Δυστυχώς, τα Vista δεν διαθέτουν δυνατότητα να προσθέσουν password με τον τρόπο αυτόν.
Ευφυής αποσυμπίεση αρχείων
Τα Windows προσφέρουν τη δυνατότητα να δημιουργήσετε και να ανοίξετε αρχεία ZIP, αλλά για να έχετε μεγαλύτερο έλεγχο στο μέγεθος του ολοκληρωμένου αρχείου θα χρειαστείτε ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα. Παρομοίως, τα Windows έχουν απλά τη δυνατότητα να ανοίξουν τα αρχεία ZIP – για να αποσυμπιέσετε ένα αρχείο σε διαφορετικό πρότυπο, όπως είναι το RAR, θα χρειαστείτε το κατάλληλο πρόγραμμα.
Ένα ακόμα πλεονέκτημα που απορρέει από τη χρήση ενός εξειδικευμένου προγράμματος, περιλαμβάνει την επιλογή δημιουργίας αρχείων αυτόματης αποσυμπίεσης (self-extracting). Αυτά είναι συμπιεσμένα αρχεία, τα οποία ο παραλήπτης δεν χρειάζεται να αποσυμπιέσει με κάποιο software. Αντίθετα, μπορεί να κάνει απλά διπλό κλικ στο αρχείο, και αυτό θα αποσυμπιεστεί από μόνο του. Έχουμε ήδη αναφέρει το Winzip, το οποίο διαβάζει τα αρχεία ZIP, το WinRar, για τα αρχεία RAR, αν και τα συγκεκριμένα είναι εμπορικές εφαρμογές.
Εάν θέλετε ένα δωρεάν πρόγραμμα, το οποίο προσφέρει μια ισορροπία ανάμεσα στην ευκολία χρήσης και στον αριθμό των διαθέσιμων χαρακτηριστικών, μπορείτε να δοκιμάσετε το ZipGenius. Το εργαλείο αυτό μπορείτε να το κατεβάσετε δωρεάν από τη διεύθυνση www.zipgenius.it και περιλαμβάνει υποστήριξη για έναν αριθμό από διαφορετικούς τύπους συμπιεσμένων αρχείων.
Για να κατεβάσετε το πρόγραμμα κάντε κλικ στο link Download που θα βρείτε επάνω αριστερά στην σελίδα, ώστε να μεταβείτε στην επόμενη, όπου θα πρέπει να κάνετε κλικ στο εικονίδιο του ZipGenius. Ακόλουθα, στο πεδίο ZipGenius 6 Standard Edition, κάντε κλικ σε ένα από τα links για να κατεβάσετε το πρόγραμμα. Επιλέξτε να το κατεβάσετε στην Επιφάνεια εργασίας και αφότου κατέβει, κάντε διπλό κλικ για να το εγκαταστήσετε, ακολουθώντας τις οδηγίες.
Μπορείτε ακολούθως να χρησιμοποιήσετε το πρόγραμμα για να αποκτήσετε πλήρη έλεγχο επάνω στα αρχεία ZIP που δημιουργείτε. Ίσως μία από τις πιο σημαντικές λεπτομέρειες, στις οποίες θα πρέπει να δώσετε σημασία, είναι πόση θα πρέπει να είναι η συμπίεση που θα “εφαρμόσετε”. Όσο περισσότερη θα είναι, τόσο μικρότερο σε μέγεθος θα είναι το αρχείο, αν και η ελάχιστη δυνατή συμπίεση θα επιταχύνει τη διαδικασία.
Για να επιλέξετε το επίπεδο της συμπίεσης που θα χρησιμοποιήσει το ZipGenius, εκκινήστε το πρόγραμμα και κάντε κλικ στο link Create a new archive. Πληκτρολογήστε ένα όνομα για το συμπιεσμένο αρχείο, κάντε κλικ στο Open και ακόλουθα επιλέξτε τα αρχεία που θα προστεθούν στο συμπιεσμένο αρχείο από την καρτέλα Files. Μεταβείτε στην καρτέλα Main settings και χρησιμοποιήστε το drop-down menu στο πεδίο Set Compression level, ώστε να επιλέξετε πόσο συμπιεσμένα θα πρέπει να είναι τα επιλεγμένα αρχεία. Επιλέγοντας ένα χαμηλό επίπεδο συμπίεσης, σημαίνει πως το συνολικό μέγεθος του αρχείου δεν θα μειωθεί αισθητά, αλλά το αρχείο ZIP θα δημιουργηθεί άμεσα και συνεπώς, τα αρχεία θα μπορούν να αποσυμπιεσθούν γρήγορα.
Εάν επιλέξετε ένα υψηλότερο επίπεδο συμπίεσης, θα έχετε σαν αποτέλεσμα ένα μικρότερο σε μέγεθος αρχείο -παρόλο που το αποτέλεσμα εξαρτάται από τους τύπους των αρχείων που συμπιέζονται-, αλλά αντίστοιχα η διαδικασία συμπίεσης και αποσυμπίεσης θα απαιτήσει περισσότερο χρόνο.
Η συμπίεση είναι το κλειδί
Εφόσον προκύψει θέμα αποθήκευσης πολύ μεγάλων συμπιεσμένων αρχείων σε μέσα, όπως τα κενά δισκάκια CD-R, οι διαθέσιμες επιλογές στην καρτέλα Multivolume archive, θα σας φανούν εξαιρετικά εύχρηστες. Αφότου κάνετε κλικ στην επιλογή Split on local unit, χρησιμοποιήστε το drop-down menu για να επιλέξετε τον τύπο του μέσου στο οποίο θα “χωρέσει” το αρχείο. Εφόσον το αρχείο είναι μεγαλύτερο από τις δυνατότητες ενός δίσκου, θα χωριστεί αυτόματα σε δύο ή περισσότερα τμήματα. Όταν αποσυμπιέζετε ένα αρχείο, θα ειδοποιηθείτε να εισάγετε τους δίσκους που περιέχουν το κάθε τμήμα ξεχωριστά του αρχείου με τη σειρά.
Παρόλο που επικεντρώνουμε στο ZipGenius, παρόμοιες λειτουργίες είναι φυσικά διαθέσιμες και για την πλειοψηφία των προγραμμάτων συμπίεσης. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε το ZipGenius για να δημιουργήσετε αντίγραφα ασφαλείας σημαντικών αρχείων. Αφότου το πρόγραμμα εκκινήσει, κάντε κλικ στο μενού Backup και ακόλουθα επιλέξτε Choose Backup. Από το υπομενού που θα εμφανιστεί, είναι δυνατόν να επιλέξετε από έναν αριθμό φακέλων συστήματος όπως είναι το Τα Έγγραφά μου (My Documents) ή Οι εικόνες μου (My Pictures)- και να προσθέσετε τα περιεχόμενά τους σε ένα αρχείο ZIP.
Εάν έχετε επιλέξει να αποθηκεύσετε σημαντικά αρχεία σε φακέλους που δεν περιλαμβάνονται στη λίστα, επιλέξτε Add/manage custom folders backup από το μενού Backup και μετά πατήστε το κουμπί Add. Επιλέξτε έναν φάκελο που περιέχει αρχεία για τα οποία θα πρέπει να δημιουργηθούν αντίγραφα ασφαλείας και κάντε κλικ στο ΟΚ. Θα εμφανιστεί μια νέα επιλογή Custom folders backup στο μενού Backup, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την άμεση δημιουργία αντιγράφων ασφαλείας, όποτε αυτό απαιτείται.
Όπως φαίνεται, και σε πείσμα όλων των προβλέψεων, η συμπίεση αρχείων έχει “αντέξει” και μάλιστα αποτελεί ένα σημαντικό ζήτημα όσον αφορά την καθημερινή χρήση των υπολογιστών, τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον. Είτε επιθυμείτε να δημιουργήσετε αντίγραφα ασφαλείας για μια μεγάλη επιλογή αρχείων σε ένα και μόνο συμπιεσμένο αρχείο ή σε περίπτωση που θέλετε να αποστείλετε μια συλλογή φωτογραφιών σε έναν φίλο μέσω email, η συμπίεση είναι αναμφίλεκτα η απάντηση. Έχοντας στη διάθεση σας μια ποικιλία από προγράμματα για να επιλέξετε, όπως αυτά στα οποία αναφερθήκαμε, είναι βέβαιο πως θα βρείτε κάποιο που θα καλύψει τις ανάγκες σας.
Διαβάστε επίσης:
