Νέα έρευνα διαπιστώνει ότι οι σκύλοι που κινούνται σε φυσικά καταφύγια επιβαρύνουν σημαντικά το περιβάλλον μέσω των περιττωμάτων και των ούρων τους, κάτι που οι ερευνητές προειδοποιούν ότι μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την τοπική βιοποικιλότητα. Η παρούσα έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό της British Ecological Society, που ονομάζεται Ecological Solutions and Evidence.
Σημαντικά επίπεδα επιβάρυνσης της γης
Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης υπολόγισαν ότι κάθε χρόνο τα περιττώματα και τα ούρα σκύλου προσθέτουν κατά μέσο όρο 11 κιλά άζωτο και 5 κιλά φωσφόρου ανά εκτάριο σε φυσικά καταφύγια κοντά στη βελγική πόλη που φέρει την ονομασία Γάνδη. Οι ερευνητές λένε ότι τα συστατικά που προστίθενται μέσω αυτής της μορφής είναι σημαντικά και θα μπορούσαν να είναι επιζήμια για τη βιοποικιλότητα και τη ορθή λειτουργία του οικοσυστήματος.
Οι εκτιμήσεις για την ποσότητα αζώτου που προστίθεται από αυτήν την καταγεγραμμένη πηγή είναι ιδιαίτερα σημαντικές σε σύγκριση με τα συνολικά επίπεδα αζώτου που προστίθεται στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης μέσω των εκπομπών ορυκτών καυσίμων και της γεωργίας, τα οποία κυμαίνονται από 5 έως 25 κιλά αζώτου ανά εκτάριο.
Ο καθηγητής Pieter De Frenne του Πανεπιστημίου της Γάνδης και επικεφαλής της έρευνας είπε: “Μας εξέπληξε πόσο υψηλές θα μπορούσαν να είναι οι εισροές απορρόφησης συστατικών στη Γη από τους σκύλους. Οι εισροές ατμοσφαιρικού αζώτου από τη γεωργία, τη βιομηχανία και την οδική κυκλοφορία δίκαια τυγχάνουν πολιτικής προσοχής, αλλά οι σκύλοι είναι παραμελημένος παράγοντας που και αυτό με τη σειρά έχει την ικανότητα να επιφέρει τεράστιες επιπτώσεις στο φυσικό οικοσύστημα».
Οι ερευνητές καλούν τους διαχειριστές Γης, ειδικά σε οικοσυστήματα χαμηλής περιεκτικότητας σε θρεπτικά συστατικά, να τονίσουν τις αρνητικές επιπτώσεις των σκύλων στους επισκέπτες, ενθαρρύνοντάς τους να μαζέψουν τα περιττώματα των σκύλων τους. Ζητούν επίσης να επιβληθεί η χρήση λουριών με αυστηρότερο τρόπο και να δημιουργηθούν περισσότερα πάρκα που θα είναι αφιερωμένα για σκύλους χωρίς λουρί, ώστε να μειωθεί η πίεση στα φυσικά καταφύγια.
Τα σκυλιά με λουριά και οι ιδιοκτήτες που μαζεύουν τα περιττώματα
Σε αυτό το πείραμα οι ερευνητές υπολόγισαν την ποσότητα των συστατικών που πρόσθεταν οι σκύλοι στο περιβάλλον και παράλληλα κατέγραψαν τον αριθμό των σκύλων που υπήρχαν σε τέσσερα συγκεκριμένα φυσικά καταφύγια, ενώ μοντελοποίησαν διαφορετικά σενάρια, όπως αν τα σκυλιά ήταν με ή χωρίς λουριά και εάν οι ιδιοκτήτες μάζευαν τα περιττώματα σκύλων.
Όταν οι ερευνητές μοντελοποίησαν το σενάριο όπου όλα τα σκυλιά κρατούνταν με λουριά (νομικά απαιτείται σχεδόν στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης) διαπίστωσαν ότι αυτό μείωσε τα ποσοστά ρύπανσης του εδάφους στα φυσικά καταφύγια, αλλά αύξησε σημαντικά τα ποσοστά στις περιφερειακές περιοχές γύρω από αυτά τα μέρη, αφού μετέπειτα τα άφηναν ελεύθερα. Κατά τη διάρκεια ενός έτους, η εισροή αυτή έφτασε τα 175 kg αζώτου και 73 kg φωσφόρου ανά εκτάριο.
Ο καθηγητής De Frenne είπε: “Στο σενάριο μας όπου όλοι οι σκύλοι κρατούνταν με λουριά, αλλά οι ιδιοκτήτες δεν μάζευαν τα περιττώματα, διαπιστώσαμε ότι στα φυσικά καταφύγια και τις περιφερειακές περιοχές γύρω από αυτά, οι εισροές ουσιών τόσο σε άζωτο, όσο και σε φώσφορο ξεπέρασαν τα νόμιμα όρια για τη λίπανση της γεωργικής γης. Κάτι που είναι αρκετά συγκλονιστικό, προφανώς γιατί δεν το περιμέναμε».
Σε ένα άλλο σενάριο όπου τα σκυλιά ήταν με λουριά, αλλά όλοι οι ιδιοκτήτες μάζευαν τα περιττώματα των σκύλων τους, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτό μείωσε τα επίπεδα επιβάρυνσης κατά 56% για το άζωτο και 97% για το φώσφορο. Αυτό οφείλεται στο ότι τα κόπρανα σκύλων αντιπροσωπεύουν σχεδόν όλο τον φώσφορο που εναποτίθεται, ενώ το άζωτο εναποτίθεται εξίσου τόσο από τα κόπρανα όσο και από τα ούρα.
Η αύξηση κοπράνων και ούρων των σκύλων αποτελεί πρόβλημα για τα φυσικά καταφύγια
Η προσθήκη θρεπτικών ουσιών στα φυσικά καταφύγια μπορεί να ακούγεται ευεργετική, καθώς οδηγούν σε αυξημένη ανάπτυξη των φυτών, ωστόσο, αυτό συμβαίνει κυρίως σε περιορισμένο αριθμό ειδών που απαιτούν θρεπτικά συστατικά που υπερτερούν των σπανίων, μειώνοντας τη βιοποικιλότητα.
“Σε πολλά φυσικά καταφύγια, η διαχείριση στοχεύει συγκεκριμένα στη μείωση των επιπέδων θρεπτικών συστατικών του εδάφους για την ενίσχυση της βιοποικιλότητας των φυτών και των ζώων. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω μεθόδων όπως το κούρεμα και η αφαίρεση χόρτου.” Εξηγεί ο καθηγητής De Frenne. «Τα ευρήματα μας υποδηλώνουν ότι οι παραμελημένες εισροές συστατικών στο έδαφος από τα περιττώματα και τα ούρα σκύλων σε φυσικά καταφύγια θα μπορούσαν να καθυστερήσουν τους στόχους αποκατάστασης».
Υπολογισμός επιπέδων των συστατικών από τα ούρα και τα κόπρανα τον σκύλων στο έδαφος
Για να υπολογίσουν την ποσότητα των συστατικών που πρόσθεταν οι σκύλοι στο περιβάλλον, οι ερευνητές υπολόγισαν αρχικά την πλήθος των σκύλων ανά εκτάριο, ανά έτος, μετρώντας σκύλους σε τέσσερα φυσικά καταφύγια κοντά στην πόλη της Γάνδης, στο Βέλγιο. Αυτές οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν σε 487 περιπτώσεις σε διάστημα 18 μηνών. Στη συνέχεια πραγματοποίησαν έρευνα για τις συγκεντρώσεις θρεπτικών συστατικών στα ούρα και τα κόπρανα σκύλου για να μοντελοποιήσουν διαφορετικά σενάρια.
Αν και αυτή η μέθοδος σήμαινε ότι οι ερευνητές μπορούσαν να υπολογίσουν με ακρίβεια την πλήθος των σκύλων στα φυσικά καταφύγια, οι εκτιμήσεις έπρεπε να γίνουν με βάση τον μέσο όρο στον αριθμό των σκύλων που βρίσκονταν σε τούτες τις περιοχές, και τους μέσους όγκους ούρων και μάζας κοπράνων, καθώς και εκτιμήσεις των συγκεντρώσεων αζώτου και φωσφόρου.
Οι ερευνητές λένε ότι τα δεδομένα τους θα μπορούσαν να βελτιωθούν καταγράφοντας τις ράτσες σκύλων, καθώς και το μέγεθος, το βάρος και τον αριθμό των εναποθέσεων ούρων και κοπράνων, για παράδειγμα, ρωτώντας τους ιδιοκτήτες. Οι ερευνητές προτείνουν επίσης ότι η γεωαναφορά των τοποθεσιών για τα περιττώματα και τα ούρα των σκύλων θα μπορούσε να βοηθήσει περαιτέρω στην καλύτερη διαχείριση των ευαίσθητων περιοχών που έχουμε το ηθικό χρέος όλοι οι άνθρωποι να τα προστατεύσουμε, ώστε οι επόμενες γενιές που θα έρθουν να παραλάβουν σε καλή κατάσταση αυτά τα μέρη, όπως και φυσικά για τα ζώα που μένουν εκεί.
Η κατάσταση στην Ελλάδα με τους ιδιοκτήτες που δεν μαζεύουν τα περιττώματα των σκύλων τους
Παρόλο που το νομοθετικό πλαίσιο στην Ελλάδα υπάρχει, και σχεδόν όλες οι κυβερνήσεις κατά τα τελευταία 10 με 15 χρόνια φροντίζουν να ευαισθητοποιήσουν τους πολίτες για αυτό το ζήτημα, εν τούτοις αποδεικνύεται ότι τελικά δεν επιτυγχάνεται ο σκοπός, προφανώς γιατί υπάρχει έλλειψη πληροφόρησης.
Βέβαια, ακόμη και αν υποθέσουμε ότι κάθε μέρα υπήρχαν διαφημίσεις στην τηλεόραση και το διαδίκτυο που να ενημέρωναν τους ιδιοκτήτες των σκύλων να μαζεύουν τα περιττώματα των σκύλων, πιθανόν να μην το έπρατταν όλοι, και αυτό ίσως να οφείλεται στη νοοτροπία των Ελλήνων που δεν τους αρέσει να μπαίνουν σε διαδικασίες που υποτίθεται ότι τους ταλαιπωρούν και τους κουράζουν.