Τι είμαστε, λοιπόν; Κριτικοί ταινιών ή κριτικοί κινηματογράφου; Προτείνουμε, σχολιάζουμε, παρεμβαίνουμε σε θέματα που αφορούν τις ταινίες, ή εμμένουμε στην κινηματογραφική φόρμα αυτή καθαυτή αδιαφορώντας για το πλαίσιο; Κόντρα στους καιρούς της στείρωσης και της απογύμνωσης των πάντων, αλλά και της απώλειας των κεκτημένων, οι κριτικοί οφείλουν να ασχολούνται με την κινηματογραφική κοινότητα και τη σινεφιλία. Και ανέκαθεν μια τέτοια όσμωση ιδεών «αγκάλιαζε» κάθε χρόνο το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, χώρο προνομιακό για τη συνάντηση, τον διάλογο και την ανταλλαγή απόψεων των ανθρώπων του χώρου, με βασικό του άξονα την επισκόπηση της ελληνικής παραγωγής του έτους. Δυστυχώς, τίποτε από τα παραπάνω δεν έχει απομείνει, πλέον, στο «βορειοελλαδίτικο event».
Δεν γκρινιάζουμε, παρεμβαίνουμε. Όπως γινόταν στα χρόνια του μικρομεγαλισμού και του ανεξήγητου γιγαντισμού του φεστιβάλ, που δεν έγινε ποτέ «οι Κάννες των Βαλκανίων». Οι τότε υπερασπιστές του «event» είναι τώρα θιασώτες του αφελληνισμού του. Κοινός άξονας: η Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου έχει άδικο. Τι κι αν δικαιωνόμαστε; Η επίθεση παραμένει, είναι ίδια και στοχευμένη.
Όμως για τι να μιλήσεις; Για τα «ορφανά» του Γερουλάνου; Του υπουργού με τους «περίεργους» συμβούλους που κατάφερε να περάσει τον πλέον διχαστικό νόμο στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου; Όπου εκατό νοματαίοι χωριστήκανε σε δύο στρατόπεδα για το ποιος θα μοιράσει την πίτα; Και τότε, το 2010, οι κριτικοί, που δεν είναι συνδικαλιστές, για να εξηγιόμαστε, βρέθηκαν απέναντι στον νόμο, και σήμερα, το 2013, βρίσκονται εκτός Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, γιατί αποφασίστηκε από το Σύστημα Φεστιβάλ ότι δεν ταιριάζουν στη γιορτή.
Μιλάμε πάντα για τους κριτικούς που συμμετείχαν στην οργάνωση του αντι-Φεστιβάλ, κόντρα στο τότε υπουργείο και στις απαράδεκτες πολιτικές του. Αλλά και στον αγώνα τους για τη διεθνοποίηση του φεστιβάλ, που, εντέλει, πέτυχε το 1992. Ακόμη και μετά από τέτοιες «νίκες», πάντοτε με γνώμονα την καλύτερη θέση της ταινίας, ελληνικής και ξένης ισομερώς, στο πρόγραμμά του, η ΠΕΚΚ δεν έπαψε να επιβραβεύει τα καλώς αλλά και να στηλιτεύει τα κακώς κείμενα τόσο της κοινότητας όσο και του θεσμού. Αυτή η αναγνώριση έφτασε στη βράβευση των κριτικών, με αφορμή τα 50 χρόνια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Κι όχι μόνον.
Τι οξύμωρο; Μόλις τρία χρόνια μετά, αντιμετωπίζουμε φίμωση, προληπτική λογοκρισία, φασίζουσα νοοτροπία (ώστε να συνάδει με την ακραία στροφή της ίδιας της χώρας), διαλογή «αρεστών» δημοσιογράφων και αποκλεισμό άλλων. Με άλλα λόγια, φτάσαμε στο σημείο να «βλέπουμε με το κιάλι» μέχρι και τη διαπίστευση για να κάνουμε τη δουλειά μας… Άλλα ήθη, νέες εποχές όντως.
