Στο παρόν άρθρο θα δούμε αναλυτικά τι είναι γνώση, πως δύναται κάποιος άνθρωπος να προβεί σε απόκτηση γνώσεων μέσω του διαδικτύου, τι θα πρέπει να προσέχει για να αποφύγει διάφορες παγίδες με ιδιωτικά μαθήματα αμφιβόλου ποιότητας που παρέχονται από ανίδεους και μάλιστα έχουν το θράσος να αυτοπροσδιορίζονται ως γκουρού, και πολλά άλλα.
Τι είναι γνώση
Η γνώση είναι το σύνολο των πληροφοριών που είναι αποθηκευμένες μέσα στο μυαλό του ανθρώπου, όσο τις θυμάται και δύναται να τις χρησιμοποιήσει για έμπρακτο ή οποιοδήποτε άλλο σκοπό. Επίσης γνώση θεωρείται η συνειδητοποίηση και η κατανόηση των γεγονότων, η αντίληψη και η διάκριση της αλήθειας από το ψέμα, και γενικότερα όλες οι πληροφορίες, οι δεξιότητες και οι ικανότητες που αποκτούνται μέσω εμπειρίας και μάθησης.
Η «Γνώση» είναι ένας όρος που μπορεί να έχει διαφορετικές έννοιες ανάλογα με το εκάστοτε πλαίσιο που θέλουμε να την ερμηνεύσουμε, ενώ είναι επιτακτική ανάγκη να σημειωθεί πως έχει άμεση σχέση με την έννοια των πραγμάτων, την πληροφορία, την εκπαίδευση, την επικοινωνία, την αναπαράσταση αναμνήσεων, και γενικότερα συνδέεται με πολλές πνευματικές και διανοητικές λειτουργίες του νου, ανεξάρτητα εάν επιθυμούμε να την εφαρμόσουμε σε θεωρητικό ή πρακτικό επίπεδο.
Δωρεάν απόκτηση γνώσεων στο διαδίκτυο
Πριν μερικές δεκαετίες θεωρούνταν αδιανόητο κάποιος να λάβει εξειδικευμένες γνώσεις, εάν δεν πήγαινε σε κάποιο ανώτατο εκπαιδευτικό σύστημα. Πλέον αυτοί οι περιορισμοί έχουν πλέον αρθεί ανεπιστρεπτί με την έλευση του διαδικτύου, ενώ το κυριότερο από όλα είναι ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων αυτές οι γνώσεις διατίθενται απολύτως δωρεάν, και μάλιστα ο εκπαιδευόμενος δεν χρειάζεται καν να μεταβεί σε κάποιο φυσικό χώρο προκειμένου να διδαχθεί.
Μάλιστα αρκετοί διανοούμενοι και στοχαστές πιστεύουν ακράδαντα πως αυτό είναι ένα από τα σπουδαιότερα επιτεύγματα της ανθρωπότητας, επειδή πέρασαν οι εποχές που μόνο οι προνομιούχοι είχαν πρόσβαση σε τόσο εξειδικευμένες πληροφορίες.
Εν τούτοις για να μην υπάρχουν παρανοήσεις, δεν σημαίνει απαραίτητα πως όλα τα δωρεάν μαθήματα στο διαδίκτυο είναι αξιόλογα. Τουναντίον κρύβονται πολλές παγίδες, και αυτό οφείλεται στο γεγονός της ανευθυνότητας από ορισμένους ιστότοπους που παρουσιάζονται ως εκπαιδευτικές πλατφόρμες, δίχως να έχουν τα εχέγγυα να το πράξουν, ούτε ακολουθούν κάποιες κατευθυντήριες γραμμές για την ορθότητα της εκπαίδευσης τους.
Βέβαια αρκετοί θα αναρωτηθείτε γιατί κάποιος σοβαρός ιστότοπος να ξοδέψει τόσο χρόνο, κόπο και χρήμα για να παρέχει δωρεάν εκπαίδευση; Ο λόγος είναι αρκετά απλός, αφού κερδίζουν χρήματα από την προβολή διαφημίσεων στην πλατφόρμα τους, ή λαμβάνουν κρατικές επιδοτήσεις, Ευρωπαϊκά κονδύλια, και ιδιωτικές χορηγίες από διάφορους ευεργέτες ώστε να συνεχιστεί αυτό το πολύτιμο έργο, και κάπως έτσι αντισταθμίζονται τα έξοδα με τα έσοδα.
Ανοικτά Πανεπιστήμια και εξ Αποστάσεως Πανεπιστήμια
Εδώ πρόκειται πραγματικά για μία αξιοσέβαστη πρωτοβουλία που δίνει την δυνατότητα σε πολύ κόσμο, όχι μόνο να λάβει υψηλού επιπέδου εκπαίδευση, αλλά και να αποφοιτήσει, παίρνοντας αναγνωρισμένο πτυχίο, το οποίο μπορεί κάλλιστα στη συνέχεια μέσω αυτού να προσληφθεί σε υψηλού κύρους εταιρείες ανά την υφήλιο, και να μην έχει απλά ως κορνίζα το πτυχίο του κρεμασμένο στον τοίχο.
Τα Ανοικτά Πανεπιστήμια και εξ Αποστάσεως Πανεπιστήμια λανθασμένα συγχέονται με την απλή τηλεκπαίδευση που μπορεί να την προσφέρει οποιοσδήποτε κομπογιαννίτης. Έτσι για την ιστορία αξίζει να αναφερθεί πως το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο του Ηνωμένου Βασιλείου (The Open University ή εν συντομία OU) θεωρείται το πρώτο παγκοσμίως σε αυτό το είδος, που δημιουργήθηκε το 1969, το οποίο προσφέρει με έναν συγκεκριμένο τρόπο ανοιχτές πανεπιστημιακές σπουδές με ευελιξία χρόνου και τόπου. Αυτό το μοντέλο έχει υιοθετηθεί και από άλλες χώρες που το έχουν προσαρμόσει και εφαρμόσει σύμφωνα με τα δικά τους δεδομένα και τη δικής τους κουλτούρα με απώτερο σκοπό να είναι λειτουργικό και παραγωγικό, δίχως να παρουσιάζει καμία έλλειψη ή αδυναμία.
Ορισμένες βασικές αρχές
- Μπορείτε να μελετήσετε και να μάθετε με τον δικό σας ρυθμό: Αλλά αυτή η ιδιομορφία έγκειται καθαρά στους κανονισμούς που έχει θεσπίσει το εκάστοτε ίδρυμα, και δεν είναι παντού το ίδιο.
- Εκδημοκρατισμός της εκπαίδευσης: Όλοι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτό, ανεξάρτητα από το οικονομικό, κοινωνικό ή πολιτιστικό τους επίπεδο.
- Δωρεάν γνώση: Η γνώση πρέπει να είναι δωρεάν και ανοιχτή για χρήση και επαναχρησιμοποίηση.
- Ο μαθητής οφείλει να φέρετε υπεύθυνα: Δίνει στους μαθητές την ευθύνη για τη δική τους πρόοδο.
- Υπάρχει μία ευρεία ποικιλία μεθόδων και πόρων που χρησιμοποιούνται στη διδασκαλία – μάθηση.
Τα θετικά απόκτησης γνώσεων στο διαδίκτυο
Θα σας παραθέσω ένα λάμπρο παράδειγμα ώστε να αντιληφθείτε κατευθείαν τη σπουδαιότητα του ζητήματος. Υπάρχουν πάμπολλες χώρες στην Αφρική, στην Ασία και στη Λατινική Αμερική που ακόμα και η βασική εκπαίδευση του Δημοτικού Σχολείου χαρακτηρίζεται ως πολυτέλεια για οικογένειες που ζουν σε ακραία φτώχεια, αφού τα παιδιά αναγκάζονται να δουλεύουν από την ηλικία των επτά ετών για να φέρουν χρήματα στο σπίτι για να ζουν αξιοπρεπώς.
Οπότε αυτά τα άτομα που δεν κατόρθωσαν να πάνε στο σχολείο, τους δίνεται μία δεύτερη ευκαιρία με τη μόνη προϋπόθεση να έχουν μία σύνδεση στο διαδίκτυο από κάποιο hotspot της περιοχής τους και μία συσκευή που μπορούν να τη δανειστούν για να μορφωθούν με την μέθοδο του e-learning από αναγνωρισμένα εκπαιδευτήρια που παρέχονται από το κράτος και τους βγαίνει και πιο φθηνά.
Τα αρνητικά απόκτησης γνώσεων στο διαδίκτυο
Παρόλο που υπάρχουν αμέτρητα πλεονεκτήματα για την πλειονότητα των ανθρώπων που επιλέγουν την τακτική του e-learning, είναι απαραίτητο να επισημανθεί πως η διαδικτυακή μάθηση δεν ενδείκνυται για όλους, ούτε προσφέρει τα ίδια οφέλη σε όλους τους χρήστες, και αυτό είναι άμεσα συνυφασμένο με το αν μπορεί κάποιος να παρακολουθεί με την ίδια αποτελεσματικότητα τα μαθήματα μέσα από μία οθόνη.
Σημείωση: Εδώ δεν φταίνε οι δάσκαλοι ή τα Εκπαιδευτήρια, αλλά ο ίδιος ο εκπαιδευόμενος που πιθανόν να έχει κάποιο πρόβλημα ή διαταραχή που δεν τον επιτρέπει να αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στο μάθημα, ενώ αντιθέτως αποδίδει καλύτερα στην φυσική τάξη του σχολείου, αφού αισθάνεται πιο άνετα, χωρίς να του αποσπάει τίποτα την προσοχή. Κατά γενική ομολογία αυτές οι περιπτώσεις ανήκουν στη μειοψηφία, και εννοείται πως δεν είναι ο κανόνας, αλλά η εξαίρεση.
Επομένως, μόνοι σας πρέπει να κρίνετε κατά πόσο σας βοηθάει να λάβετε εκπαίδευση με τούτη τη μεθοδολογία ή αν θα πρέπει να την απορρίψετε, γιατί ενδεχομένως να χάσετε πολύτιμο χρόνο που δυστυχώς εάν τον σπαταλήσεις δεν γυρνάει πίσω.
Πιστοποίηση γνώσεων στο διαδίκτυο
Για να είμαστε ακριβοδίκαιοι στα γραφόμενα μας, η ολοκλήρωση μαθημάτων που δεν συνοδεύεται από πιστοποίηση ή αναγνωρισμένο πτυχίο έχει ως αποτέλεσμα να γίνεται η μισή δουλειά, διότι ο ενδιαφερόμενος θα έχει μεν την απαιτούμενη παιδιά, αλλά δυστυχώς δεν θα την αναγνωρίζει καμία επιχειρηματική οντότητα που επιθυμεί να προσλάβει αυτό το άτομο ως υπάλληλο του. Οπότε θα πρέπει ξανά να φοιτήσει σε ένα άλλο αναγνωρισμένο εκπαιδευτήριο ώστε να λάβει αυτό το πτυχίο για να του ανοιχτούν διάπλατα οι πόρτες στην αγορά.
Προσωπικά, λόγω της ενασχόλησης μου με την τεχνολογία, έχω γνωρίσει πολλά άτομα που έμαθαν προγραμματισμό για τη δημιουργία λογισμικών και εφαρμογών από διάφορες διαδικτυακές πλατφόρμες, και ενώ, αντικειμενικά έχουν καταπληκτικές ικανότητες γιατί έχουν ασχοληθεί με μεράκι πάνω σε αυτόν τον τομέα, εν τούτοις μένουν στα αζήτητα στην αγορά εργασίας, επειδή οι εταιρείες είναι εξαιρετικά επιφυλακτικές σε τέτοιες περιπτώσεις, και η λογική πίσω από αυτό το επιχείρημα είναι σαν παίρνουν «Γουρούνι στο Σακί» που τίποτα δεν αποδεικνύει πως όντως είναι ικανοί για το πόστο που θα τους αναθέσουν.
Αξίζει η τηλεκπαίδευση;
Ένα από τα κυριότερα τεχνικά γνωρίσματα της τηλεκπαίδευσης είναι η διευκόλυνση που παρέχει και στις δύο εμπλεκόμενες πλευρές, τόσο στον εκπαιδευτή, όσο και στον μαθητή, αποφεύγοντας την άσκοπη μετακίνηση από τον μαθητευόμενο που απαιτείται διαρκώς να βρίσκεται στην αίθουσα του εκπαιδευτηρίου για να λάβει τα μαθήματα του, κάτι που ομολογουμένως σημαίνει και επιπλέον έξοδα μετακίνησης σε καιρούς ιδιαίτερα δύσκολους, ιδίως όσον αφορά την πλειονότητα των νοικοκυριών στη χώρα μας που μαστίζονται από ακραία οικονομική κρίση.
Επιπρόσθετα, μέσω της τηλεκπαίδευσης δύναται το μάθημα να εμπλουτιστεί στο έπακρο, με την δυνατότητα οπτικοακουστικού υλικού, όπως με βίντεο, με ηχητικά αρχεία, με γραφήματα, και πληθώρα κατατοπιστικών εικόνων για καλύτερη επεξήγηση του αντικειμένου σε αντίθεση με το αποστειρωμένο βιβλίο και τον πίνακα της τάξης που αντικειμενικά θεωρούνται από τους ειδικούς της σύγχρονης εποχής πως στερούνται δυνατοτήτων.
Όμως υπάρχει και η άλλη πλευρά, αυτή των παραδοσιακών δασκάλων που επιμένουν στην παραδοσιακή μέθοδο διδασκαλίας, κάτι που δεν είναι απαραίτητα κατακριτέο. Εν τούτοις, η ανθρωπότητα προχωράει μπροστά με εκθετικό βαθμό, και επιβάλλεται εμείς οι άνθρωποι να μάθουμε να λειτουργούμε παράλληλα με την τεχνολογία, διαφορετικά θα μείνουμε αρκετά πίσω, όπως είθισται να συμβαίνει με πολλά κράτη της Αφρικής. Όμως, παρόλο που στην Αφρικανική Ήπειρο, η πλειοψηφία των πολιτών είναι τεχνολογικά αναλφάβητοι, αλλά για ένα περίεργο λόγο, είναι πιο ανθρώπινοι μεταξύ τους, και αμέσως ο ένας θα τρέξει να βοηθήσει τον άλλον.
Σε αυτό τον ορυµαγδό των αντιφάσεων είναι μερικές φορές δύσκολο να πει κανείς με βεβαιότητα ποιο είναι το σωστό ή το λάθος στο εκπαιδευτικό σύστημα με απόλυτη βεβαιότητα, και αυτό μάλλον θα το ξέρουν καλύτερα οι απόγονοι μας σε μερικές δεκαετίες από τώρα που θα έχουν μελετήσει εκτενώς και την παραμικρή λεπτομέρεια στον τομέα της εκπαίδευσης σε σχέση με εμάς τους ανθρώπους που διανύουμε τις αρχές αυτής της χιλιετίας.
Σχολική τηλεκπαίδευση
Σαφώς η φυσική παρουσία του μαθητή στην αίθουσα διδασκαλίας και η αλληλεπίδραση με τον δάσκαλο ή τον καθηγητή δεν αντικαθίσταται με κανένα ψηφιακό μέσο, όσο τεράστιες δυνατότητες και αν παρέχει, διότι πρωτίστως ο μαθητής αναπτύσσει κοινωνικές επαφές με τους συμμαθητές του, γίνεται εξωστρεφής, και κάπως έτσι, μία μέρα όταν θα ενηλικιωθεί θα έχει πιο πολλές εμπειρίες ως άτομο για να μπορεί να αφομοιωθεί καλύτερα στην κοινωνία ως πολίτης.
Αντιθέτως, η αποκλειστική τηλεκπαίδευση με το παιδί να είναι διαρκώς κλεισμένο μέσα στο σπίτι, όπως συνέβη για παράδειγμα με το lockdown, ενδεχομένως να του κοστίσει πολύτιμες χαμένες εμπειρίες και πολύ πιθανό, με την πάροδο των ετών να συνηθίσει στην απομόνωση του δωματίου και να μην του αρέσει να βγαίνει εκτός σπιτιού, αφού θα νιώθει άβολα, έχοντας το έντονο το στοιχείο της δυσαρέσκειας όταν συναναστρέφεται με άτομα που δεν είναι φίλοι του.
Με λίγα λόγια, ο συνδυασμός των δύο εκπαιδευτικών μεθοδολογιών, εάν γίνει οργανωμένα και με ορθό τρόπο, ενδεχομένως να γεννηθεί το τέλειο αποτέλεσμα, κρατώντας πάντα τα καλύτερα από τους δύο κόσμους, και απορρίπτοντας εκείνα που εμποδίζουν την σωστή διδασκαλία.
Εκπαιδευτικές πλατφόρμες e-learning
Θα είμαι απόλυτα ειλικρινής στην διατύπωση αυτού του θέματος, και δεν θα προτείνω καμία ιδιωτική πλατφόρμα για να μην υπάρχουν υπόνοιες ότι τις προωθώ. Θα ξεκινήσω το σκεπτικό μου λέγοντας, πως προσωπικά έχω παροτρύνει δεκάδες συνανθρώπους μου να μάθουν μία δεύτερη ξένη γλώσσα, και κυρίως αγγλικά μέσω e-learning, επειδή θεωρείται η γλώσσα του εμπορίου, διότι παράλληλα σου ανοίγονται διάπλατα πολλές πόρτες ώστε να κερδίσεις τα προς το ζην μέσα από το διαδίκτυο, αρκεί βέβαια να έχεις τις ικανότητες για να πληρώσει κάποιος τις υπηρεσίες σου.
Ανεξάρτητα με ποιους στόχους έχεις ως προσωπικότητα και χαρακτήρας, οφείλεις να κατανοήσεις πως το μέλλον της εργασίας είναι η πληροφορική και όλες οι υποκατηγορίες που το συνοδεύουν, όπως προγραμματισμός λογισμικών (software) και υλικόλογισμικών (hardware) τεχνητής νοημοσύνης, μηχανική μάθησης, βαθιάς μάθησης, blockchain, ασφάλεια δικτύου και αρκετά άλλα.
Με αυτήν την υποσημείωση θέλω να σας περάσω το μήνυμα ότι υπάρχουν δεκάδες ιδιωτικές πλατφόρμες που μπορούν να σε μετατρέψουν σε ξεφτέρι πάνω σε τούτες τις ειδικότητες. Ακόμη και αν δεν πάρεις κάποιο αναγνωρισμένο πτυχίο θα μπορείς να εργαστείς ως ελεύθερος επαγγελματίας και να βγάζεις το ψωμί σου.
Να θυμάσαι πως δεν πρέπει να ακολουθείς τις εξελίξεις, αλλά να βρίσκεσαι πάντα μπροστά από αυτές, και ανεξάρτητα από την ηλικία που έχεις, καλό θα είναι να χρησιμοποιείς αυτά τα μέσα για να εμπλουτίζεις το γνωστικό σου πεδίο. Άλλωστε, οι αρχαίοι ημών πρόγονοι έλεγαν «γηράσκω αεί διδασκόμενος», κάτι παραπάνω θα ήξεραν από εμάς τους μπουνταλάδες που κοιμόμαστε όρθιοι και πληρώνουμε ξενοδοχείο.
Online learning επί πληρωμή
Ως γνωστόν, τα καλά συνήθως πληρώνονται ακριβά, και πολύ σπάνια δίδονται τζάμπα, και από αυτό δεν εξαιρείται το Online learning. Κατά τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί διάφορες κοινοπραξίες από κορυφαίους επαγγελματίες σε όλον τον κόσμο που προσφέρουν ιδιωτικά μαθήματα ένας προς έναν για να μεταλαμπαδεύσουν εξειδικευμένες γνώσεις που είναι σχεδόν αδύνατο να τις συναντήσεις ακόμη και σε πανεπιστήμιο. Μην λυπάστε τα χρήματα εάν πετύχετε μία τέτοια περίπτωση.
Επιπρόσθετα, εάν για οποιοδήποτε αιτία σκέφτεστε να πληρώσετε για κάποιο διαδικτυακό μάθημα, φροντίστε τουλάχιστον προτού εγγραφείτε σε κάποιο Virtual Classroom να ρωτήσετε και άλλα άτομα που έχουν προηγουμένως φοιτήσει σε δαύτο να σας πουν την εμπειρία που είχαν και αν θα σας το πρότειναν. Μην αρκείστε στους ισχυρισμούς της οποιαδήποτε διαδικτυακής πλατφόρμας που θεωρεί τον εαυτό της νούμερο ένα στον κόσμο, γιατί πρόκειται για κούφια λόγια.
