Το οδοιπορικό μας στα Τζουμέρκα τελικά ήταν ένα από τα ομορφότερα οδοιπορικά που έχουμε κάνει ποτέ! Τόπος ιστορικός, τόπος μοναδικός και πανέμορφος, η οροσειρά των Τζουμέρκων (Αθαμανικά Όρη) σε αφοπλίζει με την άγρια ομορφιά της. Πτυχώσεις έντονες, καταπράσινες βουνοκορφές αλλά και πανέμορφα περάσματα σε εντυπωσιάζουν και σου μένουν αξέχαστα. Γι αυτό και αν είστε λάτρεις των ορεινών προορισμών, θα πρέπει οπωσδήποτε να πάτε εκεί!
Τα Τζουμέρκα είναι μία πανέμορφη οροσειρά στην οποία υπάρχουν πολλά χωριά, που είναι και αυτά πανέμορφα. Το οδοιπορικό μας εκεί κράτησε 4 ημέρες, 4 ημέρες γεμάτες με άγρια ομορφιά, που θα μας μείνει αξέχαστη
Τα Τζουμέρκα έχουν πρωταγωνιστήσει σε πολλές από τις σελίδες της ελληνικής ιστορίας. Μάχες έχουν γίνει εκεί, βομβαρδισμοί από κατακτητές, αλλά και μαύρες σελίδες από τον εμφύλιο πόλεμο.
Οι πτυχώσεις που σχηματίσουν τα βουνά, η πυκνότητα της βλάστησης, αλλά και οι δύσκολες καιρικές συνθήκες που επικρατούν το χειμώνα, έκαναν τα Τζουμέρκα ιδανικό τόπο για την ανάπτυξη ανταρτών που ήθελαν να φυλαχτούν και να προστατευθούν από τον εχθρό.
Σαν περιοχή αν και πανέμορφη δεν είναι αναπτυγμένη τουριστικά. Τα περισσότερα από τα χωριά στα Τζουμέρκα το χειμώνα ερημώνουν, ο κόσμος φεύγει για την αναζήτηση δουλειάς στις γύρω πόλεις ή την Αθήνα. Για να ξαναρχίσουν να μαζεύουν πάλι κόσμο και να ζουν το καλοκαίρι, όταν επιστρέφουν πια για διακοπές οι ντόπιοι κάτοικοι.
Αν είστε λάτρεις των ορεινών προορισμών τα Τζουμέρκα θα σας αφήσουν απόλυτα ικανοποιημένος. Γι αυτό προγραμματίστε άμεσα μια εκδρομή στα μέρη αυτά! Θα σας αντα μοίψουν σίγουρα με την ομορφιά τους…
Τζουμέρκα και Μελισσουργοί
Ανάμεσα στα βουνά των Τζουμέρκων (Αθαμανικά Όρη) στέκονται καμαρωτοί οι Μελισσουργοί! Ένα χωριό πανέμορφο, με μια άγρια χειμωνιάτικη ομορφιά, που σε μαγνητίζει από την πρώτη στιγμή που θα φτάσεις εδώ. Τον Μάϊο του 1967 ένας καταστροφικός σεισμός ισοπέδωσε όλα τα κτίρια εκτός από την Βυζαντινή εκκλησία στο κέντρο του χωριού.
Σήμερα το χωριό πανέμορφο και αναστηλωμένο καρτερεί υπομεονετικά τον περαστικό ταξιδιώτη να σταματήσει για ένα νερό ή ένα ρακί. Φτωχό και σχεδόν έρημο, το χωριό αυτό εποτελεί ένα θαυμάσιο δείγμα ελληνικής αρχιτεκτονικής ομορφιάς, που δεν θα αφήσει ασυγκίνητο τον ταξιδιώτη.
Φτάνουμε νωρίς το πρωί στους Μελισσουργούς. Είναι απίστευτη η τοποθεσία που χτίστηκε το χωριό αυτό. Ανάμεσα από τα βουνα των Τζουμέρκων, μέσα σε μια ρεματιά, στέκουν τα πέτρινα παραδοσιακά του κτίρια, καμαρωτά και επιβλητικά, περιμένοντας τον περαστικό ταξιδιώτη.
Κατεβαίνουμε από το αυτοκίνητο και περπατάμε στα έρημα δρομάκια των Μελισσουργών. Ασφαλτοστρωμένα και καλοφτιαγμένα, καθαρά και γραφικά, μας δημιουργούν ένα συναίσθημα θαλπωρής, παρά το γεγονός ότι είμαστε μέσα στο μέσον του χειμώνα.
Στο κάτω μέρος των μελισσουργών υπάρχει μια μεγάλη πλατεία, με τεράστια πλατάνια, στην οποία το καλοκαίρι μαζεύεται όλος ο κόσμος και δροσίζεται μεσημέρι-βράδυ. Εκεί υπάρχει και ένα αναψυκτήριο στο οποίο προφανώς το καλοκαίρι θα έρχεται όλο το χωριό, να πιεί το ρακί ή την μπύρα του, κάτω από τα πλατάνια.Βλέπεις, όπως όλα σχεδόν τα ορεινά μέρη της Πατρίδας μας, έτσι και οι Μελισσουργοί ερημώνουν το χειμώνα, όταν οι κάτοικοι πάνε για εργασία στις μεγάλες πόλεις, αλλά το καλοκαίρι ξαναβρίσκουν σιγά σιγά τη ζωή, όταν αυτοί επιστρέφουν στη γη τους για διακοπές.
Στο πάνω μέρος των Μελισσουργών βλέπουμε την Βυζαντινή εκκλησία, η οποία στέκει επιβλητική θυμίζοντας ότι εδώ κάποιες εποχές υπήρχε άνθιση οικονομική, αλλά και έντονο θρησκευτικό συναίσθημα.
Τα σπίτια πέτρινα παραδοσιακά και πανέμορφα σε κάνουν να περπατάς και να τα χαζεύεις. Παράλληλα ακούς και δυνατό τον ήχο των πηγών, που εδώ είναι μπόλικες. Κατεβαίνοντας μάλιστα τα σκαλιά στην δεύτερη – την επάνω – πλατεία βλέπουμε δεξιά μας και ένα σύμπλεγμα πηγών που τρέχουν παγωμένο γάργαρο νερό.
Μπαίνουμε στο μοναδικό ανοιχτό καφενείο και βλέπουμε έναν νέο άνθρωπο και δύο μεγαλύτερους να κάθονται γύρω από τη σόμπα. Η έκλπληξη στα πρόσωπά τους είναι ολοφάνερη όταν μας αντικρύζουν, ίσως γιατί οι ξένοι εδώ έρχονται μόνο καλοκαίρι ή μόνο Σαββατοκύριακα. Αμέσως με χαρά περίσσια προθυμοποιούνται να μας δώσουν μια θέση δίπλα στην αναμένη σόμπα για να ζεσταθούμε από το ταξίδι. Λόγια που έχουν μείνει αναλλοίωτα από την εποχή που τα ταξίδια γίνονταν με άλογα μέσα στο κρύο και τον άσημο καιρό. Λόγια όμως, πάνω από όλα, αγάπης, αγνότητας και διάθεσης για ανιδιοτελή φιλοξενία, αυτή που ο νοικοκύρης σου δίνει να μοιραστείς το υστέρημά του.
Καθισμένοι δίπλα στη σόμπα και με τις φωτογραφικές μηχανές στο χέρι! Όμως δεν ξέρεις αν πρέπει να τις σηκώσεις και να φωτογραφήσεις αυτά τα χαμογελαστά, αν και ταλαιπωρημένα από τις συνθήκες, πρόσωπα ή αν αυτό θα ήταν μία μορφή ιεροσυλίας! Έτσι μένουμε να ακούμε με μεγάλο ενδιαφέρον και σεβασμό τις διηγήσεις και τις ιστορίες από τούτο εδώ τον τόπο. Ακούμε για το μεγάλο σεισμό του 67, τότε που ερήμωσε το χωριό, αλλά η εκκλησιά έμεινε προφυλαγμένη από το Θεό να στέκει χωρίς καμία ζημιά.
Ακούμε για την ανάγκη των κατοίκων να φύγουν στην Αθήνα για μια καλύτερη οικονομικά μοίρα, λόγια που τα ακούς παντού, αλλά πάντα είναι συγκηνιτικά και σεβαστά. Το ρακί σερβίρεται ασταμάτητα και σε λίγο έρχονται και οι πρώτοι μεζέδες: Ελιά και ψωμί, μαζί μα λίγο τυρί κομμένο σε μικρά κομμάτια. Σερβιρισμένα σε ένα μικρό πιατάκι, που απορείς πως μπορεί και χωρά τόση πολύ αγάπη μέσα, όση αυτή που σου δείχνουν σερβίροντάς σε!
Μας εξηγούν τα προβλήματα του χειμώνα, τα χιόνια που πέφτουν και τους αποκλέιουν κάθε φορά για μέρες, για τις αρρώστιες που αν έρθουν θα πρέπει να πάνε στην Άρτα για να βρουν θεραπεία, 72 χιλιόμετρα απόσταση, για την ανάγκη τους να αναπτυχθεί τούτος εδώ ο τόπος, για να έχουν κάποια χρήματα, κάπως να μπορούν να ζήσουν.
Κάτσαμε ώρες. Σαν να γνωριζόμαστε καιρό, οι άνθρωποι αυτοί μας μιλούσαν συνέχεια για τις εμπειρίες και τα θέματά τους. Μας ευχήθηκαν καλό δρόμο και μας έφτασαν μέχρι το αυτοκίνητο.
Μερικές τελευταίες φωτογραφίες με τα σύνεφα μέσα στο χωριό και ο δρόμος μας συνεχίζει για το επόμενο χωριό.
Οι Μελισσουργοί είναι ένα πανέμορφο, αλλά πάνω από όλα αγαπησιάρικο χωριό. Με καλούς ανθρώπους και ιδιόμορφες συνθήκες, σε προκαλούν να τους γνωρίσεις. Και μετά, να μην τους ξεχάσεις ποτέ…
Καλαρίτες
Το οδοιπορικό μας στα Τζουμέρκα συνεχίζεται με την επίσκεψή μας στους Καλαρίτες. Ένα πέτρινο χωριό στα 1100 μέτρα υψόμετρο, με έντονα τα στοιχεία της παραδοσιακής ελληνικής αρχιτεκτονικής. Από τον 13ο αιώνα οι Καλαρίτες γράφουν την ιστορία τους, η οποία παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, αφού αποτέλεσε εμπορικό κέντρο με μεγάλη άνθηση ακόμα και κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας.
Κινούμαστε με άνεση στον ασφαλτοστρωμένο δρόμο που περνά ανάμεσα από τα βουνά στα Τζουμέρκα και φτάνουμε στους Καλαρίτες. Το χωριό, που έχει χαρακτηρισθεί ως Παραδοσιακός Οικισμός είναι απροσπέλαστο από τα αυτοκίνητα, γι αυτό και παρκάρουμε έξω από το χωριό και μπαίνουμε μέσα σε αυτό με τα πόδια.
Η διαδρομή μας μέχρι την πλατεία είναι σύντομη, αλλά αυτό που μας κάνει μεγάλη εντύπωση είναι τα πέτρινα σπίτια, που ακουμπά το ένα πάνω στο άλλο, όπως γίνεται στα περισσότερα ελληνικά χωριά. Το γκρίζο χρώμα της πέτρας είναι επιβλητικό, αλλά ταυτόχρονα σου εντείνει την αίσθηση της εγκατάλειψης των Καλαριτών, που σήμερα έχουν πολύ λίγους μόνιμους κατοίκους. Και να φαντασθεί κανείς ότι το χωριό αυτό κάποτε γνώριζε τεράστια οικονομική άνθιση, που ακόμα και σήμερα φαίνεται ότι υπήρχε.
Οι βρύσες στην πλατεία, τα γεφύρια που υπάρχουν δίπλα στα χωριό, καθώς και τα πολλά ξωκλήσια είναι μάρτυρες της ύπαρξης πλούτου σε παλιότερα χρόνια, αφού κατασκευάσθηκαν από πλούσιους εμπόρους της περιοχής, πολλοί από τους οποίους είχαν εγκατασταθεί στα Ιωάννινα και ασκούσαν εμπορική δραστηριότητα μέχρι και στα Βαλκάνια.
Πάνω από την πλατεία του χωριού βρίσκουμε ανοιχτή την ταβέρνα του Επαμεινώνδα. Μπαίνουμε μέσα και μένουμε κατάπληκτοι από το παραδοσιακό χρώμα που έχει. Είναι κάτι μεταξύ παντοπωλείου και ταβέρνας, που στα ράφια της θα βρει κάποιος όλων των ειδών τα απαραίτητα για την καθημερινότητά του προϊόντα. Η αναμμένη ξυλόσομπα ζεσταίνει το χώρο, ενώ στα μικρά τραπέζια τα διάφορα διακοσμητικά μαρτυρούν την πολύχρονη ιστορία του τόπου.
Παραγγέλνουμε φαγητό και όταν έρχεται ανακαλύπτουμε ότι είναι πεντανόστιμο, σπιτικό φαγητό, που σπάνια πια βρίσκεις σε εστιατόρια. Η αναχώρηση μας από τους Καλαρίτες γίνεται νωρίς το απόγευμα. Ο ήλιος έχει ήδη αρχίσει να πέφτει και το κρύο πια γίνεται αισθητό, παρόλο που είχαμε μια ζεστή γενικά μέρα.
Αν σας φέρει ο δρόμος σας από εδώ θα βρείτε και κάποια λιγοστά δωμάτια να μείνετε. Και σίγουρα αυτός ο παραδοσιακός οικισμός θα σας αποζημιώσει με την ομορφιά του για την επιλογή σας αυτή!