ΑρχικήΤι είναιΒασικές αρχές audio mastering. Πληροφορίες και οδηγίες

Βασικές αρχές audio mastering. Πληροφορίες και οδηγίες

Πριν να ξεκινήσω να λέω το οτιδήποτε θα πρέπει, έτσι όπως έμαθα και υποστηρίζω, να γράψω το πρώτο tip που πρέπει να γευθεί οποιοσδήποτε θέλει να ασχοληθεί με την τέχνη του audio mastering, έστω και ως θεωρία: ως μια λεπτεπίλεπτη διαδικασία, το mastering ηχητικού υλικού θα πρέπει να γίνεται σε έναν χώρο με τουλάχιστον τρεις παραμέτρους για να μπορέσει το υλικό να επεξεργαστεί κατάλληλα. Σωστά ηχομονωμένο χώρο, εξοπλισμό κατάλληλο για mastering (όπως π.χ. ειδικά monitors) και έναν μηχανικό που θα έχει την ανάλογη εμπειρία.

Πάμε στην εισαγωγή τώρα.

Εισαγωγή

Το παρόν άρθρο θα είναι το πρώτο από μια σειρά άρθρων που έχουν να κάνουν με το mastering, το κυρίως επάγγελμά μου τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Μετά από αρκετά βιβλία, αρκετό πειραματισμό με μηχανήματα δικά μου και όχι, αρκετές πετυχημένες παραγωγές και μια μεγάλη ιστορία στον στον κόσμο της κλασική μουσικής, σχημάτισα μια αρκετά ολοκληρωμένη άποψη επάνω στο επάγγελμα αυτό, που σπανίζει στην Ελλάδα λόγω μη ύπαρξης σωστών χώρων, αυτό-βάπτισης αρκετών ως “μαστεράδες” χωρίς να υπάρχει καν η αναγκαία παιδεία, αθέμιτου ανταγωνισμού και βέβαια έλλειψης παιδείας από τους μουσικούς.

Γι’ αυτό τον λόγο, η σειρά άρθρων έχει ως αποτέλεσμα ν’ απαντηθούν διάφορα ερωτήματα, ν’ αποφευχθούν παρεξηγήσεις και να γίνει μια μικρή εισαγωγή στον κόσμο του audio mastering, αυτή την φορά πρακτικά και όχι θεωρητικά.

TIP: Τα άρθρα αυτά δεν έχουν ως σκοπό να μετατρέψουν κάποιον μουσικό σε mastering engineer αλλά να δοθεί η ευκαιρία να γνωρίσουμε τις διαδικασίες που ακολουθεί ο mastering engineer στο να φέρει την μουσική στο τελικό στάδιο επεξεργασίας πριν να κυκλοφορήσει από τις δισκογραφικές. Στο επάγγελμα αυτό, η συνεχής μόρφωση επάνω στο θέμα είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία. Ακολουθήστε την κι εσείς!

Ιστορικά στοιχεία, Loudness Wars, χώρος εργασίας και εξοπλισμός είναι θέματα που έχουν ήδη αναλυθεί σε προηγούμενο άρθρο — τσέκαρε το Mastering: Η τέχνη της τελειοποίησης του ήχου. Εδώ θα δείτε πως γινόταν η όλη διαδικασία πριν την εισαγωγή των DAW και των ψηφιακών επεξεργαστών:

Ακρόαση

Αφού έχουμε τον κατάλληλα ηχομονωμένο χώρο, λοιπόν, με τον κατάλληλο εξοπλισμό και ένα καλά εκπαιδευμένο ζευγάρι αυτιά, το πρώτο πράγμα που έχουμε να κάνουμε είναι η ακρόαση του υλικού, της μείξης που μας έχει δοθεί δηλαδή, στα κατάλληλα επίπεδα έντασης dbFS, χωρίς correlation και με απουσία compressor/limiter ή maximizer στο master out.

Σε περίπτωση που το πρωταρχικό υλικό μας βρίσκεται σε κατάσταση που δεν μπορεί να συνεχιστεί η διαδικασία του mastering, ζητάμε από τον μουσικό/ηχολήπτη να παραδώσει νέο υλικό βασιζόμενο σε ενδείξεις όπως και αυτές: Πώς να παραδώσουμε ένα κομμάτι μας για mastering.

Σε περίπτωση που το κομμάτι που ακούμε έχει πολύ μικρά λάθη, όπως θόρυβος, crackles και άλλα, μπορούμε να τα αφαιρέσουμε με επιτυχία με προγράμματα όπως το RX της iZotope.

Επίσης, άπαξ και αντιληφθούμε πως ο μουσικός που μας δίνει το υλικό προς mastering δεν γνωρίζει επαρκώς τις δυνατότητες τις διαδικασίας και ισχυρίζεται πως μπορεί να γίνει ακόμα και μείξη του υλικού ή ακόμα και το να εξαφανιστούν όργανα από το ηχητικό υλικό, μπορούμε να του δείξουμε το παρακάτω κείμενο για αποφυγή παρεξηγήσεων: Διαφορές μεταξύ μείξης και mastering.

Με το που έχουμε ολοκληρώσει την ακρόαση και την τυχόν διόρθωση μικρών λαθών, γνωρίζουμε ήδη το τι θα κάνουμε και το πώς θα διαμορφώσουμε το mastered υλικό μας.

Επεξεργασία υλικού

Εδώ βέβαια θα πρέπει να έχουμε ήδη διαχωρίσει και εξηγήσει στον μουσικό/πελάτη το είδος της επεξεργασίας που θα κάνουμε. Υπάρχουν τέσσερα είδη

  • Ψηφιακό mastering
  • Υβριδικό mastering
  • Αναλογικό mastering
  • Remaster mastering

Ψηφιακό mastering

Ψηφιακό ή ΙΤΒ (In The Box) mastering είναι η απλούστερη μορφή mastering, που γίνεται αποκλειστικά σε υπολογιστή, από το πρώτο μέχρι και το τελευταίο στάδιο που είναι το dithering και export. Το αρχείο της μείξης που θα μας δοθεί περνάει από το DAW της επιλογής μας (Logic Pro, Cockos Reaper, Pro Tools κλπ.) και αφού έχει επιλεχθεί το κατάλληλο mastering chain, ξεκινάει η όλη διαδικασία.

Υβριδικό mastering

Τα περισσότερα mastering studios ανά τον κόσμο χρησιμοποιούν υβριδικό mastering. Ο λόγος που χρησιμοποιείται είναι η λεπτομέρεια της επεξεργασίας των ψηφιακών επεξεργαστών αλλά και ο χρωματισμός και ιδιαιτερότητα των αναλογικών συσκευών. Μια συνήθης διαδικασία επεξεργασίας υβριδικού mastering ξεκινάει από το audio αρχείο μέσα από DAW υπολογιστή, όπου γίνεται και το βασικό editing, οι διορθώσεις και οι ρυθμίσεις των fades. Ακολουθεί η επεξεργασία του σήματος με διαφορετικά μέσα (ψηφιακός bus compressor, αναλογικός compressor κλπ.) και γι’ αυτό τον λόγο η αλυσίδα επεξεργασίας του σήματος θα μπορούσε να αποκαλεστεί και υβριδικό mastering.

TIP: Μιας και είναι απαγορευτικό να γίνεται dithering πολλές φορές ή ακόμα και το σήμα να περνάει επανειλημμένα μεταξύ ψηφιακών και αναλογικών επεξεργαστών, συνηθίζεται να γίνεται πρώτα το αναλογικό μέρος του mastering και μετέπειτα το ψηφιακό, καταλήγοντας έτσι στο τελικό αποτέλεσμα με όσο γίνεται λιγότερη αλλοίωση του σήματος μέσω των καλωδίων και των επεξεργαστών.

Αναλογικό mastering

Στο αναλογικό mastering έχουμε να κάνουμε με μια αλυσίδα μηχανημάτων που όλα είναι αναλογικά, διατηρώντας την χροιά του αρχικού αναλογικού μουσικού υλικού. Το αρχικό editing γίνεται με χρήση κονσόλας και fader και έτσι χειροκίνητα γίνεται η αφαίρεση ανεπιθύμητων σημείων, η σειρά και τα κενά μεταξύ των κομματιών σε πραγματικό χρόνο. Μετέπειτα γίνεται η επεξεργασία μέσω αναλογικών compressors, equalizers, spatial processors και στο τέλος του limiter. H αποθήκευση του τελικού υλικού γίνεται είτε σε μπομπίνα (reel to reel tape) ή αν είναι για κάποιο άλλο σκοπό μέσω ενός μετατροπέα analog to digital (ADC) αποθηκεύεται σε υπολογιστή.

Remaster mastering

Είναι κάποιες φορές που γίνεται επεξεργασία μουσικού υλικού που έχει καταγραφεί σε παλαιότερα format, όπως αυτά του δίσκου γραμμοφώνου των 78 RPM, ταινιών 4-Track και δίσκων βινυλίου 33/78/45 στροφών με σκοπό την διατήρησή τους σε νεότερα formats. H διαδικασία αυτή ονομάζεται remastering και αφορά την ψηφιοποίηση του υλικού, τον καθαρισμό του από φθορές στο αρχικό υλικό που έχουν επηρεάσει τον ήχο, ενδυνάμωση του σήματος και mastering με σύγχρονα μέσα.

Για τον καθαρισμό του σήματος χρησιμοποιούμε de-noiser, de-clicker και άλλους επεξεργαστές που καθαρίζουν το σήμα. Για το τελικό mastering χρησιμοποιούμε απαραίτητες επεξεργασίες όπως enhancement, equalizing, compression και τελικά limiting. Στο τελικό στάδιο, το επεξεργασμένο υλικό μετατρέπεται στο ποθητό format.

Στο επόμενο άρθρο, θα δούμε για την σειρά εργασιών που απαιτούνται για το mastering, μια βασική αλυσίδα επεξεργασίας υλικού αλλα και βασικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται σε όλη την διαδικασία.

Προηγούμενο άρθρο
Επόμενο άρθρο
Στέλιος Θεοδωρίδης
Στέλιος Θεοδωρίδης
Ο ήρωας μου είναι ο γάτος μου ο Τσάρλι και ακροάζομαι μόνο Psychedelic Trance
RELATED ARTICLES

Πρόσφατα άρθρα

Tηλέφωνα έκτακτης ανάγκης

Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος: 11188
Ελληνική Αστυνομία: 100
Χαμόγελο του Παιδιού: 210 3306140
Πυροσβεστική Υπηρεσία: 199
ΕΚΑΒ 166