300 (soundtrack)

Πληροφορίες

• Σύνθεση και Παραγωγή Μουσικής: Tyler Bates
• Eνορχήστρωση και Εκτέλεση Μουσικής: Tim Williams
• Κυκλοφορία CD: Warner Bros. Records
• Έτος κυκλοφορίας: 2007
• Συνολική Διάρκεια CD: 59 λεπτά
• Είδος Tαινίας: Πολεμική, Περιπέτεια, Φαντασίας

Η ταινία 300 ήταν η πρώτη του 2007 που προκάλεσε μια πραγματική κοσμοσυρροή στους κινηματογράφους της χώρας μας, αλλά και όπου αλλού προβλήθηκε. Με ατμόσφαιρα κάθε άλλο παρά ιστορικής τεκμηρίωσης, οι 300 βασίστηκαν στο εικονογραφημένο κόμικ του Frank Miller και διηγήθηκαν μια ιστορία ηρωισμού και ανδρείας με μοντέρνο και πρωτότυπο στυλ. Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η μουσική επένδυση της ταινίας, γραμμένη από τον Tyler Bates, φίλο και συνεργάτη του σκηνοθέτη Zack Snyder, ένα συνθέτη ευρέως άγνωστο στο μέσο θεατή και αδιάφορο σε μουσικά πεπραγμένα μέχρι τη μουσική των 300.

Σε ταινίες όπως είναι οι 300, η μουσική παίζει σημαντικότατο ρόλο στην κινηματογραφική εμπειρία που γεύεται ο θεατής. Για να ντύσει το υψηλών μουσικών απαιτήσεων εγχείρημα, ο Tyler Bates επιστράτευσε όλα τα όπλα που θα μπορούσε να έχει στη διάθεσή του ένας συνθέτης: ορχήστρα, χορωδία, σόλο φωνητικά, ηλεκτρονικά μέσα και επιπλέον έθνικ όργανα.

Η παρουσία όλων αυτών στο soundtrack του 300 δεν προδικάζει ότι το τελικό αποτέλεσμα θα είναι επιτυχημένο. Γιατί η ουσία δε βρίσκεται στο τί θα χρησιμοποιήσεις, αλλά στο πώς! Η προσεγγιστική οδός που επέλεξε ο συνθέτης ήταν να γράψει μουσική που θα εξυπηρετούσε όσο το δυνατόν καλύτερα την κάθε σκηνή και όχι να μπει στη διαδικασία να γράψει θέματα για χαρακτήρες (π.χ. Λεωνίδας) ή τοποθεσίες (Σπάρτη, Θερμοπύλες).

Η κόμικ καταγωγή της ταινίας πρέπει να ήταν η αφορμή για την έντονη ηλεκτρονική παρουσία στη μουσικής της, που καταλήγει να γίνει ένα σημαντικό της μειονέκτημα μιας και είναι υπεύθυνη για τις περιπτώσεις όπου φτάνει στα όρια της φασαρίας. Ενδεικτικά είναι τα κομμάτια “The Hot Gates” (#12) και “Fever Dream” (#17) με τις ηλεκτρικές κιθάρες που ουρλιάζουν. Άξιος παρατηρησης είναι ο έθνικ χαρακτήρας της μουσικής, που έχει οριστεί ως ένας εννιαίος για Έλληνες και Πέρσες, και αυτός είναι καθαρά ανατολίτικος.

Όσο κι αν προσπαθήσει κανείς, δε θα βρει κάτι ελληνικό στη μουσική του Bates, εκτός ίσως από το κομμάτι “The Victory” (#1) που ακούστηκε κατά τη διάρκεια της μάχης και φαίνεται πως δεν ήταν κάτι προμελετημένο ή ηθελημένο, απλά έτσι προέκυψε κατά τύχη. Δύο όμορφα κομμάτια ανατολίτικου ερωτισμού είναι τα “Cursed by Beauty” (#4) και “Xerxes’ Tent” (#18). Το πρώτο ακούστηκε στην ταινία κατά το χρησμό της σπαρτιάτισσας μάντισας, ενώ το δεύτερο όταν ο Εφιάλτης επισκέπτεται τη σκηνή του Ξέρξη.

Για τις δύο πιο σημαντικές δραματικές σκηνές της ταινίας, ο συνθέτης γράφει συγκινητική μουσική που μοιάζει με ένα μελωδικό μοιρολόι. Σε αυτό βοηθούν τα πένθιμα σόλο φωνητικά της Azam Ali στα κομμάτια “Goodbye My Love” (#9) και “Message for the Queen” (#24), που αφορούν τον αποχαιρετισμό της Βασίλισσας από το Βασιλιά Λεωνίδα και τον ερχομό των πικρών μαντάτων του θανάτου του.

Το πιο εντυπωσιακό σημείο στη μουσική του Tyler Bates εντοπίζεται στο κομμάτι “Returns A King” (#4). O διάδοχος του θρόνου της Σπάρτης Λεωνίδας φέρνει σε πέρας με επιτυχία την Αγωγή και επιστρέφει θριαμβευτής στην πόλη του, ικανός πλεον για να γίνει μια μέρα Βασιλιάς. Τη μεγαλειώδη επιστροφή του συνοδεύει ένα επικό χορωδιακό από τους άνδρες της χορωδίας που πραγματικά καθηλώνει με τη δύναμη και το δεσποτικό του τόνο.

Η χρήση του στην ταινία είναι καταπληκτική και η παραλλαγή του στο “Come and Get Them” (#14) όταν αρχίζει να πλησιάζει ο στρατός των Περσών τους Σπαρτιάτες όσο ο Λεωνίδας εμψυχώνει του πολεμιστές του, ανάλογα θαυματουργή. Μόνο που δυστυχώς πρόκειται για προιόν αντιγραφής, που το θράσος της για πρώτη φορά καταγράφεται σε αυτή την έκταση!

Μόνο όποιος έχει ακούσει το κομμάτι “Victorius Titus” που έγραψε ο Elliot Goldenthal για τη σχετικά άγνωστη ταινία Titus, θα καταλάβει το μέγεθος αυτής της απαράδεκτης αντιγραφής. Αυτό που συνέβει ήταν ότι το κομμάτι “Victorius Titus” είχε τοποθετηθεί στην ταινία προσωρινά, για να πάρει ο συνθέτης μια ιδέα προς τα πού θέλει ο σκηνοθέτης να κινηθεί η μουσική που θα γράψει. Αυτή είναι η συνήθης διαδικασία σε κάθε ταινία. Άπειρες φορές καλούνται συνθέτες να γράψουν μουσική που ο σκηνοθέτης θέλει να μοιάζει με κάποια άλλη που έχει σκεφτεί πως ταιριάζει απόλυτα με κάποια σκηνή.

Κανένας όμως δεν έφτασε το σημείο να αντιγράψει στην παραμικρή λεπτομέρεια τη μουσική που του υπέδειξε ο σκηνοθέτης, χωρίς καν να την αλλάξει, να την κάνει τελικά δική του σύνθεση, αλλάζοντάς την κάπως. Αυτό ακριβώς έκανε ο Bates! Και ούτε που αναφέρεται κάπου στη συσκευασία το όνομα του Elliot Goldenthal ώστε να του δοθεί το δίκαιο credit για το κομμάτι “Returns A King” (#4), το οποίο παρουσιάζεται κατά σκανδαλώδη τρόπο ως σύνθεση του Tyler Bates! Σε ποιόν πρέπει να αποδοθούν οι ευθύνες για την πράξη αυτή; Στο συνθέτη που έκανε την αντιγραφή;

Στον σκηνοθέτη που το επέτρεψε; Στην εταιρία που κυκλοφόρησε το soundtrack και δεν έδωσε το credit εκεί που έπρεπε; Σε όλους! Κρίμα που συμβαίνουν τέτοια περισταστικά γιατί δυσφημίζουν όχι μόνο αυτούς που τα κάνουν, αλλά και η ατιμωρησία τους δίνει λάθος μηνύματα και ενθαρρύνει τέτοιες συμπεριφορές.

Tracklist

1. To Victory (2:34)
2. The Agoge (2:33)
3. The Wolf (2:34)
4. Returns a King (2:22)
5. Submission (2:39)
6. The Ephors (1:59)
7. Cursed by Beauty (1:40)
8. What Must A King Do? (1:02)
9. Goodbye My Love (3:22)
10. No Sleep Tonight (2:34)
11. Tree of the Dead (2:24)
12. The Hot Gates (3:00)
13. Fight in the Shade (3:17)
14. Come and Get Them (2:05)
15. No Mercy (2:23)
16. Immortals Battle (2:55)
17. Fever Dream (2:33)
18. Xerxes’ Tent (3:20)
19. Tonight We Dine in Hell (1:13)
20. The Council Chamber (2:35)
21. Xerxes’ Final Offer (3:18)
22. A God King Bleeds (2:18)
23. Glory (1:44)
24. Message for the Queen (2:32)
25. Remember Us (3:00)