Το μέλλον αυτής της ρημαγμένης χώρας είναι τα νεαρά και έφηβα παιδιά που προετοιμάζονται να μπουν στις σχολές και στα πανεπιστήμια, ούτως ώστε να έχουν τα εφόδια για κάτι καλύτερο την επόμενη μέρα, με απώτερο σκοπό να τακτοποιηθούν επαγγελματικά, εξασφαλίζοντας το αύριο.
Όσο πιο γρήγορα συνειδητοποιήσουμε εμείς οι μεγαλύτεροι ό,τι οφείλουμε να επενδύσουμε στο νεαρό έμψυχο δυναμικό του τόπου μας, τόσο πιο σύντομα θα προοδεύσει η Ελλάδα. Και πιστέψτε με, ετούτη η ιδιομορφία δεν απαιτεί χρήματα, αλλά μεθοδικότητα, προγραμματισμό και όρεξη από τις κυβερνήσεις, τα αρμόδια υπουργεία, τα σχολεία, τους γονείς και ούτω καθεξής
Από τότε που ξεκίνησε η οικονομική κρίση στον τόπο μας, λαμβάνω μεγάλο όγκο μηνυμάτων στο Texnologia.Net από ακετούς εφήβους που με ρωτούν τι τους προτείνω να ακολουθήσουν αναφορικά με τις επαγγελματικές επιλογές τους, αφού σε λίγο καιρό τελειώνουν το λύκειο και ετοιμάζονται να μπουν είτε σε κάποιο πανεπιστήμιο ή τεχνική σχολή, είτε να ξεκινήσουν να εργάζονται ως κανονικοί πολίτες για να βγάλουν τα προς το ζην, θέλοντας να πράξουν το καλύτερο δυνατό για το μέλλον τους, ούτως ώστε να αποφύγουν διάφορα εμπόδια που ενδέχεται να συναντήσουν στο διάβα τους.
Και εγώ με τη σειρά μου, τους απαντώ με απόλυτη ειλικρίνεια, έχοντας το γνώθι σαυτόν, ό,τι αυτά τα πράγματα δεν γίνονται με συζητήσεις του ποδαριού, ή ρωτώντας τον έναν ή τον άλλον δεξιά και αριστερά, γιατί μου δίνουν την εντύπωση πως ψάχνουν μελλοντολόγους και καφετζούδες που θα προβλέψουν με ακρίβεια τι μπορεί να συμβεί σε κάποια χρόνια από τώρα.
Με λίγα λόγια ετούτη η διαδικασία πρέπει να διεξαχθεί στα γυμνάσια και τα λύκεια ως μάθημα τουλάχιστον δύο-τρεις ώρες την εβδομάδα από γνώστες του αντικειμένου, και όχι από την καθηγήτρια των μαθηματικών, της φυσικής ή της πολιτικής αγωγής, και σε αυτό φυσικά δεν φταίνε οι ίδιοι οι καθηγητές, αλλά το κράτος που δεν προνόησε να φροντίσει για τα αυτονόητα.
Παρακάτω θα δούμε αναλυτικά όλα εκείνα τα στοιχεία που πρέπει να προσέχετε και ποια λάθη είναι σημαντικό να αποφύγετε ως έφηβοι για τις μελλοντικές επαγγελματικές επιλογές σας.
Προετοιμασία: Μην περιμένετε την τελευταία στιγμή
Δυστυχώς εμείς οι Έλληνες έχουμε το συνήθειο ως λαός να παίρνουμε σοβαρές αποφάσεις πάντα την τελευταία στιγμή, κάτι που είναι πέρα για πέρα λάθος, οδηγώντας μας πολλές φορές σε αδιέξοδο και μετά αναρωτιόμαστε τι κάναμε λάθος, χωρίς να μας περνάει από το μυαλό η προχειρότητα με την οποία λειτουργούμε.
Η προεργασία για τον έφηβο πρέπει να ξεκινήσει από την τρίτη γυμνασίου έως τις τελευταίες τάξεις του Λυκείου, δίχως να περιμένει αποκλειστικά και μόνο από τα σχολεία να τον καθοδηγήσουν για το επόμενο του βήμα, αλλά να ψάξει και ο ίδιος να εντοπίσει τι είναι αυτό, το οποίο τον ενδιαφέρει να ασχοληθεί επαγγελματικά, όταν ξεμπερδέψει με την δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Μία καλή τακτική είναι να συζητάτε με διάφορους επιχειρηματίες και επαγγελματίες που έχουν προοδεύσει στον τομέα τους και έχουν να σας δώσουν μία παραπάνω πληροφορία από τις τυπικές που σας παρέχουν στα λύκεια. Αυτή η στρατηγική δεν θα σας κοστίσει χρήματα, και αν το πράξετε με ορθό τρόπο, απορρίπτοντας εκείνα τα επαγγέλματα που δεν ταιριάζουν στην ιδιοσυγκρασία σας, στο τέλος θα έχετε να επιλέξετε μεταξύ δύο τριών επαγγελματικών κατευθύνσεων, κάτι που θα διευκολύνει στο έπακρο την τελική απόφαση, δίχως να υπάρχουν μαύρα σύννεφα εάν κάνατε το σωστό ή το αντίστροφο.
Το ξεσκαρτάρισμα και η απόρριψη των επαγγελμάτων που δεν σας ενδιαφέρουν είναι υψίστης σημασίας, και σε αυτό το σημείο καλό θα είναι να συζητήσετε με τους γονείς σας, μήπως και δουν κάτι που δεν βλέπετε εσείς, δηλαδή μην εμπιστεύεστε μόνο το δικό σας ένστικτο. Μην ξεχνάς πως δεν σε αγαπάει κανένας περισσότερο από ό,τι ο μπαμπάς σου και η μαμά σου, και πως τα κίνητρα τους χαρακτηρίζονται από αληθινή ανιδιοτέλεια, με πραγματικό νοιάξιμο για το άτομο σου, εν αντιθέσει με κάποιο ξένο.
Μην επηρεάζεσαι από τους συνομηλίκους σου
Συνήθως τα ανήλικα άτομα έχουν την τάση να ασπάζονται τις εσφαλμένες φιλοσοφίες της ανώριμης παρέας τους, καταλήγοντας να ακολουθούν το χειρότερο δρόμο στην καλύτερη στιγμή της ζωής τους, και μάλιστα, όχι μόνο να μην κατανοούν τη δυσχερή θέση στην οποία βρίσκονται ή πρόκειται να εισέλθουν κάποια στιγμή στο κοντινό ή μακρινό μέλλον, αλλά να επιμένουν με δριμύτητα τον τρόπο πως πράττουν το ορθό, χωρίς να ακούν κανέναν, λόγω της παρορμητικότητας που έχει η ηλικία τους.
Οι περισσότεροι δεκαεξάχρονοι ή 17χρονοι άνθρωποι έχουν το μυαλό τους πάνω από το κεφάλι και μιμούνται τις απαράδεκτες πράξεις και ενέργειες που βλέπουν από διάφορους κακομαθημένος celebrities, διότι κατά πρώτο λόγο θεωρούνται πρότυπα στην κοινωνία και κατά δεύτερο λόγο αφού τους αγαπάει τόσος κόσμος μάλλον θα κάνουν το σωστό.
Κάτι παρόμοιο ισχύει και με τους youtubers τόσο της Ελληνικής κοινότητας, όσο και της αμερικανικής που είναι διατεθειμένοι να κάνουν τα πάντα, αρκεί να γίνουν διάσημοι, παρατώντας τις σπουδές τους, μπαίνοντας μάλιστα σε αχαρτογράφητα νερά που δεν είναι εύκολο να προβλεφθούν οι συνέπειες στην παρούσα περίοδο, παρά μόνο όταν γίνει το κακό και είναι πολύ αργά για κλάματα.
Φυσικά τα προβλήματα διαιωνίζονται περαιτέρω όταν οι γονείς δεν επεμβαίνουν για να επαναφέρουν το ανήλικο τέκνο τους στις φυσιολογικές συνθήκες, ακολουθώντας τις συμβουλές και τις οδηγίες του. Σήμερα οι έφηβοι δεν είναι εύκολο να χειραγωγηθούν, ούτε να μπουν σε καλούπι, παρόλο που ομολογουμένως καταβάλλονται φιλότιμες προσπάθειες, τόσο από το σχολικό περιβάλλον όσο και από το οικογενειακό, πράγμα που σημαίνει πως απαιτείται από τον κηδεμόνα να επιβλέπει το τέκνο του, δίχως να το πνίγει περιορίζοντας σε ένα αποστειρωμένο περιβάλλον, γιατί πολύ απλά θα επέλθουν τα αντίθετα αποτελέσματα από τα αναμενόμενα.
Συλλέξτε πληροφορίες και ενημερωθείτε
Η άγνοια οδηγεί σε λάθος μονοπάτι που ορισμένες φορές είναι καταστροφικό και αυτό δεν έχει να κάνει με την ηλικία, αλλά με την ωριμότητα αντιμετώπισης των καταστάσεων που βρίσκουμε μπροστά μας. Στην προκειμένη περίπτωση που μας ενδιαφέρει να βρούμε ποιο επαγγελματικό προσανατολισμό θα ακολουθήσουμε, θα ήταν σώφρον συλλέξουμε πληροφορίες, οι οποίες σε πρώτη φάση θα ταξινομηθούν ανάλογα με την σπουδαιότητα τους, μετέπειτα θα μελετηθούν προσεκτικά, θα ερμηνευτούν με τη στήριξη κάποιου ειδικού και στο τέλος θα βγει η οριστική απόφαση.
Ας γίνω πιο σαφής με τα λεγόμενα μου. Προσωπικά εφόσον έχω κατασταλάξει ό,τι με ενδιαφέρουν περίπου 4 επαγγέλματα, θα φρόντιζα σε βάθος χρόνου να συλλέγω πολύτιμες πληροφορίες που να σχετίζονται με το αντικείμενο τους, και μετά θα τις αποθήκευα στον υπολογιστή για να είναι συγκεντρωμένες όλες σε ένα μέρος, αποφεύγοντας την αταξία και τη σύγχυση για να μπορώ να τις βρω οπότε καταστεί ανάγκη.
Επιπλέον, τις πληροφορίες που θα έχω στα χέρια μου, θα τις προβάλω σε κάποιον πεπειραμένο επαγγελματία ή επιχειρηματία για να μου διευκρινίσει ορισμένες παραμέτρους, εξηγώντας μου επί της ουσίας όσα δεν καταλαβαίνω και κατά συνέπεια όποια απορία με προβληματίζει.
Σε αυτό το σημείο είναι επιτακτική ανάγκη να επισημάνω πως απαγορεύεται δια ροπάλου να ενοχλείτε τον κόσμο ανά 10 λεπτά για να γίνει η δουλειά σας, Να θυμάστε πως όσοι προθυμοποιούνται να σας βοηθήσουν, πιθανόν να το πράττουν δωρεάν και δεν είναι υποχρεωμένοι σε καμία περίπτωση να ανέχονται οποιοδήποτε είδος παρενόχλησης, αποσπώντας την προσοχή τους από τα καθήκοντα της εργασίας τους. Ρωτήστε τους ποιες ώρες είναι διαθέσιμοι για να διεξάγεται μία κουβέντα, π.χ των 20 λεπτών, και αν είναι εφικτό να επαναλαμβάνεται ανά εβδομάδα.
Απορρίψτε μη υλοποιήσιμους στόχους
Το ζουμί της υπόθεσης είναι είναι να κινείστε πάνω σε σωστές βάσεις, και να έχετε το θάρρος να αναγνωρίσετε πως ορισμένα πράγματα δεν είναι εφικτό να υλοποιηθούν καθαρά για τεχνικούς λόγους, φερειπείν, θέλεις να γίνεις αρχιτέκτονας και να σπουδάσεις σε κάποιο πανεπιστήμιο των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής που εκεί τα ετήσια δίδακτρα είναι δυσθεώρητα για τα ελληνικά δεδομένα, ιδίως αν προέρχεσαι από μία φτωχή οικογένεια που εργάζεται μόνο ο πατέρας και δεν περισσεύουν χρήματα για να πραγματοποιήσετε ούτε τις καθημερινές σας ανάγκες.
Με το παραπάνω παράδειγμα θέλω να σου περάσω το μήνυμα πως είναι λάθος να ζεις μέσα σε μία ουτοπία, νομίζοντας πως θα ξυπνήσεις ένα πρωί και θα βρεις πάνω στο κομοδίνο δεκάδες δέσμες των πεντακοσίων ευρώ για να εκπληρώσεις και την πιο τρελή σου επιθυμία, τουναντίον πρέπει να είσαι ρεαλιστής και να σκέφτεσαι βάσει των οικονομικών δυνατοτήτων, δηλαδή όντως είναι πραγματοποιήσιμος στόχος να φοιτήσεις σε ένα ΤΕΙ της διπλανής σου πόλης που εκεί τα έξοδα σου σίγουρα θα να είναι περιορισμένα, και κατ’ επέκταση θα είναι ευκολότερο να πηγαινοέρχεσαι στο σπίτι σου με το χαμηλότερο δυνατό κόστος, εν αντιθέσει εάν φοιτούσες στο εξωτερικό.
Το βασικό σου μέλημα είναι να εξακριβώσεις με λεπτομέρεια πόσα λεφτά θα χρειαστείς κάθε μήνα σε περίπτωση που σπουδάσεις για παράδειγμα στην Αθήνα ενώ είσαι μόνιμος κάτοικος Καβάλας. Τη σημερινή εποχή που υπάρχει ελεύθερη διακίνηση πληροφοριών μέσω του διαδικτύου το όλο ζήτημα φαντάζει παιχνιδάκι. Επομένως μην πνίγεσαι σε μία κουταλιά νερό και μη σε τρομάζει το γεγονός ότι δεν θα βγάλεις άκρη στο καινούργιο σου ξεκίνημα ως φοιτητής.
Συνδυασμός εργασίας και φοίτησης σε πανεπιστήμιο
Εφόσον έχεις κατασταλάξει σε κάποιο συγκεκριμένο επαγγελματικό προσανατολισμό και ήρθε η ώρα να σπουδάσεις, θα ήταν σώφρον να σκεφτείς σοβαρά το ενδεχόμενο να εργαστείς τον ελεύθερό σου χρόνο, όταν δεν διαβάζεις ή δεν πηγαίνεις για μάθημα από την στιγμή που δεν υπάρχει ούτε μαντήλι να κλάψεις και δεν δύναται οι γονείς σου να σε χαρτζιλικώνουν εφόρου ζωής,
Κατανοώ πως δεν είναι και οι καλύτερες συνθήκες να αναγκαστεί κάποιος να κάνει ταυτόχρονα διάφορα πράγματα, πόσο μάλλον όταν απαιτείται να συγκεντρωθεί στα μαθήματα του για να ξεμπερδεύει μία ώρα νωρίτερα από τον βραχνά των σπουδών, παίρνοντας το πολυπόθητο πτυχίο που θα τον βοηθήσει να γίνει ένας λαμπρός επιστήμονας.
Εδώ η λύση της ημιαπασχόλησης είναι το ιδανικότερο σενάριο για να βγάλεις τα προς το ζην. Για παράδειγμα μπορεί να δουλεύεις 4 ώρες την ημέρα σε μία καφετέρια ή σε κάποιο σουβλατζίδικο της περιοχής σου για να καταστήσεις στον εαυτό σου οικονομικά ανεξάρτητο και να μην αναγκάζεσαι να καταφεύγεις σε δυσάρεστες ευκαιριακές ή πρόσκαιρες λύσεις, καθισμένος όλη μέρα κλεισμένος μεσα στο σπίτι σαν τον ιερομόναχο ιάκωβο, κλαίγοντας τη μοίρα σου.
Δεν είναι τίποτα δύσκολο. Αρκεί να υπάρχει θέληση και αισιοδοξία με το σκεπτικό ό,τι τώρα θα κουραστείς λιγάκι παραπάνω και στη μετέπειτα πορεία θα απολαύσεις τους καρπούς του κόπου σου, βλέποντας σιγά-σιγά να πραγματοποιούνται τα όνειρα σου. Άλλωστε είναι κάτι που μπορούν να σας το επιβεβαιώσουν αμέτρητοι επιστήμονες για τις δυσκολίες που πέρασαν κατά την διάρκεια της φοιτητικής του ζωής, αφου δεν το έβαλαν κάτω και συνέχισαν το δύσκολο αγώνα έως ότου κατορθώσουν να γίνουν εξέχουσες προσωπικότητες μέσα στην κοινωνία.
Σύμβουλος επαγγελματικής σταδιοδρομίας
Οφείλετε να αντιληφθείτε πως οι σύμβουλοι σταδιοδρομίας είναι η πλέον κατάλληλοι ειδικοί επαγγελματίες που έχουν τα εχέγγυα και τα εφόδια για να προσανατολίσουν το ενδιαφερόμενο άτομο προς την επιθυμητή κατεύθυνση, με τη μικρότερη δυνατή απώλεια χρόνου και πιο δραστικά αποτελέσματα, αλλά όλα αυτά έναντι χρηματικού αντιτίμου που ορισμένες φορές θεωρείται απαγορευτικό για την πλειονότητα της μεσαίας τάξης, αν λάβουμε υπόψιν μας την οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα μας.
Σας πληροφορώ πως τα λεφτά που θα ξοδέψετε για να προσλάβετε τον εκάστοτε Σύμβουλο Καριέρας θα μεταφράζεται σε επένδυση για την αξιοποίηση ευκαιριών που αν προσπαθούσατε μόνοι σας ίσως να μην επιτυγχάνεται τα αντίστοιχα επιτεύγματα.
Βέβαια από τη μεριά μου, θεωρώ χρέος μου να τονίσω πως υπάρχουν μπαταχτσήδες σε αυτό το χώρο που δεν είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν όσα υπόσχονται στον πελάτη τους, όχι γιατί είναι απατεώνες, αλλά γιατί δεν έχουν τις απαιτούμενες ικανότητες να ξεκλειδώσουν τις κρυφές αρετές των πελατών τους. Όμως, σε γενικές γραμμές, η πλειοψηφία εξ αυτών είναι βαθιά καταρτισμένοι και εκπαιδευμένοι που αντικειμενικά θα ενισχύσουν την αδύναμη θέση του καθενός που απευθύνεται σε αυτούς για να απολαύσουν τις υπηρεσίες τους.
Πριν γίνει μίσθωση τέτοιων υπηρεσιών, ζητήστε από το γραφείο στο οποίο έχετε απευθυνθεί να σας επιδείξει το χαρτοφυλάκιο με τις επιτυχίες τους. Εάν για οποιοδήποτε λόγο αρνηθεί ή φέρει αντιρρήσεις, προβάλλοντας ανόητες αιτιολογίες, τότε σας συνιστώ να σταματήσετε αμέσως οποιαδήποτε συζήτηση μεταξύ σας και να φύγετε, κάτι που συνεπάγεται πως πρέπει να διεξάγεται εκ νέου έρευνα αγοράς, χτυπώντας την πόρτα άλλων γραφείων έως ότου καταλήξετε σε εκείνο που καλύπτει τις προσδοκίες σας και έχει τις δεξιότητες για να πραγματοποιήσει όσα σας υπόσχεται.
Ξεκινήστε νωρίς να αναπτύσσεται δεξιότητες
Κανένας φτασμένος ή διακεκριμένος επιστήμονας, ζωγράφος, ηθοποιός, τραγουδιστής κ.λπ δεν γεννήθηκε γκουρού μόλις βγήκε από την κοιλιά της μάνας του, τουναντίον προσπάθησε και ίδρωσε για να πετύχει το ανέφικτο, αφιερώνοντας ψυχή και σώμα στο στόχο που θα τον καθιστούσε πρώτο μεταξύ των σπουδαιότερων.
Αρκετός κόσμος έχει τη φαιδρή εντύπωση πως δίχως να κοπιάσουν, καθισμένοι στον καναπέ, βλέποντας τηλεόραση και τρώγοντας πατατάκια θα κατακτήσουν την υδρόγειο, όπως είθισται να συμβαίνει στις κινηματογραφικές ταινίες και στα μυθιστορήματα διαφόρων βιβλίων. Εάν ανήκεις σε τούτη την κατηγορία, μάλλον θα πρέπει να αναθεωρήσεις τις απόψεις σου και να βάλεις σε εφαρμογή το σχέδιο που ονομάζεται «τρεχάτε ποδαράκια μου για να χαρώ τα νιάτα μου», δηλαδή δουλειά, εξάσκηση, προσπάθεια και προσήλωση στο στόχο μήπως και φιλοτιμηθεί η ρημάδα η τύχη και σου κλείσει μία μέρα το μάτι.
Σίγουρα αντιλαμβάνεσαι με τα λεγόμενα μου πως καλό είναι τώρα που είσαι νεαρός να ξεκινήσεις να ασχολείσαι με διάφορες ασχολίες αναπτύσσοντας τις ικανότητες σου και ας μη χρειαστεί ποτέ στο μέλλον να τις εξασκήσεις για επαγγελματικό σκοπό. Το νόημα πίσω από αυτό το σκεπτικό είναι ότι θα βρίσκεσαι διαρκώς σε εγρήγορση και θα είσαι μία πολύπλευρη προσωπικότητα που δεν θα εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από ένα παράγοντα για να προοδεύσει και να δει μία άσπρη μέρα, με θετικό πρόσημο να βρεις ευκολότερα εργασία και ας μην συνδέεται με το αντικείμενο που σπούδασες.
Ας γίνω πιο συγκεκριμένος. Ας υποθέσουμε ό,τι λατρεύεις την πληροφορική, αλλά επειδή είσαι 15 ετών δεν ψήνεσαι να πάρεις στα σοβαρά αυτήν την ασχολία. Εγώ από την πλευρά μου θα σου έλεγα να εστιάσεις την προσοχή σου σε αυτό τον τομέα και να παρακολουθείς διάφορα μαθήματα ή σεμινάρια, τόσο μέσα από το διαδίκτυο όσο και στον πραγματικό κόσμο που διεξάγονται στην πόλη σου για να μην πάει ούτε μία μέρα χαμένη, ούτως ώστε όταν θα φτάσεις 19 χρονών να είσαι ένας φτασμένος επαγγελματίας.
Ακόμη κι αν δεν έχεις πτυχίο ή πιστοποίηση που να αποδεικνύει το ταλέντο σου, δεν θα αναιρεί το γεγονός ό,τι έχεις ένα ανεπτυγμένο χάρισμα που σε κάνει να διαφέρεις μέσα στο πλήθος.
Η μάθηση σε νεαρές ηλικίες είναι ευκολότερη, διότι το μυαλό έχει την ικανότητα να αφομοιώνεται στις πιο αντίξοες συνθήκες με συνοπτικές διαδικασίες, εν αντιθέσει όταν θα περάσουν τα χρόνια, φτάνοντας αισίως τα 30 έτη ζωής, θα παρατηρήσεις ότι δυσκολεύεσαι περισσότερο και κατ επέκταση ότι έχασες πολύτιμο χρόνο που είναι αδύνατο να σου επιστραφεί πίσω και είσαι υποχρεωμένος πλέον να καλύψεις το χαμένο έδαφος με υπερπροσπάθειες.
Αν όμως επαναπαυτείς στη λογική πως όντως έχεις ένα χάρισμα, αλλά δεν το καλλιεργείς, εννοείται πως δεν πρόκειται ποτέ εις τον αιώνα των αιώνων να πας ένα βήμα παραπέρα σε επαγγελματικό επίπεδο. Εκτός κι αν πιστεύει στα παραμύθια ή στις νεράιδες, κάτι που συνεπάγεται πως τούτη η νοοτροπία θα σε τραβήξει αρκετά πίσω σε προοπτικές, ανεξάρτητα εάν είσαι φιλόδοξος άνθρωπος ή δεν σε πτοεί η αβεβαιότητα με την ακραία ανεργία που υπάρχει στην Ελλάδα.