Η Καβάλα είναι πόλη της Ανατολικής Μακεδονίας που αντιστοιχεί γεωγραφικά στην περιοχή της αρχαίας Σαπαίας (δηλαδή την περιοχή που κατοικούσαν οι αρχαίοι Σαπαίοι).
Έχει πληθυσμό 56.588 κατοίκους και αποτελεί σπουδαίο εμπορικό λιμάνι.
Είναι κτισμένη στο βόρειο άκρο του κόλπου της Καβάλας, απέναντι από το νησί Θάσο, και ουσιαστικά κλείνει μέσα της ιστορία πολλών αιώνων.
Ιδρύθηκε στην αρχαία εποχή εκεί που βρισκόταν η Νεάπολη, το λιμάνι των Φιλίππων.
Το όνομα της προήρθε από τους κατοίκους της πόλης Σκαβάλας, που πιθανόν εγκαταστάθηκαν σ’ αυτή. Σήμερα σώζονται ερείπια παλιού φρουρίου, που ανακαινίστηκε και επισκευάστηκε πολλές φορές από τους μεταγενέστερους και κύρια στα χρόνια της βασιλείας του Ιουστινιανού. Δε γνωρίζουμε πότε κτίστηκε η Νεάπολη, που άρχισε να γίνεται γνωστή μετά τη μάχη των Πλαταιών σαν σύμμαχος της Αθήνας, πιστή σ’ αυτή για πολλά χρόνια. Τελικά κατακτήθηκε από τους Μακεδόνες και παραμένει σημαντική γι’ αυτούς πόλη και λιμάνι. Σ’ αυτή την πόλη έφτασε ο Απόστολος Παύλος όταν άρχισε την περιοδεία του στην ευρωπαϊκή γη. Η πόλη φάνηκε να ζωντανεύει με τον ερχομό πολλών ισραηλιτικών οικογενειών, που έφταναν στην Ελλάδα από τη Ρώμη.
Για να τιμήσουν τον Απόστολο Παύλο έχτισαν τη Χριστούπολη στη θέση της παλιάς Νέαπολης, που είχε καταστραφεί από τους βάρβαρους Ούννους τον 5ο π.Χ. αιώνα.
Η Χριστούπολη λέγεται ότι κάηκε από τους Νορμανδούς το 12ο αιώνα. Το 1380 κυριεύτηκε από τους Τούρκους, που προσπάθησαν να εξισλαμίσουν το λαό. Κατά τα μέσα του 19ου αιώνα, η πόλη έφτασε σε μεγάλη ανάπτυξη.
Στα χρόνια των βαλκανικών πολέμων η Καβάλα αρχικά ανήκε στους Βουλγάρους, αλλά στις 26 Ιουνίου 1913 ελευθερώθηκε. Το 1916, στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κυριεύεται πάλι από τους Βουλγάρους και μετά 26 μήνες λευτερώνεται, για να σκλαβωθεί κι άλλη μια φορά από τον ίδιο εχθρό και να μείνει λεύτερη όταν τέλειωσε ο β’ παγκόσμιος πόλεμος.
Η Καβάλα κτίστηκε γύρω στον κόλπο Καβάλας, που τη βοήθησε σημαντικά να αναπτυχθεί και να ακμάσει.
Έγινε εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο της ανατολικής Μακεδονίας με τα εργοστάσια λιπασμάτων και επεξεργασίας καπνού, όπου ασχολούνται πάρα πολλοί άνθρωποι. Έχει κυλινδρόμυλους, εργοστάσια μακαρονοποιίας, βυρσοδεψεία και άλλα, που βοηθούν στη βιομηχανική δραστηριότητα της πόλης. Η αλιεία έχει μεγάλη ανάπτυξη και τροφοδοτεί πολλές άλλες μικρές πόλεις και χωριά. Σημαντική ανάπτυξη προοιωνίζεται για την Καβάλα η ανεύρεση πετρελαίου στην απέναντι Θάσο. Ήδη καταρτίζονται μελέτες για την εγκατάσταση πετρελαϊκών βιομηχανιών, που θ’ αλλάξουν τη μορφή και την οικονομία της περιοχής σ’ απρόβλεπτες διαστάσεις.
Η συγκοινωνία γίνεται με αστική συγκοινωνία για τις συνοικίες της πόλης και με υπεραστική για Θεσσαλονίκη, Δράμα, Ξάνθη, Κομοτηνή και άλλες πόλεις. Ακόμα και ατμοπλοϊκή συγκοινωνία εξυπηρετεί το λαό και αεροπορική με καθημερινά δρομολόγια για Θεσσαλονίκη και Αθήνα.
Διαθέτει σύγχρονο δίκτυο ύδρευσης, φωτισμού, υπονόμων. Στολίζεται με ωραία κτίρια, όπως το δημαρχείο και δημόσια σχολεία. Έχει θαυμάσιες πλατείες, την πλατεία Φουάτ (Ελευθερίας), την πλατεία Δόξας, Παναγιάς, όπου υπάρχει άγαλμα του Μωχάμετ Άλη, η πλατεία του δημοτικού κήπου με το ηρώο και άλλες. Σώζεται το παλιό υδραγωγείο, οι Καμάρες, που κτίστηκε από το Σουλεϊμάν το Μεγαλοπρεπή στις αρχές του 16ου αιώνα. Η Καβάλα είναι έδρα διοίκησης της χωροφυλακής της ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Υπάρχει ειρηνοδικείο, λιμεναρχείο, υποκαταστήματα τραπεζών, γεωργική επιθεώρηση, δημόσιο ταμείο και άλλα. Ο αρχηγός της εκκλησίας της περιοχής είναι ο μητροπολίτης Φιλίππων, Νεάπολης και Νέστου, “υπέρτατος κι έξαρχος ανατολικής Μακεδονίας”.
Στην πόλη υπάρχουν η εκκλησία της Παναγίας (κτίστηκε το 15ο αιώνα), ο καθεδρικός ναός του Αγίου Ιωάννη, της Αγίας Βαρβάρας, της Αγίας Παρασκευής και άλλες πολλές. Από την Καβάλα καταγόταν ο λόγιος Έλληνας Θεόδωρος Καβαλιώτης (16ος αιώνας).
Νομός Καβάλας
Ο νομός Καβάλας ανήκει στην ανατολική Μακεδονία, έχει έκταση 2109 τ. χλμ. και πληθυσμό 135.823 κατοίκους.
Συνορεύει με το νομό Δράμας από τα βόρεια, δυτικά με το νομό Σερρών και το νομό Θεσσαλονίκης, ανατολικά με τη Θράκη και στο νότιο μέρος βρέχεται από το Αιγαίο πέλαγος (κόλπος Καβάλας).
Ο νομός στα ανατολικά του έχει τον ποταμό Νέστο, που ποτίζει και κάνει εύφορο τον κάμπο της Χρυσούπολης.
Δυτικά υπάρχει το βουνό Παγγαίο, γνωστό από τους αρχαίους χρόνους για τα πλούσια χρυσωρυχεία του. Στο νομό Καβάλας ανήκει και η Θάσος.
Το κλίμα της περιοχής είναι γενικά ξηρό και πολύ υγιεινό. Έχει εύφορο και πεδινό έδαφος.
Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία (κυρίως με την καπνοκαλλιέργεια), αλλά καλλιεργούν και δημητριακά, ρύζι, όσπρια, κηπουρικά και άλλα. Υπάρχουν επίσης ελαιώνες, που παράγουν άφθονο λάδι και αμπέλια. Το υπέδαφος του νομού είναι πλούσιο με σημαντικές ποσότητες σιδηρομεταλλεύματος στο νησί της Θάσου και λατομεία μαρμάρων κοντά στο χωριό Λιμνιά.
Σημαντική βοήθεια στη ζωή του νομού προσφέρουν η βιομηχανία λιπασμάτων και φωσφοροθειικής αμμωνίας, καθώς και η βιομηχανία επεξεργασίας καπνού.
Αλλ’ οι κάτοικοι του νομού Καβάλας είναι περήφανοι για το όμορφο και σπουδαιότερο, μετά της Θεσσαλονίκης, λιμάνι της βόρειας Ελλάδας, που συναγωνίζεται σ’ εμπορική κίνηση. Η συγκοινωνία στο νομό γίνεται με αυτοκίνητα, ενώ με τα νησιά ατμοπλοϊκά. Με το νησί της Θάσου συγκοινωνεί με πορθμείο.
Η μητροπολιτική περιοχή της Καβάλας έχει εξελιχθεί σ’ έναν από τους ωραιότερους και πιο προοδευμένους τόπους της χώρας.
Το πλούσιο υπέδαφος, το εύφορο έδαφος και η ανάπτυξη της βιομηχανίας δίνουν στους κατοίκους τα μέσα για μια ευτυχισμένη ζωή στην όμορφη αυτή παραθαλάσσια περιοχή του βορρά.
Ο παλιός νομός Καβάλας χωριζόταν στις εξής επαρχίες:
- Καβάλας με πρωτεύουσα την Καβάλα,
- Παγγαίου με πρωτεύουσα την Ελευθερούπολη
- Νέστου με πρωτεύουσα τη Χρυσούπολη και
- Θάσου με πρωτεύουσα τη Θάσο.
- Μεγαλύτερη και πλουσιότερη είναι η επαρχία Καβάλας με την ομώνυμη πρωτεύουσα.
Διάβασε επίσης:
