Στα άδυτα του xDSL (x Digital Subscriber Line)

Εφόσον λοιπόν όταν αναφερόμαστε στο xDSL, ουσιαστικά μιλάμε για μία τεχνολογία, και δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε διαφορετικά από το να αφιερώσουμε μια εκ βαθέων ανάλυση των συστημάτων που απαρτίζουν το xDSL.

Στα άδυτα του xDSL

Θα ασχοληθούμε λοιπόν με τις μεθόδους, τις τεχνικές, καθώς και με τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται για να υλοποιηθεί ο Ψηφιακός Συνδρομητικός Βρόχος (x Digital Subscriber Line). Σημειώνουμε, ότι με τον όρο xDSL αναφερόμαστε ουσιαστικά σε όλες τις περιπτώσεις μετάδοσης δεδομένων (σε ψηφιακή μορφή) μέσω των χάλκινων καλωδίων του ΟΤΕ και όχι μόνο. Το “x” που προηγείται του DSL αντικαθίσταται αντίστοιχα από διάφορα γράμματα, που αναφέρονται όχι σε διαφορετικές τεχνολογίες, αλλά σε διαφορετικούς τρόπους ψηφιακής μετάδοσης (π.χ. ADSL, HDSL, VDSL κ.ά.). Ωστόσο, αυτό που θα μας απασχολήσει κυρίως είναι το ADSL, αφού χρησιμοποιείται περισσότερο από όλους τους άλλους τρόπους μετάδοσης, κάποιοι εκ των οποίων βρίσκονται ακόμη στη διαδικασία της τυποποίησης.

Επιπλέον, αποτελεί σήμερα την πιο προσιτή υπηρεσία προς τον απλό χρήστη, από όλες τις απόψεις. Το κυριότερο κοινό στοιχείο όλων αυτών των τρόπων μετάδοσης είναι το φυσικό μέσο το οποίο χρησιμοποιούν (χαλκός). Ως εκ τούτου έχουν αρκετά κοινά τεχνικά χαρακτηριστικά, όσον αφορά στην τεχνολογία τους, τα οποία και θα δούμε παρακάτω.

Η χωρητικότητα του χαλκού

Σύμφωνα με το θεώρημα του Shannon, η χωρητικότητα ενός καναλιού ψηφιακής μετάδοσης καθορίζεται από το εύρος ζώνης του και από το λόγο σήματος προς το θόρυβο. Oταν αναφερόμαστε στον όρο “χωρητικότητα”, εννοούμε το μέγιστο αριθμό των bits που μπορούν να “περάσουν” μέσα από το κανάλι σε ιδανικές συνθήκες. Γενικά ισχύει, ότι αν ο αριθμός των bits είναι μικρότερος από αυτόν που μπορεί να μεταφέρει το κανάλι, τότε έχουμε μεγαλύτερη ασφάλεια όσον αφορά στη μεταφορά των δεδομένων.

Με λίγα λόγια, για να είμαστε σίγουροι ότι τα δεδομένα μας θα φτάσουν χωρίς σφάλματα στην άλλη άκρη του καναλιού, είναι προτιμότερο να χάσουμε 1-2KB το δευτερόλεπτο από το να “φορτώσουμε” το κανάλι με bits. Κάποιοι ίσως θυμούνται την εποχή των modem 2400bps, στα οποία δεν είχαν ενσωματωθεί ακόμη τεχνολογίες διόρθωσης σφαλμάτων.

Τότε λοιπόν και ειδικά στην περίπτωση που οι αναλογικές γραμμές του ΟΤΕ δε βοηθούσαν καθόλου, προκειμένου να επιτύχουμε έστω και σύνδεση με το Internet, μειώναμε την ταχύτητα μετάδοσης στο μισό. Ευτυχώς για εμάς, σήμερα χρησιμοποιούνται αρκετές τεχνικές συμπίεσης δεδομένων και διόρθωσης λαθών, έτσι ώστε όχι μόνο να μη χρειάζεται να μειώσουμε το ρυθμό μεταφοράς μέσα από ένα κανάλι, αλλά να επιτύχουμε ακόμη μεγαλύτερες ταχύτητες.

Θα έλεγε κανείς λοιπόν, ότι ένα από τα στοιχεία που κάνουν τη διαφορά είναι πλέον η πλήρης εκμετάλλευση της χωρητικότητας ενός καναλιού ψηφιακής μετάδοσης. Για να έρθουμε σε πιο πρακτικά ζητήματα, η χωρητικότητα της τηλεφωνικής γραμμής εξαρτάται από τη στάθμη του σήματος μετάδοσης, την εξασθένιση που προκαλεί το κανάλι και από το επίπεδο θορύβου από τη μεριά του δέκτη.

Ειδικά ο θόρυβος της γραμμής, αποτελούσε και αποτελεί εδώ και αρκετά χρόνια ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει ο χρήστης. Το πρόβλημα γίνεται μεγαλύτερο στην περίπτωση που δεν ευθύνεται το κέντρο του ΟΤΕ, αλλά παράγοντες όπως η καλωδίωση και η κακή υποδομή του κτήριου. Σε αυτή την περίπτωση, η “ευθύνη” για την αντιμετώπιση του θορύβου, είναι περισσότερο του χρήστη παρά του τηλεπικοινωνιακού φορέα.

Τεχνικές διόρθωσης λαθών

Οι τεχνικές που χρησιμοποιούμε, προκειμένου να προσεγγίσουμε με ασφάλεια τη μέγιστη δυνατή χωρητικότητα του καναλιού, είναι αρκετές και κάποιες χρησιμοποιούνται κατά περίπτωση. Χωρίς τις τεχνικές αυτές, δεν θα υπήρχε καμία απολύτως εγγύηση για την “ποιότητα” των δεδομένων που μεταφέρονται μέσω οποιουδήποτε δικτύου, καθώς επίσης και για την ακεραιότητα τους. Ας δούμε τις πιο σημαντικές:

• Εμπρόσθια προκαταβολική κωδικοποίηση διόρθωσης λαθών (Forward Error Correction): τεχνική διόρθωσης λαθών που υλοποιείται με τη δημιουργία πλεονασμού πληροφορίας σε κωδικοποιημένη μορφή, η οποία είναι άμεσα διαθέσιμη σε περίπτωση αλλοίωσης των δεδομένων.
• Διαστρωμάτωση (Interleaving): τεχνική διόρθωσης πολλαπλών και σοβαρών σφαλμάτων, η οποία μπορεί να προστατεύει τα bits από την αλλοίωση, “διασκορπίζοντας” τα λάθη σε μη critical σημεία του καναλιού.
• Διαμόρφωση (Modulation): σε αυτήν την περίπτωση ο επεξεργαστής του υπολογιστικού συστήματος παίζει σημαντικό ρόλο, αφού αναλαμβάνει την προσαρμογή των δεδομένων και της μεταφοράς τους, ανάλογα με την κατάσταση του καναλιού.

Τι είναι το ADSL

Το ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) είναι μία τεχνολογία μετάδοσης, που πρόκειται να κυριαρχήσει στο χώρο των τηλεπικοινωνιών τη δεκαετία που διανύουμε και επιτρέπει τη μετάδοση δεδομένων με ρυθμό που αγγίζει τα 8Mbps. Σημαντικό στοιχείο είναι το γεγονός, ότι, όπως έχουμε ήδη αναφέρει, δεν απαιτείται καμία αλλαγή στην τηλεφωνική γραμμή που έχουμε στο σπίτι μας, με αποτέλεσμα η υλοποίησή του να είναι πιο εύκολη ακόμη και από αυτήν του ISDN.

Ένα κανάλι επικοινωνίας ανάμεσα σε δύο ADSL modem αποτελείται από τρία επιμέρους κανάλια. Το πρώτο κανάλι είναι ανοδικού ρυθμού και συνήθως ο ρυθμός μεταφοράς δεδομένων μέσω αυτού κυμαίνεται από τα 1,5 μέχρι τα 6,1 Mbps. Το δεύτερο κανάλι είναι μικρότερης χωρητικότητας (16 – 640Kbps), αλλά διπλής κατεύθυνσης και το τρίτο κανάλι είναι ένα κοινό POTS (Plain Old Telephone Service), το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για το τηλέφωνο. Αξίζει να σημειωθεί, ότι η λειτουργία των δύο ψηφιακών καναλιών δεν επηρεάζει τη λειτουργία του POTS.

Στην πραγματικότητα, η υψηλή ταχύτητα μεταφοράς δεδομένων επιτυγχάνεται κάνοντας χρήση εξελιγμένων αλγορίθμων συμπίεσης και μετατροπέων αναλογικού σήματος σε ψηφιακό και το αντίστροφο (A/D, D/A Converters). Η χωρητικότητα του καναλιού, όπως αναφέραμε και προηγουμένως, επηρεάζεται και από την απόσταση (μήκος καλωδίου). Το uplink (συνδρομητής προς δίκτυο) λειτουργεί με πολύ χαμηλότερο ρυθμό μεταφοράς δεδομένων από ό,τι το downlink (δίκτυο προς συνδρομητή) με αποτέλεσμα να έχουμε το λεγόμενο crosstalk.

Το crosstalk θα το συναντήσουμε και ως “επίπεδο διαφωνίας” σε μερικά τεχνικά εγχειρίδια και έχει να κάνει ακριβώς με τη διαφορά του ρυθμού μετάδοσης, ανάμεσα στο καθοδικό και το ανοδικό κανάλι. Μας επιτρέπει ωστόσο να μεταφέρουμε δεδομένα σε μεγάλες αποστάσεις, ενώ αρκετές εταιρείες το συμπεριλαμβάνουν στις “απαιτήσεις” τους. Η υλοποίηση μίας σύνδεσης ADSL είναι αρκετά απλή.

Χρησιμοποιούνται δύο ειδικά modem, εκ των οποίων το ένα συνδέεται με ένα ψηφιακό δίκτυο και στη συνέχεια με τον ISP, ενώ το άλλο με τον υπολογιστή του συνδρομητή. Τα modem αυτά, είναι πολύ εξελιγμένα τεχνολογικά, σε σχέση με τα συμβατικά modem που έχουμε οι περισσότεροι στα σπίτια μας. Οπως θα καταλάβατε, δε διαφέρει καθόλου από την υλοποίηση του PSTN, ή του ISDN.

Διαμόρφωση DMT: διαίρεση του χρόνου μεταφοράς δεδομένων

Ένα από τα σημαντικότερα ερωτήματα που κλήθηκαν να απαντήσουν οι ερευνητές που ασχολήθηκαν με το ADSL, ήταν η επιλογή του τύπου διαμόρφωσης. Τελικά, ο τύπος που επιλέχθηκε, για αρκετούς λόγους, ήταν η διαμόρφωση DMT (Discrete Multitone Modulation). Πρόκειται για μία τεχνική διαίρεσης του χρόνου μεταφοράς δεδομένων στα λεγόμενα “symbol periods”, τα οποία είναι καθορισμένα και σταθερά χρονικά διαστήματα, που περιέχουν συγκεκριμένο αριθμό bits. Στη συνέχεια διαιρεί το κανάλι μεταφοράς σε πολλά υποκανάλια, διαμορφώνοντας παράλληλα και τη συχνότητα του καθενός από αυτά. Για την πραγματοποίηση της διαμόρφωσης, αλλά και της αποδιαμόρφωσης του σήματος, χρησιμοποιείται ο γνωστός αλγόριθμος Fast Fourier Transform (FFT).

Διαχωρισμός ανοδικών και καθοδικών καναλιών

Το ADSL όπως αναφέραμε ήδη είναι αμφίδρομο, πράγμα που σημαίνει ότι τόσο η ανοδική, όσο και η καθοδική πληροφορία στέλνεται μέσω του ίδιου καλωδίου. Η πολύπλεξη, γίνεται είτε με διαίρεση συχνότητας (FDM) είτε με καταστολή ηχούς (EC). Χρησιμοποιώντας τη μέθοδο διαίρεσης συχνότητας το κανάλι χαμηλού ρυθμού μεταφοράς “καταλαμβάνει” το φάσμα συχνοτήτων, που βρίσκεται ακριβώς πάνω από τις συχνότητες που επηρεάζει ο θόρυβος στην τηλεφωνία. Από την άλλη, η καταστολή ηχούς επιτρέπει στο καθοδικό κανάλι να επικαλύπτει το χαμηλής ταχύτητας κανάλι επιστροφής, με σκοπό να επωφεληθεί από τον περιορισμό των απωλειών του καλωδίου στις χαμηλότερες συχνότητες.

Συμπέρασμα

Η τεχνολογία ADSL:

• Επιτυγχάνει υψηλούς ρυθμούς μετάδοσης.
• Υλοποιείται με εύκολο τρόπο, εφόσον χρησιμοποιεί τις τηλεφωνικές γραμμές που όλοι διαθέτουμε σπίτι μας.
• Προσιτό κόστος εγκατάστασης.
• Η διαφοροποίηση στα κανάλια upstream και downstream (crosstalk) διευκολύνει αρκετές εφαρμογές του Internet που πολλές φορές απαιτούν κάτι τέτοιο.
• Το ποσό ενέργειας που καταναλώνουν τα ADSL Modems είναι σχετικά μικρό σε σύγκριση με τις δυνατότητες που παρέχουν στους χρήστες τους.

RADSL: Περιορισμένο ADSL;

Το Rate Adaptive DSL αναφέρεται σε έναν περιορισμό, που παρουσιάστηκε στις πρώτες υλοποιήσεις του ADSL, οι οποίες διατηρούσαν σταθερό το ρυθμό δεδομένων και προς τις δύο κατευθύνσεις, ώστε να διατηρείται η γραμμή σε καλύτερη κατάσταση. Σήμερα ωστόσο, όταν αναφερόμαστε στον όρο RADSL, εννοούμε το ADSL που αναλύσαμε προηγουμένως, το οποίο χρησιμοποιεί τον κώδικα γραμμής QAM ή CAP. Ο κώδικας αυτός είναι πρότυπο της εταιρείας Globespan Semiconductors και της AT&T; και τα συστήματα υλοποιούνται με χρήση FDM.

Ενδεικτικά αναφέρουμε, ότι το κανάλι upstream μπορεί να φτάσει το 1Mbps, γεγονός ιδιαίτερα ενδιαφέρον από τεχνολογική άποψη. Τα προβλήματα που παρουσιάζονται και επηρεάζουν τη λειτουργία των συστημάτων RDSL, έχουν να κάνουν κυρίως με το μήκος των καλωδίων, τη διάμετρο και την κατάστασή τους, αλλά και από τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή του δικτύου. Ενα από τα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας RADSL είναι, ότι επιτρέπει και αυτήν την ταυτόχρονη μετάδοση δεδομένων και φωνής.

UDSL: Ενοποιημένη φωνή και δεδομένα

Προκειμένου να εγκατασταθεί ένα σύστημα ADSL ή RADSL σε ένα κτίριο, θα πρέπει προηγουμένως να εγκατασταθεί μία ειδική συσκευή ονόματι voice splitter. Επιπλέον, όπως είναι λογικό θα πρέπει να εγκατασταθεί και η ανάλογη καλωδίωση. Η συσκευή αυτή αναλαμβάνει τον διαχωρισμό της φωνής (voice) από τα δεδομένα (data) και έχει πολλαπλά πλεονεκτήματα για το ίδιο το δίκτυο.

Παρόλα αυτά, τόσο ο splitter όσο και η καλωδίωση ανεβάζουν το κόστος υλοποίησης αρκετά (σε κτίρια στα οποία δεν υπάρχει η ανάλογη υποδομή). Η τεχνολογία UDSL (Universal ADSL) αναπτύχθηκε το 1997 από αρκετές εταιρείες συμπεριλαμβανομένης και της Microsoft, οι οποίες δημιούργησαν μία ομάδα ονόματι Universal ADSL Working Group. Κύριος σκοπός ήταν η δημιουργία ενός προτύπου, το οποίο δεν θα απαιτούσε την ύπαρξη splitter, αφού δεν θα χρειαζόταν να πραγματοποιηθεί διαχωρισμός φωνής (voice) και δεδομένων (data).

Έτσι, προέκυψε η τεχνολογία UDSL, η οποία προορίζεται για χρήση ως μια χαμηλού κόστους και μικρότερου εύρους ζώνης τεχνολογία ADSL. Γι’ αυτό το λόγο, αρκετές φορές τη συναντάμε και ως ADSL-Lite. Η τεχνολογία αυτή έχει τη δυνατότητα να μεταδίδει δεδομένα με ταχύτητες πάνω από 1.5 Mbps για το καθοδικό κανάλι (downstream) και πάνω από 512 Kbps για το ανοδικό (upstream). Τέλος, αξίζει να σημειωθεί, ότι λειτουργεί με τον τρόπο “Always On”, που σημαίνει, ότι ο συνδρομητής είναι μόνιμα συνδεδεμένος με το Internet. Από εκεί και πέρα, η διακοπή της πρόσβασης μπορεί να καθοριστεί με την βοήθεια του λειτουργικού συστήματος του χρήστη.

HDSL

Η πρώτη τεχνολογία xDSL που είχε αναπτυχθεί ήταν η HDSL, η οποία είναι διαθέσιμη εδώ και αρκετά χρόνια στο εξωτερικό. Η τεχνολογία αυτή είναι η πρώτη που παρέχει ψηφιακή μετάδοση υψηλής ταχύτητας, χρησιμοποιώντας τις ήδη υπάρχουσες τηλεφωνικές γραμμές και ένα εύρος φάσματος συχνότητας από 80 – 240 KHz.

Το βασικό χαρακτηριστικό της τεχνολογίας HDSL είναι η συμμετρία: το ίδιο εύρος ζώνης είναι διαθέσιμο και στις δύο κατευθύνσεις (duplex). Ετσι, ο μέγιστος ρυθμός μετάδοσης είναι χαμηλότερος από αυτόν της ADSL, αλλά και των υπολοίπων τεχνολογιών. Η τεχνολογία αυτή θα λέγαμε ότι συμφέρει περισσότερο τους ISP παρά τους συνδρομητές, αφού αν και έχει μικρό κόστος υλοποίησης, δεν προσφέρεται για χρήση από “βαριές” εφαρμογές, όπως είναι το Video-On-Demand. Για τέτοιες περιπτώσεις, καλό είναι να προτιμηθεί κάποιος άλλος τρόπος πρόσβασης.

SDSL

Η τεχνολογία αυτή χρησιμοποιείται συνήθως σε περιπτώσεις που απαιτούνται όμοιοι ρυθμοί μετάδοσης και προς τις δύο κατευθύνσεις. Οι ρυθμοί μετάδοσης του SDSL κυμαίνονται από 160 Kbps μέχρι και 2.048 Mbps, αλλά ο πιο διαδεδομένος ρυθμός μετάδοσης που χρησιμοποιείται είναι 768 Κbps και προς τις δύο κατευθύνσεις (duplex). Το SDSL επιτρέπει στους ISPs να προσφέρουν υπηρεσίες DSL βασισμένες σε τρεις σημαντικές παραμέτρους: το κόστος, την απόσταση και την ταχύτητα της προσφερόμενης υπηρεσίας.

Αν επιχειρήσουμε τώρα να συγκρίνουμε την τεχνολογία SDSL με την ADSL, θα δούμε ότι οι υπηρεσίες SDSL δεν προσφέρονται σε αποστάσεις μεγαλύτερες από 10.000 πόδια. Αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί τα συμμετρικά συστήματα μετάδοσης επηρεάζονται σημαντικά από το φαινόμενο crosstalk που αναφέραμε προηγουμένως.

Η τεχνολογία αυτή:

• Αποτελεί μια προσιτή υλοποίηση της τεχνολογίας xDSL.
• Απαιτεί μικρότερη κατανάλωση ρεύματος.
• Προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια εναντίον των παρεμβολών.
• Η συμμετρική φύση της όσον αφορά στην αμφίδρομη μεταφορά δεδομένων την καθιστά ιδανική για όλες τις εφαρμογές που απαιτούν κάτι τέτοιο.
• Παρέχει δυνατότητα για εύκολη μετάβαση σε RADSL.

IDSL

Πρόκειται για το ISDN-DSL (IDSL) το οποίο αν και παρουσιάζεται ως αναβάθμιση μίας τεχνολογίας που υπάρχει ήδη, δεν αποτελεί τίποτε άλλο από μία “εξέλιξη” του ISDN. Tο IDSL αποτελεί ένα σύστημα, στο οποίο τα ψηφιακά δεδομένα -και μόνο αυτά- μεταδίδονται με ταχύτητα 128 Kbps μέχρι τα 18.000 πόδια. Δεν υποστηρίζει voice, οπότε με αυτόν τον τρόπο αποφεύγουμε σε αρκετές περιπτώσεις το “φόρτωμα” των γραμμών, αλλά αυτό δε θα πρέπει στην προκειμένη περίπτωση να το θεωρήσουμε θετικό.

Έτσι, το IDSL:

• Χρησιμοποιεί το ήδη εγκατεστημένο ISDN
• Αποτελεί μια πολύ προσιτή υλοποίηση
• Περιορίζει τη συμφόρηση του δικτύου
• Παρέχει ένα σχετικά ικανοποιητικό ρυθμό μεταφοράς δεδομένων

VDSL

Πρόκειται για την εξέλιξη της τεχνολογίας ADSL και σύντομα αναμένεται να εγκριθεί από τον αρμόδιο τηλεπικοινωνιακό οργανισμό. Το VDSL έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει, τόσο με συμμετρικό, όσο και με ασύμμετρο τρόπο, χρησιμοποιώντας είτε μια απλή τηλεφωνική γραμμή είτε μια γραμμή ISDN, μεταδίδοντας δεδομένα με υψηλές ταχύτητες σε μικρές κυρίως αποστάσεις.

Ο ασύμμετρος τρόπος λειτουργίας του VDSL απευθύνεται κυρίως στους οικιακούς χρήστες, ενώ ο συμμετρικός στις επιχειρήσεις που το απαιτούν για τεχνικούς λόγους. Το χαρακτηριστικό του αυτό είναι ιδιαίτερα “ελκυστικό” για πάρα πολλές επιχειρήσεις που επιθυμούν την εκμετάλευση και των δυο περιπτώσεων, από ένα και μοναδικό τρόπο σύνδεσης. Ο ρυθμός μεταφοράς δεδομένων μπορεί να φτάσει τα 26Mbyte το δευτερόλεπτο σε αποστάσεις μικρότερες των 300 μέτρων, ενώ μέχρι το ένα χιλιόμετρο ο ρυθμός διατηρείται στα 13Mbyte το δευτερόλεπτο.

Συμπέρασματα

Η περαιτέρω ανάπτυξη των τεχνολογιών xDSL αναμένεται να γίνει με γρήγορους ρυθμούς. Θα λέγαμε ότι ήδη έχουμε φτάσει σε ένα σημείο, στο οποίο υπάρχει πλήρης κάλυψη αναγκών τόσο των εταιρικών όσο και των home users. Για ακόμη μεγαλύτερες απαιτήσεις οι οποίες δεν μπορούν να καλυφθούν από το xDSL, χρησιμοποιούνται διαφορετικά πρότυπα και τεχνολογίες όπως το ATM (Asynchronous Transfer Mode) το οποίο προσφέρει δεκάδες φορές μεγαλύτερη ταχύτητα πρόσβασης. Τέλος, κάτι που δεν έχουμε αναφέρει με ιδιαίτερο “ζήλο” είναι το γεγονός ότι το DSL δεν σημαίνει απαραίτητα και πρόσβαση στο Internet. Το DSL και όλες οι επιμέρους τεχνολογίες είναι τεχνολογίες μεταφοράς δεδομένων από υπολογιστή σε υπολογιστή κατά κύριο λόγο και κατά δεύτερο προσφέρουν και γρήγορη σύνδεση στο Internet.

Γλωσσάριο ADSL

• ADSL: Asymmetrical Digital Subscriber Line.
• ATM: Asynchronous Transfer Mode.
• ATU-C: ADSL Transmission Unit, Central.
• ATU-R: Transmission Unit, Remote.
• CAP: Carrierless Amplitude/Phase Line Code.
• CLEC: Competitive Local Exchange Carrier.
• CO: Central Office.
• DMT: Discrete Multitone.
• DSL: Digital Subscriber Line.
• DSLAM: Digital Subscriber Line Access Multiplexer.
• DWMT: Discrete Wavelet Multitone.
• FEXT: Far End CrossTalk
• FFT: Fast Fourier Transform
• FR: Frame Relay.
• FTTC: Fiber to the Curb.
• FUNI: Frame User Network Interface.
• HDLC: High-level Data Link Control.
• HDSL: High data rate Digital Subscribe Line.
• IDSL: ISDN-DSL.
• ILEC: Incumbent Local Exchange Carrier.
• ISDN: Integrated Services Digital Network.
• ISDN BRI: ISDN Basic Rate Interface.
• ISP: Internet Service Provider.
• IP: Internet Protocol
• IPX: Internet Packet eXchange
• IXC: Interexchange Carrier.
• LAN: Local Area Network.
• LEX: Local Exchange Carrier.
• LLC: Logical Link Control.
• MP: Multichannel Protocol.
• NAP: Network Access Provider.
• NEXT: Near End CrossTalk.
• NSP: Network Service Provider.
• ONU: Optical Network Unit.
• POTS: Plain Old Telephone Service.
• PPP: Point-to Point Protocol.
• QAM: Quadrature Amplitude Modulation.
• RADSL: Rate Adaptive ADSL.
• SDSL: Symmetric Digital Subscriber Line.
• TCP: Transmission Control Protocol.
• UDSL: Unidirectional HDSL.
• VDSL: Very high data rate Digital Subscriber Line.
• VPN: Virtual Private Network.
• WAN: Wide Area Network: Private network