Star Wars: Shadows of the Empire (soundtrack)

Πληροφορίες

• Σύνθεση και Εκτέλεση Μουσικής: Joel McNeely, The Royal Scottish National Orchestra and Chorus
• Παραγωγή Μουσικής: Robert Townson
• Κυκλοφορία CD: Varese Sarabande Records
• Συνολική Διάρκεια CD: 51 λεπτά
• Έτος κυκλοφορίας: 1996

Φανταστείτε πως ο George Lucas είχε γυρίσει μία ακόμη ταινία Star Wars ανάμεσα στα Episodes V και VI, Τhe Empire Strikes Back και The Return of the Jedi. Φανταστείτε πως ο τίτλος της ήταν Shadows of the Empire και πως για κάποιο λόγο ο John Williams δε μπόρεσε να γράψει τη μουσική της ταινίας. Τα μουσικά καθήκοντα ανέλαβε ο Joel McNeely, ένας ικανότατος συνθέτης, η δουλειά του οποίου ήταν κατά γενική ομολογία απρόσμενα καλή. Τώρα μπορείτε να κρατήσετε το soundtrack και το συνθέτη του και να ξεχάσετε τις υπόλοιπες φανταστικές αναφορές.

Ο λόγος είναι πως καμία ταινία Star Wars με τον τίτλο Shadows of the Empire δε γυρίστηκε. Ένα soundtrack όμως με τον ομώνυμο τίτλο γράφτηκε! Πώς είναι δυνατό να συμβεί κάτι τέτοιο; Είναι, όσο κι αν φαίνεται περίεργο ή αδύνατο, γιατί το soundtrack δε γράφτηκε για μια ταινία αλλά για ένα βιβλίο! Κάτι σπάνιο στις μέρες μας, αλλά σίγουρα μιλάμε για μια σύνθεση, μια μουσική εξερεύνιση που είχε πλούσιο υλικό ως έμπνευση.

Γεννιέται λοιπόν το εύλογο ερώτημα. Πώς γράφεις μουσική για ένα βιβλίο; Αυτό είναι το πρώτο πράγμα που απασχόλησε τον Joel McNeely. Αυτό που έκανε ήταν να δώσει οπτικές προεκτάσεις στο βιβλίο χρησιμοποιώντας τη φαντασία του και μετά να γράψει μουσική σα να είχε μπροστά του τις εικόνες μιας ταινίας.

Το να γράψεις μουσική για ταινία που δεν βλέπεις είναι μια πολύ δύσκολη και επίπονη διαδικασία, γιατί απαραίτητο στοιχείο για ένα συνθέτη είναι το οπτικό ερέθισμα. Μπορεί να έχει διαβάσει το σενάριο της ταινίας αλλά χωρίς να έχει δει ζωντανές τις εικόνες μπροστά στα μάτια του, θα μπορούσαμε να τον παρομοιάσουμε με έναν τυφλό που αδυνατεί να εκφραστεί για κάτι που δε βλέπει.

Αυτό είναι το βασικό εμπόδιο που αντιμετώπισε ο συνθέτης, είχε ωστόσο και κάποια θετικά στοιχεία η απουσία της εικόνας που τον βοήθησαν. Μιας και δεν έχουμε να κάνουμε με ταινία, τα αυστηρά χρονικά περιθώρια ως προς την εισαγωγή της μουσικής μέσα στην ταινία δεν υπάρχουν. Ο συνθέτης ήταν ελεύθερος από αυτή την άποψη να εκφραστεί με άνεση, χωρίς χρονικούς περιορισμούς.

Η απουσία ενός σκηνοθέτη με τον οποίο θα έπρεπε να συνεργαστεί ο McNeely αν μιλάγαμε για ταινία, είναι μια σημαντική παράμετρος, καθώς ο συνθέτης είχε τον απόλυτο έλεγχο της μουσικής του. Για την ακρίβεια, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο ίδιος στο σημείωμά του: “ I finally got to fulfill every composer’s fantasy and assume the role of director, cinematographer, actor and editor!”.

Από τη στιγμή λοιπόν που δε μιλάμε για κάποιο soundtrack ταινίας όπου υπάρχει η δυνατότητα να τη δει ο αναγνώστης, θα γίνεται αναφορά στα γεγονότα της πλοκής του βιβλίου ώστε να υπάρχει μια αντιστοίχιση με τη μουσική.

To soundtrack δε θα μπορούσε να μη ξεκινάει με το γνωστό Star Wars March, όπως και σε κάθε άλλο Star Wars soundtrack. Η υπόθεση αρχίζει με την Princess Leia να βλέπει έναν εφιάλτη καθώς κοιμάται, που μουσικά αποδίδεται με το θέμα της (που για πρώτη φορά ακούστηκε στο Episode IV: A New Hope) σε μια πιο ταραγμένη και ανήσυχη εκδοχή του που οδηγεί σε μια σύντομη αναφορά του Imperial March.

Όπως γίνεται φανερό, το κομμάτι “Main Theme from Star Wars and Leia’s Nightmare” (#1) είναι σχεδόν εξολοκλήρου σύνθεσης John Williams μιας και ακούγονται τα θέματά του. Άλλη μια εμφάνιση της γνώριμης μουσικής του θα έχουμε στο “Night Skies” (#8) όπου ακούμε πάλι σε συντομία το Imperial March και μετά από αυτό το θέμα της Δύναμης.

Όλη η υπόλοιπη μουσική είναι γέννημα της μπαγκέτας του Joel McNeely και μπαίνει δυναμικά στο “The Battle of Gall” (#2). Πρόκειται για ένα κομμάτι δράσης που όσο προχωράει σε διάρκεια γίνεται καλύτερο και αφορά τη μάχη στον Πλανήτη Gall, όπου ο Luke με το Millennium Falcon έρχεται αντιμέτωπος με ένα σμήνος αυτοκρατορικών πλοίων προκειμένου να σώσει τον κατεψυγμένο Han Solo από το πλοίο του Boba Fett που βρίσκεται στον Gall.

Στο επόμενο κομμάτι “Imperial City” (#3) παρουσιάζεται για πρώτη φορά η πρωτεύουσα της Γαλαξιακής Αυτοκρατορίας που βρίσκεται στον πλανήτη Coruscant. H μουσική εδώ είναι έτσι γραμμένη ώστε να αποδώσει το μεγαλείο της πόλης, σα να τη βλέπει ο επισκέπτης απο ψηλά στο διάστημα και συνεχώς πλησιάζει προς αυτή.

Καθώς την προσεγγίζει, βλέπει τα επιβλητικά κτίρια να διασχίζουν περήφανα τον ουρανό. Όταν γίνεται ορατό το αυτοκρατορικό παλάτι – το μεγαλύτερο κτίριο του γαλαξία – μας υποδέχεται ένα εμβατήριο από τα πνευστά, ενώ στη συνέχεια ο συνδυασμός ορχήστρας και χορωδίας ολοκληρώνει τις καθηλωτικές εντυπώσεις από την αυτοκρατορική πόλη.

Μετά τα γεγονότα στον Gall, ο Luke γυρίζει στον Τatooine όπου έρχεται αντιμέτωπος με μερικούς κακοποιούς που οδηγούν speeders. Τους παρασέρνει στο Beggar’s Canyon που είναι ουσιαστικά μια σειρά από φαράγγια που γνωρίζει άψογα. Η μουσική του αγωνιώδους κυνηγητού ακούγεται στο “Beggar’s Canyon Chase” (#4), ένα εθιστικό και διασκεδαστικό κομμάτι δράσης, από εκείνα που ο συνθέτης ξέρει να γράφει με πολύ καλά αποτελέσματα και που “φωνάζει” πως προέρχεται από ταινία Star Wars.

Στο “Xizor’s Theme” (#6) έχουμε την εισαγωγή ενός νέου χαρακτήρα στο saga του Star Wars, ενός ακόμη κακού, ενός ανθρώπου με όψη ερπετού που ακούει στο όνομα Xizor. Αυτός ο περιέργος συνδυασμός στην εμφάνισή του εκφράζεται σε μουσικό επίπεδο με μια ισχυρή δόση αγριεμένης μελωδικής σύνθεσης που καταλήγει να γίνει ένα εξαιρετικό march με έθνικ κρουστά.

O John Williams δε μας είχε συνηθίσει σε τέτοιου βαθμού ατονικότητες στη μουσική της παλιάς τριλογίας. Με την παράλληλη συμμετοχή της χορωδίας και εδώ, ο Joel McNeely επιλέγει με αυτό τον τρόπο να αποδώσει τη διαταραγμένη φύση του Xizor. Η Princess Leia συναντάται αργότερα με τον Xizor στο παλάτι του και υποκύπτει στη σωματική του γοητεία.

Η αποπλάνησή της φέρει τη μουσική υπόκρουση του κομματιού “The Seduction of Princess Leia” (#7), όπου ο συνθέτης γράφει ένα θαυμάσιο βαλς (waltz) που ξεκινάει δειλά και διστακτικά αλλά στη συνέχεια όταν η Princess Leia παραδίνεται στον Xizor αποκτά περισσότερη ενέργεια και ρυθμό. Το βαλς θα πάρει αέρα μπαλλέτου με αίσθημα ευφορίας καθώς το ζευγάρι χορεύει αλλά θα διακοπεί απότομα όταν θα εισβάλει στο χώρο ο Chewbacca.

O Luke έρχεται για να ελευθερώσει την Princess Leia, αλλά την αποστολή του θα δυσκολέψει η εμφάνιση αυτοκρατορικών πλοίων. Στο κομμάτι “The Destruction of Xizor’s Palace” (#10) έχουμε άριστη απόδοση σε μουσικό επίπεδο των σημαντικών και γεμάτων αγωνία γεγονότων που λαμβάνουν χώρα στην υπόθεση. Ο βηματισμός της μουσικής αλλάζει διαρκώς σα να υπάρχει ένας κινηματογραφικός φακός που καταγράφει διαφορετικά σημεία της πλοκής σε ένα καθαρά επικό κομμάτι με μεγάλες ορχηστρικές κορυφώσεις και μεγαλειώδη χρήση της χορωδίας.

Trivia

• Από το σημείωμα του συνθέτη Joel McNeely διαβάζουμε: “Star Wars, George Luca’s landmark space opera, has contributed many elements that are now a part of our cultural lexicon. The significant contributions of John Williams’ brilliant scores have affected nearly everyone who has experienced these films. For a composer of film music to enter into this domain is to tread on hallowed ground. I have attempted to illuminate a story through music, composing various movements using stylistic material that brought the scene to my mind. Unlike with film music, I have been allowed to let my imagination run free with the images, characters and events from this story.”

• Από το σημείωμα του παραγωγού Robert Townson διαβάζουμε: “An original orchestral score composed for a book? Why not? Composers have, from the very earliest days of music, owed a great debt to, and taken much inspiration from, the written world. When Lucasfilm’s Lucy Wilson first told me about Shadows of the Empire, I immediately saw musical possibilities. Why could we not take film scoring to a new level, or, actually, take it a step back: back to its interpretive roots, to a musical vision of an epic text. Now, composer Joel McNeely has contributed his own thrilling chapter to the rich Star Wars musical legacy. Not intended to be listened to while reading the book, this score is an epic journey unto itself, designed to capture the sweep and excitement of the original Star Wars saga.”

• O Joel McNeely είναι ένας από τους πιο ικανούς συνθέτες της γενιάς του. Έγινε γνωστός για την πολύ καλή μουσική που έγραψε στις αρχές της δεκαετίας του ’90 για την τηλεοπτική σειρά παραγωγής George Lucas “The Young Indiana Jones Chronicles” (μαζί με το συνθέτη Laurence Rosenthal που έγραψε και το θέμα της σειράς). Στη συνέχεια ο συνθέτης ανέλαβε να γράψει μουσική για διάφορες ταινίες όπως τις “Iron Will” (1994), “Terminal Velocity” (1994), “Gold Diggers: The Secret of Bear Mountain” (1995), “Flipper” (1996), “Wild America” (1997), “Air Force One” (1997) σε συνεργασία με τον Jerry Goldsmith, “The Avengers” (1998), “Soldier” (1998), “Virus” (1999), “Lover’s Prayer” (2000), “Return to Neverland” (2002), “Ghosts of the Abyss” (2003) κ.α. Έχει εκτελέσει χρέη διευθυντή ορχήστρας σε διάφορες συλλογές κινηματογραφικής μουσικής, όπως και σε αρκετές εξαιρετικές επανεκτελέσεις κλασικών soundtrack του Bernard Herrmann όπως τα “Vertigo” (1958), “Marnie” (1964), “Psycho” (1960), “Torn Curtain (Unused Score)” (1966), “The Trouble with Harry” (1955), “The Three Worlds of Gulliver” (1960) και την τηλεοπτική σειρά “The Twilight Zone” (1958). Έχει κερδίσει ένα βραβείο Emmy για τη δουλειά του στη σειρά “The Young Indiana Jones Chronicles”.

Tracklist

1. Main Theme from Star Wars and Leia’s Nightmare (3:41)
2. The Battle of Gall (7:59)
3. Imperial City (8:02)
4. Beggar’s Canyon Chase (2:56)
5. The Southern Underground (1:48)
6. Xizor’s Theme (4:35)
7. The Seduction of Princess Leia (3:38)
8. Night Skies (4:17)
9. Into the Sewers (2:55)
10. The Destruction of Xizor’s Palace (10:44)