Η γνωστή διαμάχη ανάμεσα στα δυο αναψυκτικά. Άλλοι προτιμούν την Pepsi ενώ άλλοι δεν συγκρίνουν με τίποτα τη γεύση της Coca-Cola. Υπάρχει όντως διαφορά ανάμεσα στα δυο ποτά;
Η δύναμη που μπορεί να έχει η διαφήμιση στο μυαλό μας παρουσιάστηκε σε μια εκπληκτική έρευνα πάνω στον τρόπο που μπορεί το όνομα της μάρκας ενός προϊόντος να επηρεάσει τον τρόπο που λειτουργεί το ανθρώπινο μυαλό.
Μια πολύ γνωστή μάρκα έχει τόση επιρροή, υποστηρίζουν οι ερευνητές, που μπορεί ακόμα και να αλλάξει την αντίληψη της γεύσης των καταναλωτών. Πιστεύουν ότι τα ευρήματα τους είναι ιδιαίτερα σημαντικά αν ληφθεί υπ’ οψιν ο ρόλος που έχουν τα αναψυκτικά στην παιδική παχυσαρκία και στον διαβήτη τύπου 2.
Το πείραμα, μια έκδοση της γνωστής «πρόκλησης της Pepsi» σε ελεγχόμενες συνθήκες εργαστηρίου, αποκάλυψε ότι η γεύση φαίνεται να είναι το τελευταίο πράγμα στο οποίο βασίζονται οι καταναλωτές αναφορικά με την προτίμησή τους ανάμεσα στην Pepsi και την Coca-Cola.
Όταν τους ζητήθηκε να δοκιμάσουν με κλειστά μάτια, δεν έδειξαν καμία προτίμηση ανάμεσα στα δυο. Όταν όμως πριν δοκιμάσουν του έδειξαν τις διαφορετικές μάρκες, αυτή της Coca-Cola επηρέασε κατά πολύ το αποτέλεσμα: τα ¾ αυτών που δοκίμασαν δήλωσαν πως προτιμούσαν την Coca-Cola.
Παράλληλα, οι ερευνητές βρήκαν ότι η Coca-Cola προκαλούσε μια τεράστια αύξηση στην δραστηριότητα τμημάτων του εγκεφάλου που σχετίζονται με την πολιτιστική γνώση, την μνήμη και την άποψη που έχει κάποιος για τον εαυτό του, σε τέτοιο βαθμό που οι επιστήμονες μπορούσαν να χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές εξετάσεις του εγκεφάλου για να προβλέψουν ποιο αναψυκτικό είναι πιθανό να προτιμήσει κάποιος. Η Pepsi δεν προκάλεσε καμία τέτοια αύξηση.
Πιστεύεται ότι αυτή είναι η πρώτη φορά που το όνομα και μόνο κάποιου προϊόντος φάνηκε να έχει άμεση επιροή στην δυνατότητα του εγκεφάλου να κάνει επιλογές.
Ενώ τα αποτελέσματα φαίνονται στημένα ώστε να ευχαριστήσουν τη βιομηχανία της διαφήμισης, δείχνουν ότι κάποια λογότυπα εταιριών και προϊόντων «κρατάνε» με κάποιο τρόπο την κοινή γνώμη. Η Coca-Cola είναι τόσο πολύ διαδεδομένη που άλλαξε ακόμα και την αντίληψή μας των Χριστουγέννων πείθοντας μας ότι ο Άγιος Βασίλης φορούσε κόκκινα! Η «παράδοση» αυτή πιστεύεται ότι είναι κατά κύριο λόγο το αποτέλεσμα δεκαετιών χριστουγεννιάτικων διαφημίσεων όπου ο Άγιος Βασίλης φόραγε τα χρώματα της εταιρίας.
Τα αποτελέσματα του πειράματος δείχνουν επίσης ότι δεν υπάρχει καμία επιστημονική βάση στους υπαινιγμούς που γίνονταν στη διαφημιστική καμπάνια της Pepsi όπου παρουσιάζεται να διαλέγουν όσοι δοκιμάζουν την Pepsi αντί για την Coca-Cola. “Αρχικά μετρήσαμε αυτές τις προτιμήσεις διενεργώντας δοκιμές όπου οι συμμετέχοντες δεν ήξεραν ποια από τις δύο μάρκες έπιναν,” αναφέρουν οι επιστήμονες στη μελέτη τους η οποία δημοσιεύεται στο τρέχον τεύχος της περιοδικής έκδοσης Neuron. “Βρήκαμε ότι οι συμμετέχοντες χωρίζονταν 50-50 στην προτίμηση τους για το ένα ή το άλλο αναψυκτικό όταν δεν ήξεραν ποια από τις δυο μάρκες έπιναν.”
Ο λόγος που διάλεξαν οι ερευνητές για το πείραμά τους την Pepsi και την Coca-Cola είναι το ότι τα δυο ποτά είναι σχεδόν αδύνατο να τα ξεχωρίσει κανείς στη γεύση και στο χρώμα αν και πολλοί είναι αυτοί που δείχνουν σαφή προτίμηση στο ένα ή στο άλλο αναψυκτικό. “Όλοι ξέρουν την Coca-Cola και την Pepsi. Έχουν χαρακτηριστικά μηνύματα και στην περίπτωση της Coca-Cola, τα μηνύματα αυτά έχουν παρεισφρύσει στο νευρικό μας σύστημα,” επισημαίνει ο Dr P Read Montague, μέλος του εργαστηρίου ανθρώπινων νευρο-ερευνών Brown στο κολλέγιο Baylor στο Τέξας. “Η επιρροή της Coca-Cola στην δραστηριότητα του εγκεφάλου είναι τεράστια αναφορικά με τον έλεγχο των ενεργειών, την μνήμη και την εικόνα που έχει κανείς για τον εαυτό του. Υπάρχει μια αντίδραση του εγκεφάλου που οδηγεί σε αλλαγή συμπεριφοράς.”
Βλέποντας απλά το εγκεφαλογράφημα κάποιου, οι επιστήμονες είχαν τη δυνατότητα να προβλέπουν ποιο από τα δυο αναψυκτικά ήταν πιθανότερο να διαλέξει το συγκεκριμένο άτομο. “Μας εντυπωσίασε η ευκολία που συναντήσαμε στο να κάνουμε κάτι τέτοιο,” δήλωσε ο Dr Montague.
Τα εγκεφαλογραφήματα έδειξαν επίσης ότι οι περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη θύμηση συναισθημάτων και με πολιτιστικές αναμνήσεις, είχαν αυξημένη δραστηριότητα όταν οι συμμετέχοντες έβλεπαν το λογότυπο της Coca-Cola. Η Pepsi όμως δεν προκαλούσε καμία τέτοια δραστηριότητα.
Ο Dr Montague επισημαίνει ότι τα αποτελέσματα της έρευνας μπορούν να βοηθήσουν στην κατανόηση του τρόπου που τα άτομα διαμορφώνουν τις διατροφικές τους συνήθειες, και μάλιστα αυτές που είναι επιβλαβείς για την υγεία.
“Δεν προσπαθούμε να βρούμε τον τρόπο να διαφημίσουμε κάτι καλύτερο. Θέλουμε να έχουμε τη δυνατότητα να κατανοήσουμε πως δουλεύει το ανθρώπινο μυαλό ώστε να γιατρέψουμε περισσότερες νευρικές διαταραχές.”