The Abyss (1989). Η Άβυσσος

• Σκηνοθεσία: James Cameron
• Παίζουν: Ed Harris, Mary Elizabeth Mastrantonio, Michael Biehn, Leo Burmester, Todd Graff, John Bedford Lloyd, J.C. Quinn, Kimberly Scott, Captain Kidd Brewer Jr., George Robert Klek
• Διάρκεια: 146 λεπτά (Κινηματογραφική Έκδοση), 171 λεπτά (Special Edition)
• Είδος: Ταινία επιστημονικής φαντασίας
• Ημερομηνία κυκλοφορίας: 9 Αυγούστου 1989
• Παραγωγή: 20th Century Fox

Βρισκόμαστε πίσω στο 1988. Το δίδυμο James Cameron και Gale Anne Hurd αναλαμβάνει να φέρει εις πέρας ακόμη ένα μεγάλο κινηματογραφικό γεγονός, μετά τις εισπρακτικές τους επιτυχίες Terminator και Aliens, με το τελευταίο να έχει αποσπάσει 7 υποψηφιότητες για Όσκαρ στην Απονομή του 1987. Με τον Cameron στο τιμόνι της σκηνοθεσίας, την πρώην σύζυγό του, Hurd στην παραγωγή και με ένα υπερβολικό για την εποχή budget 55 εκατομμυρίων τα γυρίσματα ξεκινούν το καλοκαίρι του 1988 με προβλεπόμενη έξοδο την ίδια περίοδο της επόμενης χρονιάς.

Παρ΄ όλες της καθυστερήσεις, τα προβλήματα και τη γενική δυσαρέσκεια από το στούντιο, η Fox συνεχίζει να στηρίζει το εγχείρημα. Το αποτέλεσμα ωστόσο δεν την δικαιώνει. Η ταινία αποτυγχάνει εισπρακτικά, αλλά το σημαντικότερο που αφορά εμάς του κινηματογραφόφιλους, δεν καταφέρνει να μείνει χαραγμένη στη μνήμη μας όσο της αναλογεί δικαιωματικά. Τι έχει πάει στραβά;

Το έργο αρχίζει με την βύθιση του αμερικανικού υποβρυχίου Montana, το οποίο έφερε πυρηνικές κεφαλές. Καθώς στην περιοχή της βύθισής του υπήρχαν και ρωσικές δυνάμεις, το αμερικανικό ναυτικό οργανώνει μια επιχείρηση σωτηρίας, ζητώντας τη βοήθεια από το πλήρωμα του Deepcore, μιας υποβρύχιας πλατφόρμας μιας εταιρείας πετρελαίου, η οποία βρίσκεται στην περιοχή του ατυχήματος. Για να βοηθήσουν το πλήρωμα στέλνεται μια ομάδα από το ναυτικό, καθώς και η Lindsey Brigman (Mary Elizabeth Mastrantonio), η οποία είχε σχεδιάσει την πλατφόρμα. Ο επικεφαλής του πληρώματος είναι ο Virgil “Bud” Brigman (Ed Harris), πρώην σύζυγος της Lindsey.

Εν τω μεταξύ, η σχέση Αμερικής – Ρωσίας γίνεται ολοένα και πιο εύθραυστη, η επικοινωνία με την υποβρύχια πλατφόρμα διακόπτεται εξαιτίας ενός τυφώνα και ο αρχηγός της ομάδας του ναυτικού Hiram Coffey (Michael Biehn) πάσχει από το σύνδρομο των δυτών, το οποίο τον οδηγεί στην τρέλα. Και σαν μην έφταναν όλα αυτά μια ξένη παρουσία κάνει την εμφάνισή της στις πιο απρόσμενες στιγμές από τα βάθη της αβύσσου.

Καταρχάς ας απαντήσουμε στο ερώτημα της εισαγωγής, το οποίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό και για όλους εσάς που έχετε δει ήδη την ταινία στους κινηματογράφους. Με την ολοκλήρωση του φιλμ, οι παραγωγοί διαπίστωσαν ότι το υλικό που είχε μαζευτεί διαρκούσε πάρα πολύ και κάτω από την πίεση του στούντιο αναγκάστηκαν να κόψουν 28 λεπτά από την τελική έκδοση, μειώνοντας την διάρκεια στα 146 λεπτά. Για να επιτευχθεί η μείωση, ο Cameron έκρινε ότι ήταν σωστότερο να αφαιρέσει κάποιες πλοκές από την ιστορία, παρά να μικρύνει τη διάρκεια των σκηνών.

Συν τοις άλλοις, η έκδοση που προβλήθηκε από τους τηλεοπτικούς σταθμούς ήταν κομμένη περαιτέρω, φτάνοντας τα 118 λεπτά και ήταν η ίδια που προβαλλόταν κατά τη διάρκεια των αεροπορικών ταξιδιών (όπου ως γνωστών δεν επιτρέπεται σε ένα φιλμ να περιέχει σκηνές με σύγκρουση οχημάτων). Το αποτέλεσμα λοιπόν ήταν η Άβυσσος να απογυμνωθεί και να χάσει ένα σημαντικό μέρος της μαγείας της.

Τα πράγματα έρχονται να αλλάξουν το 1993, όταν ο Cameron σε συνεργασία με την Industrial Light and Magic αποκαθιστά τα 28 επιπλέον λεπτά της ταινίας, δημιουργώντας την Special Edition. Το έργο γίνεται επιτέλους πιο δεμένο, πιο ενδιαφέρον, ενώ το φινάλε ουσιαστικά αλλάζει την όλη υπόθεση. 28 λεπτά τα οποία μετατρέπουν μια καλή ταινία σε ένα αριστούργημα της τάξης του Close Encounters of the Third Kind.

Σήμερα και οι δυο εκδόσεις είναι διαθέσιμες στην ίδια συσκευασία DVD. Είχα παρακολουθήσει πριν πολλά χρόνια την κινηματογραφική έκδοση της ταινίας, η οποία μου άρεσε αρκετά. Αυτό όμως που ένιωσα όταν είδα την Special Edition, μόνο με τα συναισθήματα που μου δημιούργησε το Close Encounters μπορεί να συγκριθεί. Σας συστήνω λοιπόν αν δεν έχετε δει το έργο ποτέ, να δείτε πρώτα την Special Edition.

Η Άβυσσος είναι μια χειροπιαστή απόδειξη της μεγαλουργίας του James Cameron. Για να γυριστεί η ταινία χρησιμοποιήθηκε ένα εγκαταλελειμμένο και μισοτελειωμένο πυρηνικό εργοστάσιο, όπου με τις κατάλληλες μετατροπές δημιουργήθηκε το μεγαλύτερο μέχρι σήμερα υποβρύχιο σετ: μια δεξαμενή, η οποία γέμισε με 7,5 εκατομμύρια γαλόνια νερό.

Η αληθοφάνεια της ταινίας είναι παροιμιώδης. Όλες οι υποβρύχιες σκηνές γυρίστηκαν σε αυτή τη δεξαμενή, καθώς και σε μια βοηθητική χωρητικότητας 4 εκατομμυρίων γαλονιών. Οι ηθοποιοί πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα πέρασαν από εκπαίδευση καταδύσεων δυο εβδομάδων. Στο μεγαλύτερο μέρος των σκηνών μάλιστα δεν χρησιμοποιήθηκαν stunts. Για παράδειγμα στην σκηνή που ο Bud μεταφέρει την Lindsey πίσω στην πλατφόρμα, χωρίς στολή δύτη, είναι στην πραγματικότητα η ίδια η Mastrantonio, που κρατά την αναπνοή της.

Ό,τι θα δείτε, ό,τι θα ακούσετε σε αυτή την ταινία έχει γυριστεί στην πραγματικότητα, χωρίς τη χρήση ψηφιακών εφέ ή blue-screen. Η σκηνή με το ποντίκι που αναπνέει τον υγρό φθοριοάνθρακα (fluorocarbon) είναι αληθινή -η σκηνή είχε κοπεί από την ευρωπαϊκή εκδοχή της ταινίας μετά από αντιδράσεις φιλοζωικών οργανώσεων. Στην αντίστοιχη σκηνή όπου ο Bud αναπνέει το υγρό μέσα από το κράνος του, ο Ed Harris στην πραγματικότητα κρατούσε την αναπνοή του, δίνοντας ταυτόχρονα μια εκπληκτική ερμηνεία.

Σκηνοθετικά, πέρα από το μεγαλείο του εγχειρήματος, ο Cameron μας δίνει μια έντονη κλειστοφοβική ατμόσφαιρα, που θα ζήλευαν πολλές μεταγενέστερες παραγωγές. Στοιχεία πανικού, τρόμου, φόβου για το άγνωστο είναι πανταχού παρόντα. Το φιλμ μπορεί να ξεκινάει κάπως αργά, όμως ξεδιπλώνει τις πτυχές της πλοκής του με αριστουργηματικό τρόπο. Οι χαρακτήρες οδηγούν την ταινία, αποκαλύπτουν τις ιδιαιτερότητές τους στα σωστά σημεία και εξελίσσονται καθ΄ όλη τη διάρκειά της. Οι ερμηνείες από τους τρεις πρωταγωνιστές είναι εκπληκτικές.

Ο Harris όχι μόνο σε πείθει για το ρόλο του, αλλά σε καθηλώνει πραγματικά, και σε συνδυασμό με την δυνατή ερμηνεία της Mastrantonio φορτίζουν με συναίσθημα και ένταση όλη την ταινία. ’ψογες ερμηνείες, που τόσο άδικα πέρασαν απαρατήρητες από τα Όσκαρ του 1990, όπως άλλωστε έγινε και με την αρτιότητα της φωτογραφίας του Salomon.

Ο ήχος καταγραφόταν σε πραγματικό χρόνο, καθώς οι ηθοποιοί έπαιζαν στο βυθό της δεξαμενής. Μάλιστα κατά τη διάρκεια της post-production σβήστηκε ο ήχος της αναπνοής τους απ΄ όλους τους διαλόγους, ο οποίος γινόταν ενοχλητικός εξαιτίας των κρανών της στολής τους.

Συνολικά πρόκειται για ένα εξαιρετικό εγχείρημα, ένα δείγμα της μαεστρίας του James Cameron που σας συστήνουμε να απολαύσετε με … σβηστά φώτα! Ειδικά αν ανήκετε σε όσους μαγεύτηκαν από το Close Encounters of the Third Kind, το σίγουρο είναι ότι η Άβυσσος θα σας ξανακάνει να ζήσετε τα ίδια συναισθήματα!

Δείτε παρακάτω το τρέιλερ της ταινίας The Abyss (1989). Η άβυσσος.

Διάβασε επίσης: Gentoo Linux: Αυξομείωση της συχνότητας του επεξεργαστή