Bourne Identity (ταινία 2002). Χωρίς ταυτότητα

• Είδος: Περιπέτεια
• Σκηνοθεσία: Doug Liman
• Ηθοποιοί: Matt Damon, Franka Potente, Chris Cooper, Clive Owen, Brian Cox, Julia Stiles
• Διάρκεια: 115 λεπτά
• Ημερομηνία κυκλοφορίας: 14 Ιουνίου 2002
• Ελληνικός τίτλος: Χωρίς ταυτότητα
• Παραγωγή: Universal Pictures
• Προϋπολογισμός ταινίας: 60 εκατομμύρια δολάρια
• Ακαθάριστα έσοδα: 214 εκατομμύρια δολάρια

Άλλο ένα μυθιστόρημα έγινε προϊόν κατανάλωσης Χολιγουντιανού στούντιο. Αυτή τη φορά το “θύμα” είναι το “Bourne Identity” του Robert Ludlum, ενός περιπετειώδους μυθιστορήματος, εμπνευσμένου από το κόσμο των “μυστικών αποστολών” και των κρατικών υπηρεσιών. Πιο αναλυτικά τώρα, ο Ludlum…

…born Jason Bourne. Έναν άρτια εκπαιδευμένο πράκτορα της CIA που μία νυκτί κατέληξε στα δίχτυα ενός Γαλλικού ψαροκάικου, μερικά μίλια έξω από τη Μασσαλία. Με δύο σφαίρες στην πλάτη και έναν μυστήριο μηχανισμό εμφυτευμένο στο γοφό του ο πράκτορας Τζέησον Μπορν όταν συνέρχεται αντιλαμβάνεται πως δεν θυμάται απολύτως τίποτα. Ούτε καν το ίδιο του το όνομα.

Θέλοντας λοιπόν να μάθει ποιος είναι και πως κατέληξε τραυματίας στη θάλασσα ξεκινάει το ταξίδι στο… παρελθόν. Προς μεγάλη του, αν και ευχάριστη, έκπληξη θα διαπιστώσει στην πορεία αυτού του ταξιδιού πως διαθέτει εκπληκτικές ικανότητες και προσόντα που μόνο κάποια εκπαιδευμένη φονική μηχανή μπορούσε να έχει. Και η περιπέτεια ξεκινά.

So, his name is Bourne… Jason Bourne! Ο Ludlum δίνει την εντύπωση ακόμα και με το όνομα που έδωσε στον ήρωα του πως βαρέθηκε τον μονόχνοτο Βρετανό πράκτορα και πως καιρός είναι να βγάλει και η Αμερική κάποιον ισάξιό του, που να κάνει τουλάχιστον πιο ρεαλιστικά πράγματα.

Η ιστορία της αμνησίας, αν και πολυφορεμένη, εδώ έχει μια εξαιρετική χρήση δίνοντας στο σενάριο τη μορφή παζλ, που ακόμα και ο θεατής, αν και γνώστης περισσότερων στοιχείων από τον ίδιο τον ήρωα, έχει αγωνία για να τελειώσει. Οι διάλογοι ουσιώδεις, ρεαλιστικοί και χωρίς ίχνος καυστικού χιούμορ ή ακόμα και κλισέ βαρυσήμαντων δηλώσεων, στοιχείο θετικότατο πια για τις ταινίες του είδους.

Αν και υπάρχουν ορισμένα ανόητα σημεία που θα μπορούσαν να αποφευχθούν αλλά δεν έγινε για λογαριασμό της δράσης. Το σενάριο σε γενικές γραμμές είναι πολύ καλό αλλά η διήγηση είναι ένας τομέας που πάσχει το “Χωρίς Ταυτότητα” εξαιτίας του ότι δεν είναι όσο “σφιχτή” έπρεπε, πράγμα που φαίνεται πως κατάλαβε ο σκηνοθέτης μετά τη μέση του έργου. Πάντως ακόμα και το φινάλε, όπου όλα λύνονται, δίνεται με κάπως “χλιαρό” τρόπο.

Εκεί έγκειται ίσως και το μοναδικό ψεγάδι του έργου. Ο σκηνοθέτης Doug Liman, του οποίου το “Χωρίς Ταυτότητα” αποτελεί μόλις την τέταρτη σκηνοθετική δουλειά του, δείχνει μερικά εξαιρετικά στοιχεία στις σκηνές δράσης αλλά φαίνεται να χάνει την αυτοσυγκέντρωσή του στις υπόλοιπες σκηνές όπου η δράση είναι απούσα. Έτσι το ενδιαφέρον του θεατή, αν και όπως προείπα η αγωνία για την επίλυση του μυστηρίου είναι αμείωτη μέχρι το τέλος, μοιάζει με… καρδιογράφημα!

Σε διαφορετικά χέρια η περιπέτεια αυτή θα ήταν πολύ πιο έντονη, ενδιαφέρουσα και θα άφηνε και τον πιο απαιτητικό θεατή άκρως ικανοποιημένο. Παρόλα αυτά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το γεγονός ύπαρξης αξιομνημόνευτων σκηνών δράσης, όπως η πολύ καλογυρισμένη καταδίωξη με το Mini Cooper, που λαχάνιασε ακόμα και τους ίδιους τους θεατές που την παρακολούθησαν.

Όταν είχα δει στο τρέηλερ τον Ματ Ντέημον να παρουσιάζεται από τον αφηγητή ως “ο κορυφαίος πράκτορας” αναρωτήθηκα πως ήταν ποτέ δυνατόν το παιδί που η όψη του είναι συνυφασμένη με έναν καθημερινό “γήινο” χαρακτήρα (δικηγόρο, δάσκαλο, το παιδί που βοηθάει τους τυφλούς να διασχίσουν τον δρόμο κλπ.) να υποδυθεί ένα πράκτορα που ρίχνει ξύλο με το τουλούμι και μάλιστα με άνεση. Τελικά ο Ντέημον μου απέδειξε πως μπορεί για κορυφαίος να μην μας πείσει ποτέ αλλά σαν πράκτορας είναι μια χαρά.

Η επίδοσή του σαν Τζέησον Μπορν είναι απρόσμενα καλή και πάνω από όλα προσγειωμένη δίνοντας ακόμα περισσότερη έμφαση στο επίπεδο ρεαλισμού που θέλει να αποδώσει το έργο. Πως είναι φοβερός και τρομερός πράκτορας αλλά δεν μπορεί να πηδήσει από ταράτσα σε φορτηγό με λάχανα με τα 2 πόδια και να σταθεί όρθιος. Εξαιρουμένων 2-3 εμπνευσμένων στιγμών “παραμυθιού” όλα τα άλλα κινούνται σε πραγματικά επίπεδα. Και σε αυτό βοηθάει ο ίδιος ο Ματ Ντέημον.

Η συμπρωταγωνιστριά του, Φράνκα Ποτέντε, είναι γνωστή στο Ελληνικό κοινό μόνο από τον πρωταγωνιστικό της ρόλο στο “Τρέξε Λόλα, Τρέξε” του Τομ Τίκβερ. Αν και δεν είναι και το πιο μοιραίο θηλυκό, που θα μπορούσε να υποδυθεί το “Bourne girl”, είναι και αυτή μια χαρά στο ρόλο της. Επιτέλους μια κοπέλα που δεν θέλησε να γίνει το ένα επιπλέον ατού του φιλμ ως η μοναδική καυτή γυναικεία παρουσία του. Το γλυκό αλλά κοινό παρουσιαστικό της είναι ότι πρέπει για να μας πείσει ως Γερμανίδα τυχοδιώκτρια που έχει ανάγκη από χρήματα και λίγη δόση περιπέτειας.

Τέλος θα ήθελα να αναφερθώ και στην μουσική του John Powell που πραγματικά αξίζει την προσοχή σας. Ο συνθέτης των “Face Off”, “Chicken Run”, “Antz” και “Shrek” τα καταφέρνει καλύτερα από κάθε άλλη φορά. Η μουσική του, αν και στο έργο είναι σε ορισμένα σημεία επαναλαμβανόμενη, είναι εξαιρετική και συνοδεύει κυρίως τις σκηνές έντασης ιδανικά. Άλλωστε έχει αποδείξει πολλές φορές πως όπου υπάρχει δράση τα πάει καλά ενώ όπου δεν υπάρχει χάνει την εμπνευσή του.

Το “Χωρίς Ταυτότητα” είναι ένα έργο που δεν θα ξετρελάνει αλλά και δεν θα απογοητεύσει κανέναν. Πολλές καλογυρισμένες σεκάνς, αρκετά ενδιαφέρον σενάριο και μεστές ερμηνείες είναι τα στοιχεία που κάνουν αυτή την ταινία ένα άκρως ευχάριστο κινηματογραφικό δίωρο. Έξυπνο και ρεαλιστικό είναι τα δύο επιμέρους στοιχεία που αξίζουν για να το δείτε τη στιγμή που το Χόλυγουντ μας βομβαρδίζει με αφέλειες και παραμύθια σε αντίστοιχα φιλμ.

Δεν είναι βέβαια το φιλμ που θα συζητηθεί αλλά που θα καταβροχθίσετε και θα χωνέψετε εκείνη τη στιγμή. Οι λάτρεις των κατασκοπευτικών περιπετειών θα το απολαύσουν σίγουρα. Πάντως… θα μπορούσε να ήταν πολύ καλύτερο! To Ronin κρατάει ακόμα τα ηνία!!!

Δείτε παρακάτω το τρέιλερ της ταινίας Bourne Identity (2002). Χωρίς ταυτότητα.