Η Nike είναι μια αμερικανική εταιρεία που ιδρύθηκε το 1971 από τους Philip Knight και Bill Bowerman. Με έδρα το Μπίβερτον του Όρεγκον (αγγλικά Beaverton, Oregon), και ειδικεύεται στην κατασκευή αθλητικών ειδών, όπως παπούτσια, ρούχα και γενικότερα ότι έχει να κάνει με τον αθλητικό εξοπλισμό.
Το όνομα Nike είναι εμπνευσμένο από την θεά Νίκη (της ελληνικής μυθολογίας), μια θεά που ήταν η προσωποποίηση της νίκη σε οποιοδήποτε τομέα, συμπεριλαμβανομένης της τέχνης, της μουσικής, του πολέμου και του αθλητισμού, της οποίας η πιο γνωστή αναπαράσταση, είναι ένα άγαλμα που εκτίθεται στο Λούβρο και φέρει την ονομασία «Νίκη της Σαμοθράκης».
Το 2005, η Nike πραγματοποίησε το 55% των πωλήσεών της στο εξωτερικό. Η εταιρεία είναι σήμερα ο μεγαλύτερος κατασκευαστής αθλητικού εξοπλισμού στον κόσμο με τζίρο 32,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων, μπροστά από την Adidas, η οποία ήταν ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης για 50 χρόνια.
Οι μεγαλύτεροι ανταγωνιστές της Nike είναι η Adidas (έσοδα 19 δισεκατομμυρίων δολαρίων και νούμερο 2 στον κόσμο το 2013) και η Puma (4,2 δισεκατομμύρια το 2013). Τον Σεπτέμβριο του 2014, η Nike γίνεται ο κορυφαίος προμηθευτής ποδοσφαιρικού εξοπλισμού στον κόσμο, ξεπερνώντας την Adidas που μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης σε αυτό το χώρο.
Η ιστορία της Nike
Αρχές
Το 1963, ο Bill Bowerman, προπονητής στίβου στο Πανεπιστήμιο του Όρεγκον στις Ηνωμένες Πολιτείες, και ο Philip Knight, φοιτητής λογιστικής και δρομέας μεσαίων αποστάσεων, είχαν την ιδέα να εισάγουν φθηνά παπούτσια, όπως και αθλητικά είδη υψηλής τεχνολογίας από την Ιαπωνία προκειμένου να δραστηριοποιηθούν εμπορικά σε τούτο το χώρο, πουλώντας το εμπόρευμα τους στις ΗΠΑ. Εκείνη την εποχή, οι γερμανικές μάρκες όπως η Adidas και η Puma εξακολουθούσαν να κυριαρχούν πλήρως σε αυτόν τον κλάδο.
Όμως να σημειωθεί πως αρχικά ο Philip Knight έκανε αυτή τη δουλειά μόνος του, μέσα από την δική του εταιρεία με την επωνυμία BRS (Blue Ribbon Sports) και για να αρχίσει να γίνεται γνωστή στο ευρύ κοινό στέλνει δείγματα των παπουτσιών της σε διάφορους αθλητές προκειμένου να την μάθουν. Και πιο αναλυτικά, ο Philip Knight έστειλε δωρεάν δύο ζευγάρια παπούτσια στον Bill Bowerman για να τα μοιράσει στους δρομείς της ομάδας στίβου του Όρεγκον, την οποία προπονούσε εκείνη την εποχή. Ο Bowerman αποδέχεται και γίνεται συνεργάτης της BRS, προκειμένου να μπορεί να προτείνει ιδέες για τη βελτίωση του σχεδιασμού και της τεχνικής τεχνικής των προϊόντων. Όμως η επιχειρηματική συνεργασία γεννιέται στην πραγματικότητα το 1964 κατά τη διάρκεια ενός γεύματος όπου ο Knight και ο Bowerman δίνουν τα χέρια και βάζουν ο καθένας από 500 δολάρια ώστε να ξεκινήσουν μαζί το επιχειρηματικό τους εγχείρημα.
Ο Bill Bowerman και ο Philip Knight ξεκίνησαν να πωλούν αυτά τα παπούτσια στις Ηνωμένες Πολιτείες για 7 δολάρια, ενώ εκείνη τη στιγμή η ανταγωνίστρια εταιρεία Adidas πωλούσε τα αντίστοιχα δικά της παπούτσια για 9 δολάρια.
Το 1965, ενώθηκαν με τον Jeff Johnson, ο οποίος ήταν ο πρώτος πλήρης αντιπρόσωπος πωλήσεων της μάρκας, ο οποίος περιόδευε σε διάφορα αθλητικά στάδια για να προωθήσει αυτά τα παπούτσια, με το Van του.
Για επτά συνεχόμενα χρόνια, ακολουθούσαν το συγκεκριμένο μοτίβο με τις εισαγωγές, ώσπου κάποια στιγμή οι Ιάπωνες κατασκευαστές αποφάσισαν να πωλούν οι ίδιοι τους αυτά τα προϊόντα στις ΗΠΑ, χωρίς να υπάρχουν μεσάζοντες. Επί της ουσίας αυτό ήταν η αφορμή να κατασκευάσουν το δικό τους «αμερικάνικο» παπούτσι και να το διαθέσουν στην αγορά.
Η επιθυμία του Bowerman ήταν να βελτιώσει την εμφάνιση και την απόδοση των παπουτσιών τους. Ο Jeff Johnson μετονομάζει την εταιρεία σε Nike και ο Bowerman φροντίζει για το σχεδιασμό των προϊόντων τους.
Η δεκαετία του 1970 έως τη δεκαετία του 1990
Το 1971, μια φοιτήτρια γραφικών τεχνών, η Carolyn Davidson, σχεδίασε για 35 δολάρια το λογότυπο της Nike. Ο Philip Knight δεν ήταν ευχαριστημένος με το αποτέλεσμα, αλλά δεν ήθελε να ξοδέψει περισσότερα για να φτιάξει ένα καινούργιο λογότυπο. Όμως αργότερα κατόρθωσε να γίνει ένα από τα πιο ευρέως αναγνωρίσιμα λογότυπα στον κόσμο. Επίσης η Carolyn είχε αναλάβει τα καθήκοντα για την ενίσχυση της φήμης της εταιρείας έως ότου έγινε αισθητή η ανάγκη για τη δημιουργία ενός τμήματος επικοινωνίας πλήρους απασχόλησης.
Το 1978, το παπούτσι για τρέξιμο με την επωνυμία Tailwind έλαβε τη νέα τεχνολογία “Air” και επί της ουσίας πρόκειται για μια σόλα που περιείχε θαλάμους με αέρα ώστε να βελτιωθεί στο έπακρο το πάτημα του δρομέα στο έδαφος κατά το τρέξιμο.
Το 1981, η Nike έγινε νούμερο 1 στα αθλητικά παπούτσια στις Ηνωμένες Πολιτείες και άδραξε την ευκαιρία να μεγιστοποιήσει ακόμη περισσότερο τη φήμη και τις πωλήσεις της. Το 1982, η εταιρεία κυκλοφόρησε το γνωστό παπούτσι για μπάσκετ Air Force One. Το 1984, το μπάσκετ έγινε το κορυφαίο άθλημα της μάρκας, με την υπογραφή του παίκτη Michael Jordan και τη δημιουργία του Nike Air Jordan.
Το 1997, ήταν η χειρότερη χρονιά για την εταιρεία, η οποία κατηγορήθηκε ότι τα προϊόντα της κατασκευάζονταν από υπεργολάβους σε άλλες ηπείρους, οι οποίοι απασχολούσαν ανήλικα παιδιά στα εργοστάσια τους, ένα πραγματικά σοβαρό πλήγμα που την ακολουθεί ακόμη και σήμερα.
Από το 2000 και έπειτα
Το 2003, η Nike Inc. εξαγόρασε την ανταγωνίστρια εταιρεία Converse Shoes για 305 εκατομμύρια δολάρια. Το 2005, ο Phil Knight (CEO και ιδρυτής της Nike) ξεκίνησε τις διεργασίες για τη διαδοχή του. Ως διάδοχος του ορίστηκε ο Bill Perez, ο οποίος τον αντικατέστησε πλήρως τον Ιανουάριο του 2006.
Το 2007, η Nike αγόρασε την Umbro για 409 εκατομμύρια ευρώ. Ενώ το 2008, η εταιρεία αποφάσισε να πουλήσει την Bauer Hockey (την είχε στην κατοχή της από το 1995) σε μια ομάδα επενδυτών με επικεφαλής τον επιχειρηματία Graeme Roustan και την αμερικανική εταιρεία ιδιωτικών επενδύσεων Kohlberg & Co. Η πώληση υπολογίζεται στα 200 εκατομμύρια δολάρια. Η Bauer είχε το δικαίωμα να συνεχίσει να χρησιμοποιεί το εμπορικό σήμα “Nike Bauer Hockey” σε προϊόντα που κυκλοφορούσαν ήδη στην αγορά για μια περίοδο έως και δύο ετών μετά την εξαγορά.
Τον Φεβρουάριο του 2009, η αμερικανική φίρμα γίνεται ο επίσημος προμηθευτής της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου της Γαλλίας, αλλά κράτησε μόνο για δύο χρόνια.
Στις 13 Ιουλίου 2011, ο γνωστός οργανισμός για την προστασία του περιβάλλοντος Greenpeace ανακοίνωσε ότι έχει βρει ίχνη Αιθοξυλική εννεϋλοφαινόλης (ένας διαταράκτης ορμονών στον ανθρώπινο οργανισμό) σε μία τυπική δειγματοληψία των ρούχων που εξέτασε, όμως εντόπισε τη συγκεκριμένη ουσία και σε άλλες μάρκες αθλητικών ειδών. Εν τούτοις η Nike είχε δεσμευτεί να εξαλείψει όλες τις τοξικές χημικές ουσίες από τις διαδικασίες παραγωγής της έως το 2020.
Στις 1 Ιουνίου 2012, η Nike λανσάρει μια νέα φιλοσοφία διαφημίσεις των προϊόντων της, και συνάμα επεκτείνεται και σε άλλους τομείς, ιδρύοντας το Nike Barber Shop, ένα κουρείο σε στυλ της δεκαετίας του 1920, το οποίο αρχικά ξεκίνησε να δραστηριοποιείται σε έξι πόλεις σε όλο τον κόσμο, όμως το πιο δημοφιλές Barber Shop της βρίσκεται στο Παρίσι στην Crémerie de Paris. Το Barber Shop συνοδεύτηκε από ένα διαφημιστικό κλιπ 27 πλάνων με πρωταγωνιστή τον ποδοσφαιριστή Mario Balotelli.
Στις 24 Οκτωβρίου 2012, η Nike πουλά την Umbro στην Iconix Brand Group για 225 εκατομμύρια δολάρια, ενώ στις 4 Φεβρουαρίου 2013, η Nike πουλά το εμπορικό σήμα Cole Haan στο επενδυτικό ταμείο Apax Partners για 570 εκατομμύρια δολάρια.
Το καλοκαίρι του 2017, η Nike είχε συνάψει μια νέα συνεργασία με την Amazon για την απευθείας πώληση των προϊόντων της στο διαδίκτυο, όμως η μάρκα σταμάτησε πρόσφατα τις πωλήσεις της σε αυτό το ηλεκτρονικό κατάστημα, προφανώς γιατί δεν ήταν πλέον αποδοτικό για τα συμφέροντα της.
Στις αρχές του 2021, μετά τις δυσκολίες που αντιμετώπισε λόγω της πανδημίας, η Nike σταμάτησε πλέον να είναι χορηγός σε ορισμένους αθλητές λόγω της έλλειψης έκθεσης με την ακύρωση των αγώνων. Έτσι, πολλά συμβόλαια αθλητών σε όλο τον κόσμο δεν ανανεώθηκαν.
Η Nike ως χορηγός σε αθλητές και ομάδες
Η Nike αποτελεί τον επίσημο χορηγό σε πολλούς σημαντικούς αθλητές και ομάδες σε πολλά και διάφορα αθλήματα με τεράστια χρηματικά συμβόλαια. Μάλιστα για την ίδια την εταιρεία είναι κομβικής σημασίας οι σωστές και οι κατάλληλες στρατηγικές σε αυτό τον τομέα, αφού την βοηθάει να βρίσκεται διαρκώς στα φώτα της δημοσιότητας μέσω της έμμεσης διαφήμισης που της γίνεται από τους χορηγούμενους που την εκπροσωπούν.
Η εταιρεία έχει γίνει χορηγός σε κορυφαίους αθλητές, όπως ο Steve Prefontaine στη δεκαετία του 1970, ο Michael Jordan το 1984, ο LeBron James ο Rafael Nadal , ο Cristiano Ronaldo, ο Roger Federer (από το 2018 η Nike δεν είναι πλέον ο κύριος χορηγός του αλλά παραμένει ο χορηγός παπουτσιών του), την Serena Williams, τον Kylian Mbappé και του Tiger Woods μεταξύ άλλων. Η Nike είναι επίσης ο επίσημος χορηγός όλων των φανελών NFL. Είναι επιπλέον ο χορηγός πολλών αμερικανικών κολεγιακών ομάδων που είναι μέλη του πρωταθλήματος NCAA .
Η Nike είναι επίσης συνεργάτης αθλητικών δομών όπως το UrbanSoccer for 5 -a-side στο ποδόσφαιρο και του Hoops Factory για το μπάσκετ.
Breaking2: Προσπάθεια ρεκόρ μαραθωνίου δρόμου
Στις 6 Μαΐου 2017, οι τρεις γνωστοί δρομείς μεγάλων αποστάσεων ο Eliud Kipchoge, ο Lelisa Desisa και ο Zersenay Tadese, μαζί με αρκετούς λαγούς μπροστά τους (είναι αθλητές που βοηθούν να κρατιέται υψηλός ρυθμός στο τρέξιμο) ξεκίνησαν την προσπάθεια που διοργάνωσε η Nike στην πίστα Formula 1 στη Monza για να πετύχουν τον καλύτερο χρόνο σε μαραθώνιο δρόμο, δηλαδή κάτω από 2 ώρες, με συγκεκριμένη προετοιμασία και εξοπλισμό. Το “Breaking2” μεταφράζεται χονδρικά ως “η κατάρριψη των 2 ωρών”.
Όμως αυτοί οι αθλητές απέτυχαν οριακά: ο Kipchoge ήταν ο ταχύτερος, μόλις 25 δευτερόλεπτα πάνω από το όριο των δύο ωρών. Ωστόσο, το αποτέλεσμα δεν θεωρείται παγκόσμιο ρεκόρ, αφού οι συνθήκες που έγινε ο αγώνας παραβιάζουν τους κανόνες της Παγκόσμιας Ένωσης Στίβου (IAAF)
Προϊόντα Nike
Παπούτσια
Όταν ιδρύθηκε η Nike, αρχικά ασχολούνταν μόνο την παραγωγή και διανομή αθλητικών παπουτσιών. Μολαταύτα, η συγκεκριμένη μάρκα κατόρθωσε να γίνει γνωστή και σε άλλους τομείς των αθλητικών ειδών και μάλιστα με την ίδια επιτυχία.
Σήμερα, η σειρά παπουτσιών περιλαμβάνει δημοφιλή αθλητικά παπούτσια, όπως παπούτσια για τρέξιμο, για ποδόσφαιρο για μπάσκετ, όπως και παπούτσια που μπορούν να φοριούνται στην καθημερινότητα, χωρίς απαραίτητα να προορίζονται για αθλητικές δραστηριότητες.
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα project που έχει δημιουργήσει πάνω σε παπούτσι είναι για μαραθωνίου δρόμου, και επί της ουσίας το τροποποίησε με τέτοιο τρόπο ώστε λόγω της προηγμένης σόλας από θερμοπλαστικό που παραμορφώνεται εύκολα ανάλογα με τις συνθήκες, και μιας λεπτής, ελαστικής πλάκας άνθρακα στη σόλα έχει την θετική ιδιότητα να βελτιώνει τους χρόνους εκτέλεσης του μαραθωνίου δρόμου έως και 4%. Αυτά τα μοντέλα φέρουν την ονομασία Nike Vaporfly 4% και ZoomX Vaporfly Next% αποδείχθηκαν τόσο ανώτερα από τα άλλα ανταγωνιστικά μοντέλα που έχει γίνει αντικείμενο επιστημονικών μελετών, ενώ πλέον χρησιμοποιούνται από τους περισσότερους κορυφαίους δρομείς.
Αθλητικά ρούχα
Με τα χρόνια, πολλά άλλα αθλητικά είδη προστέθηκαν στη γκάμα της συγκεκριμένης φίρμας. Αυτά τα είδη περιλαμβάνουν: κοντά σορτς, παντελόνια για τρέξιμο ή παντελόνια γυμναστικής και προπόνησης, φανέλες, μπλούζες φούτερ, μπουφάν και γιλέκα, μπλουζάκια πόλο, κορδέλες για το κεφάλι, βραχιολάκια κ.λπ.
Αθλητικά αξεσουάρ
Υπάρχουν επίσης πολλά αθλητικά αξεσουάρ και γενικότερα πλούσιος αθλητικός εξοπλισμός από τη Nike. Αυτά περιλαμβάνουν τσάντες και σακίδια, καπέλα και σκουφάκια, μπάλες τένις, μπάσκετ και ποδοσφαίρου, προστατευτικά κνήμης, κάλτσες, γάντια, πετσέτες και ρολόγια.
Fitness tracker
Με το Nike+, η εταιρεία εισήλθε στον κλάδο των fitness tracker και πρόσφερε προϊόντα όπως το βραχιόλι γυμναστικής “Nike+ Fuelband” όπως και διάφορα άλλα wearables . Η εταιρεία κυκλοφόρησε επίσης την εφαρμογή Nike+ Running για smartphone για iOS και Android , η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταγραφή επιδόσεων του δρομέα κατά τη διάρκεια του τρεξίματος.
Τον Απρίλιο του 2014, η Nike ανακοίνωσε ότι θα σταματήσει να αναπτύσσει τα fitness trackers της. Ωστόσο, τα υπάρχοντα προϊόντα υποστηρίζονταν μέχρι τον Απρίλιο του 2018. Τον Αύγουστο του 2016, η εφαρμογή μετονομάστηκε σε “Nike+ Run Club” και ταυτόχρονα έλαβε μια γενική επισκευή, η οποία προκάλεσε πολλές επικρίσεις. Τον Οκτώβριο του 2016 κυκλοφόρησε το Apple WatchNike+, μια συνεργασία μεταξύ της Apple και της Nike. Εκτός από κάποιες μικρές διαφορές, το smartwatch ήταν ένα κανονικό Apple Watch Series 2.
Niketown Πολυκαταστήματα
Με το όνομα Niketown, η Nike άνοιξε 14 πολυκαταστήματα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και τη Γερμανία . Το πρώτο Niketown άνοιξε στο Πόρτλαντ το 1990. Το Niketown, που άνοιξε στο Μανχάταν το 1996, είναι η ναυαρχίδα της εταιρείας. Από το 1999 έως το 2013 υπήρχε ένα αμιγώς πολυκατάστημα Niketown στο Βερολίνο της Γερμανίας, όπου έπειτα εκεί μέσα άνοιξε ένα νέο υποκατάστημα η ιαπωνική αλυσίδα ένδυσης Uniqlo τον Απρίλιο του 2014 ενώ τον Φεβρουάριο του 2014, δημιουργήθηκε ένα νέο υποκατάστημα λίγα μέτρα πιο δίπλα από την παλιά τοποθεσία.
Δραστηριότητα σε λόμπι
- Το 2015, σύμφωνα με το Center for Responsive Politics, οι δαπάνες της Nike για την χρηματοδότηση των λόμπι μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής ανήλθαν στα 1.285.000 δολάρια.
- Από το 2016, η Nike έχει εγγραφεί στο λόμπι με την ονομασία «Μητρώο Διαφάνειας» στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το 2015, η εταιρεία δήλωσε δαπάνες πως για τούτη δραστηριότητα ξόδεψε περίπου από 200.000 έως 300.000 ευρώ.
- Φεβρουάριος 2017, η μάρκα ξεκίνησε μια διαφημιστική καμπάνια που στόχευε ξεκάθαρα στην ενίσχυση της πολιτική του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ.
. Είναι μια αμερικανική εταιρεία που ιδρύθηκε το 1971 από τους Philip Knight και Bill Bowerman){kind=link}