Road to Perdition (2002 ταινία) Ο Δρόμος της Απώλειας

• Είδος: Νουάρ, δραματική ταινία
• Σκηνοθεσία: Sam Mendes
• Ηθοποιοί: Tom Hanks, Paul Newman, Jude Law, Tyler Hoechlin, Stanley Tucci, Jennifer Jason Leigh, Daniel Craig
• Διάρκεια: 111 λεπτά
• Ημερομηνία κυκλοφορίας: 5 Σεπτεμβρίου 2002
• Ελληνικός τίτλος: Ο Δρόμος της Απώλειας
• Παραγωγή: 20th Century Fox, DreamWorks SKG
• Προϋπολογισμός ταινίας: 80 εκατομμύρια δολάρια
• Ακαθάριστα έσοδα: 183 εκατομμύρια δολάρια

Αναμφισβήτητα το Road to Perdition ήταν μια από τις πιο αναμενόμενες ταινίες εκείνης της χρονικής περιόδου, και για πολλούς λόγους. Πρώτον, ο βραβευμένος με Oscar για την σκηνοθεσία του στο American Beauty, Sam Mentes που σκηνοθετεί την δεύτερη του ταινία. Δεύτερον η επιστροφή στην μεγάλη οθόνη του Paul Newman μετά από καιρό. Τρίτον ο Tom Hanks που φέρνει στην οθόνη ένα σκοτεινό χαρακτήρα. Όλα αυτά είναι αρκετά για να τραβήξουν το ενδιαφέρον, σε συνδυασμό όμως με την ιστορία του Road to Perdition η ταινία γίνεται ξεχωριστή από μόνη της.

Ξέρω πως πολλοί είχαν τις αμφιβολίες τους για το American Beauty τόσο σαν ταινία, όσο και για την μεγάλη νίκη της στα βραβεία Oscar. Η ταινία αυτή εμένα μου φάνηκε ενδιαφέρουσα και ρεαλιστική και γι αυτό μου είχε αρέσει, όχι όμως σε σημείο να την λατρέψω. Αυτή τη φορά ο Sam Mentes αφήνει το σημάδι του με το Raod to Perdition, που αν και εντελώς διαφορετικό, έχει αρκετά κοινά σημεία που ξεχωρίζουν στο μάτι του κάθε κινηματογραφόφιλου. Σκεφτόμουν λοιπόν πάνω στο θέμα αυτό, πως θα αναφέρω αρκετά από αυτά χωρίς να χαλάσω την εμπειρία για αρκετούς από σας. Και αυτό γιατί όταν είδα για πρώτη φορά την ταινία ήξερα μόνο τα βασικά…

Η ιστορία εξελίσσεται τον χειμώνα του 1931 στο Chicago, όπου ο Michael Sullivan δουλεύει σαν εκτελεστής για την μαφία που διοικεί ο John Rooney. Ο Rooney είναι πατρική φιγούρα για τον Sullivan, και άνθρωπος τον οποίο σέβεται και αγαπά όσο την ίδια την οικογένεια του. Ο Sullivan έχει αφιερώσει την ζωή του στην οικογένεια και την δουλειά του, όταν όμως η γυναίκα και ο μικρός γιος του δολοφονούνται, ξεκινάει ένα ταξίδι εκδίκησης.

Η ιστορία είναι στημένη άριστα, τα στοιχεία που δίνει σε κάθε βήμα της είναι όσα χρειάζεται ο θεατής για να την παρακολουθήσει με αμέριστη προσοχή. Όσοι ξέρουν την ροή του American Beauty θα βρουν και εδώ μια παρόμοια δομή. Αφού αφήνουμε τα εισαγωγικά στοιχεία, θα βρούμε σκηνές οι οποίες είναι αλληλένδετα δεμένες μεταξύ τους, αρκετά climax στην πορεία της ταινίας και την τελική λύτρωση. Τα βήματα του Mentes είναι καλοστημένα ενώ τα πλάνα βάζουν τον θεατή στο κλίμα από το πρώτο δευτερόλεπτο μέχρι το τελευταίο. Σε αυτό συμβάλουν πολλά στοιχεία.

Σκηνοθετικά θα δει κάποιος κάποιες παραλλαγές και νέες γωνίες, ανοιχτά πλάνα και κοντινά που χρησιμοποιούνται με τρόπο που υπηρετούν την ιστορία. Η μουσική των Thomas Newman και John M. Williams είναι δεμένη αλληλένδετα με την εικόνα και πλημμυρισμένη με πολλά στοιχεία από την εποχή – η μουσική στην εισαγωγή ιδιαίτερα είναι από τις καλύτερες που έχω ακούσει – ενώ τα σκηνικά και τα κοστούμια είναι μελετημένα στην εντέλεια.

Η καταπληκτική φωτογραφία της ταινίας από την άλλη προδίδει την παρουσία του 10 φορές υποψήφιου για βραβείο Όσκαρ, Conrad L. Hall: βροχή να πέφτει από τα καπέλα, πλάνα μέσα από καθρέφτες (προς το τέλος της ταινίας και μια από τις καλύτερες σκηνές της), όπλα να πυροβολούν μέσα από τις σκιές με απουσία του ήχου (η πιο δυνατή σκηνή της ταινίας). Εκλεπτυσμένη, τιμημένη με Όσκαρ στη φετινή Απονομή, είναι απλά μία από τις καλύτερες δουλειές του Hall στην μεγάλη οθόνη.

Οι ταινία είναι μια εξερεύνηση σχέσεων, σχέσεων μεταξύ πατέρα και γιου. Οι πατρικές φιγούρες των Rooney για τον Sullivan και του Sullivan για τον γιο του είναι πολύ δυνατές. Ο Tom Hanks έχει αφομοιώσει πολλά στοιχεία των σχέσεων αυτών και η ερμηνεία του είναι μια από τις καλύτερες στην καριέρα του. Ο 77χρονος Paul Newman από την άλλη, φαντάζει η καλύτερη επιλογή για τον ρόλο του Rooney: δυναμικό και αδύναμo, αποφασιστικό και διχασμένο, νικητή και ηττημένο. Είναι ένας δύσκολος ρόλος και η μετάβαση του από σκληρό και ατρόμητο σε κάποιον αδύναμο και φοβισμένο που όμως διατηρεί την δυναμική του χαρακτήρα του άψογα είναι θεσπέσια.

Η ταινία ανοίγει με τον μικρό Michael Sullivan Jr. να βλέπει την θάλασσα σκεφτόμενος την “κληρονομιά” που πατέρας του τού άφησε – ένας από τους καλύτερους άνδρες που έζησε ποτέ, ένας από τους πιο κακούς. Αυτή η διπλή υπόσταση ξεχωρίζει σε όλη την ταινία με τέλειο τρόπο, αν και ζυγαριά στα μάτια του κοινού γέρνει εσκεμμένα προς μία πλευρά.

Οι διπλή υπόσταση και η πατρική φιγούρα είναι έντονη και εξετάζεται επιτυχημένα σε όλες τις σχέσεις μεταξύ των χαρακτήρων: Michael Sullivan και Michael Sullivan Jr., John Rooney και Connor Rooney, John Rooney και Michael Sullivan. Ξεχωριστή υπόσταση είναι ο Jude Law (η μεταμόρφωση του εμφανισιακά είναι μια “όμορφη” έκπληξη), που χωρίς πατρική φιγούρα να τον ακολουθεί τον φέρνει στο σημείο που ο χαρακτήρας του Tom Hanks θα βρισκόταν στα μάτια των θεατών. Αυτό γιατί η κινητήριος δύναμη και για τους δύο γίνεται η ίδια: η εκδίκηση.

Καθώς σκεφτόμουν την εξέλιξη των βασικών χαρακτήρων της ταινίας είδα την πτώση των πατρικών φιγούρων, χαρακτηρισμός που από μόνος του ανάγει σε δυνατές προσωπικότητες αυτούς που τις υποδύονται. Το πάθος για εκδίκηση για κάποιους από αυτούς γίνεται μάλιστα τόσο δυνατό που οδηγεί στην καταστροφή.

Από την πτώση και την καταστροφή τραγικά “σώζεται” ο χαρακτήρας του Tom Hanks στα μάτια των θεατών, αφαιρώντας έτσι πολλά από τα κακά σημεία του χαρακτήρα του, σαν συγχώρεση από εμάς το κοινό για τον λόγο που έκανε ότι έκανε. Όπως πολύ σωστά ρωτάει και ο γιος του στο τέλος, “με ρωτάνε για τον Michael Sullivan, αν ήταν καλός άνθρωπος ή στυγνός δολοφόνος και εγώ τους απαντάω πάντα ότι ήταν πατέρας μου.”

Η ταινία με αυτόν τον τρόπο αφήνει πολλά περιθώρια για όλους εμάς να πούμε ότι είτε την αγαπήσαμε, είτε όχι. Παρόλα αυτά όμως είναι σίγουρα προορισμένη για να γίνει μια από τις καλύτερες όλων των εποχών, και αυτό γιατί σε ένα κόσμο που αναλώνει τις ίδιες ιδέες ξανά και ξανά, αυτή η ταινία είναι πραγματικά ξεχωριστή περισσότερο από κάθε άλλη.

Η μεταφορά του Δρόμου της Απώλειας στο ψηφιακό δισκάκι δεν αποτέλεσε κάτι το εξαιρετικά ενδιαφέρον, παρά τις ελπίδες μας. Το DVD της ταινίας παρόλο που υπερβαίνει εντυπώσεις του επιπέδου “απλώς ικανοποητικό”, τελικά δεν καταφέρνει να μπει στη λίστα με τις καλύτερες εκδόσεις των τελευταίων μηνών, κυρίως λόγω πρόσθετων παροχών.

Τα πολλά σκοτεινά πλάνα της ταινίας, με τη βραβευμένη με όσκαρ φωτογραφία, έχουν αποδοθεί άριστα, ενώ ο ήχος είναι διαυγής και τονίζει κάθε λεπτομέρια. Κι ενώ θα περιμέναμε μεγαλύτερη ποκιλία από extras – για τα μάτια μας μόνο – κάτι τέτοιο δε συνέβει. Ταυτόχρονα, η απουσία αγγλικών και ιδιαίτερα ελληνικών υπότιτλων σε αυτά μας άφησε αρνητικές εντυπώσεις. Αναλυτικότερα:

1. Σχολιασμός της ταινίας από τον σκηνοθέτη Sam Mendes.
2. The Making of “Road to Perdition” (24 λεπτών). Τα γυρίσματα της ταινίας, οι συντελεστές και σκηνές από αυτήν.
3. 11 κομμένες σκηνές συνολικής διάρκειας 20 περίπου λεπτών με δυνατότητα σχολιασμού από τον σκηνοθέτη.
4. Διαφημιστικό σποτ για το υποψήφιο για όσκαρ soundtrack της ταινίας.
5. Photo Gallery
6. Cast and Crew Biographies
7. Production Notes

Δείτε παρακάτω το τρέιλερ της ταινίας Road to Perdition (2002 ταινία) Ο Δρόμος της Απώλειας.