Windtalkers (2002). Ο κώδικας των Ναβάχο

• Είδος: Πολεμική ταινία
• Ηθοποιοί: Nicolas Cage, Adam Beach, Mark Ruffalo, Christian Slater, Peter Stormare, Frances O’Connor, Noah Emmerich
• Σκηνοθεσία: John Woo
• Διάρκεια: 133 λεπτά
• Ημερομηνία κυκλοφορίας: 14 Ιουνίου 2002
• Ελληνικός τίτλος: Ο κώδικας των Ναβάχο
• Παραγωγή: Metro-Goldwyn-Mayer
• Προϋπολογισμός ταινίας: 115 εκατομμύρια δολάρια
• Ακαθάριστα έσοδα: 77 εκατομμύρια δολάρια

Ο διάσημος για τη σκηνοθεσία του σε ταινίες δράσης, Τζον Γου, δοκιμάζει αυτή τη φορά τις δυνάμεις του σε μια κατηγορία όπου η δράση είναι εξ’ ορισμού υπαρκτή αλλά απαιτεί ρεαλισμό και όχι ακροβατικά τύπου “Επικίνδυνων Αποστολών”. Το πολεμικό έργο που ανέλαβε να σκηνοθετήσει είναι το “Windtalkers – O Κώδικας των Ναβάχο”.

Το 1943 και κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου οι Ιάπωνες έχουν αποκρυπτογραφήσει όλους τους κώδικες των Αμερικανών. Η λύση όμως στο πρόβλημα αυτό ακούει στο όνομα “Ναβάχο”. Αποφασίζεται λοιπόν να κατασκευαστεί κώδικας που να βασίζεται στη γλώσσα αυτής της Ινδιάνικης φυλής και που αν μη τι άλλο θα χρησιμοποιούν ασυρματιστές Ναβάχο. Δύο Ινδιάνοι, ο Μπεν Γιαζή και ο Τσάρλι Γουάιτχορς τίθενται υπό την προστασία των Αξιωματικών Τζο Εντερς (Νίκολας Κέητζ) και Ράιαν Άντερσον (Κρίστιαν Σλέητερ) αντίστοιχα.

Ο Έντερς μάλιστα έχει επιλεχθεί ως ο πλέον έμπειρος και ατρόμητος, όπως είχε αποδειχθεί νωρίτερα σε πεδίο μάχης, καθώς ήταν ο μοναδικός επιζών από ολόκληρο το τάγμα του σε παλιότερη αποστολή, έστω και αν κατέληξε να τραυματιστεί στο αυτί και να χάσει κατά ένα μεγάλο ποσοστό την ακοή του.

Αφού λοιπόν όλα είναι έτοιμα για να δοκιμαστεί ο νέος κώδικας, αποστολή του τάγματος του Νίκολας Κέητζ είναι η κατάληψη της νήσου Σαιπάν που φυλάσσεται από 30.000 Γιαπωνέζους. Αυτό όμως που μόνο οι 2 αξιωματικοί γνωρίζουν είναι πως σε περίπτωση πιθανής αιχμαλωσίας των 2 Ναβάχο ασυρματιστών είναι υποχρεωμένοι να τους σκοτώσουν για να προστατέψουν τον κώδικα.

Αυτά εν… πολλοίς για το σενάριο της ταινίας. Οφείλω να ομολογήσω πως το βρήκα αρκετά πρωτότυπο και καθόλου ρηχό ή πρόχειρο. Σημειωτέον πως το βασικό κόνσεπτ ήταν πραγματικό γεγονός -η ύπαρξη δηλαδή του εν λόγω κώδικα και η χρησιμοποίησή του στην αποστολή κατάληψης του νησιού Σαιπάν.

Ο 46χρονος Κινέζος Τζον Γου κατάφερε να δείξει τα δόντια του για άλλη μια φορά καθώς η σκηνοθεσία του για το Windtalkers είναι υποδειγματική. Σαφέστατα δεν είναι αριστουργηματική αλλά άκρως αξιέπαινη καθώς πιστεύω πως εισήγαγε στοιχεία στην σκηνοθεσία πολεμικών έργων που δεν έχουμε παλιότερα. Καταρχάς υπάρχει η σωστότερη δόση αίματος.

Δεν βλέπουμε ούτε πόδια, ούτε χέρια ούτε άλλα μέλη να χαμογελούν στην κάμερα ματωμένα. Αυτό δεν σημαίνει ασφαλώς πως το έργο είναι αναίμακτο. Απλά είναι όσο ωμό χρειάζεται και αυτό το παραδέχτηκα σε όλα τα πλάνα του Γου που απαιτούσαν ωμότητα. Γιατί αυτά τα πλάνα δεν ήταν αηδιαστικά αλλά όσο ρεαλιστικά χρειαζόταν.

Και περνάμε στη χαρά του Γου (τον φαντάζομαι μετά από κάθε “cut” να βαράει παλαμάκια σαν παιδί). Δηλαδή στις μάχες. Μια πραγματική σπόλαυση είναι οι εκρήξεις και οι σκηνές με τα χαρακώματα. Αν εξαιρέσουμε στιγμές όπου ο Κέητζ παίρνει το αυτόματο και θερίζει κόσμο και κοσμάκη σαν τον Καπόνε ένα απομεσήμερο στο Σικάγο, όλα τα υπόλοιπα είναι γυρισμένα ιδανικά. Οι εκρήξεις είναι “άπειρες”! Υπερβάλλω ασφαλώς αλλά αν προσθέσετε τις εκρήξεις από όλα τα πολεμικά που έχετε δει στο παρελθόν πιθανόν να φτάσετε τον αριθμό των εκρήξεων που θα δείτε σε αυτό το φιλμ.

Το στοιχείο αυτό δεν κουράζει καθώς τα πλάνα του είναι όσο ακριβή χρειάζεται για να εξυπηρετούν τη γενικότερη διαδραματιζόμενη δράση. Η κάμερα τρέμει όσο χρειάζεται και πάντα είναι στην “πρώτη γραμμή” όταν τράβαγε εκρήξεις. Αντιθέτως τα περισσότερα πολεμικά μας έχουν συνηθίσει σε μακρινά πλάνα ή σε κοντινά “ατσούμπαλα”, ας μου επιτραπεί ο χαρακτηρισμός πλάνα. Όπως για παράδειγμα στο περσινό “Ήμασταν Κάποτε Στρατιώτες” όπου αλλού πήγαινε η σφαίρα ή τα θραύσματα και αλλού η κάμερα!

Όσον αφορά στις ερμηνείες κυμαίνονταν όλες σε καλά μέχρι μέτρια επίπεδα. Ο Κέητζ μπορεί να έπειθε σαν σκληροτράχηλος πολεμιστής αλλά συνεχώς περιφερόταν από σετ σε σετ με εκείνο το κρυστάλλινο βλέμμα της διάσεισης που θυμίζει δημόσιο υπάλληλο στο ΙΚΑ. Πειστικό το βλέμμα, καθώς αντικατόπτριζε τον τραυματισμό του, αλλά κουραστικό το ύφος του. Ο Σλέητερ δεν έχει τεράστια συμμετοχή αλλά αποδεικνύει πως τουλάχιστον δεν του εμπιστεύθηκαν τζάμπα τον ρόλο. Οι αποκαλύψεις ίσως του φιλμ είναι οι 2 Ναβάχο ασυρματιστές (Άνταμ Μπιτς – Ρότζερ Γουίλι) που φέρουν εις πέρας του ρόλους τους αξιοπρεπέστατα κάνοντας να ξεχωρίζουν από το λοιπό απλά καλό σύνολο.

Αυτό όμως που από κανέναν θεατή δεν νομίζω πως πρόκειται να ξεφύγει είναι η ηχητική απόλαυση που προσφέρει το έργο. Η ποιότητα των ηχητικών εφέ αλλά και του ήχου γενικότερα είναι ανώτατη και ξεχωρίζει αμέσως. Αξίζει πραγματικά την προσοχή σας ο συγκεκριμένος τομέας καθώς δίνει την εντύπωση ότι έχει δουλευτεί σε απίστευτα μεγάλο βαθμό για μεγαλύτερη πειστικότητα και ένταση των σκηνών.

Σε μερικές μάλιστα σεκάνς έντασης υποβοηθείται η γενική εντύπωση για τον ήχο από ένα πολύ καλό action theme που συνέθεσε ο James Horner, γνωστός από τα Braveheart, Titanic. Έχω πάντως την αίσθηση πως έχουμε μια σίγουρη υποψηφιότητα στα Όσκαρ στις κατηγορίες Ήχου και Ηχητικού Μοντάζ. Πολύ πιθανόν και σε αυτή της σκηνοθεσίας.

Εν κατακλείδι δεν έχω παρά να σας προτείνω να δείτε το Windtalkers. Άφθονη και καλογυρισμένη δράση, με όμορφα σεναριακά ευρήματα, μας σερβίρονται αριστοτεχνικά από τον Άρχοντα των Εκρήξεων -και ουχί των Εκπτώσεων- Τζον Γου. Μια πολύ καλή κινηματογραφική εμπειρία πολεμικού περιεχομένου που αναμφισβήτητα είχαμε χρόνια να απολαύσουμε. Και σας παρακαλώ μην το συγκρίνετε με τον Στρατιώτη Ράιαν -όπως πρόσεξα πως έσπευσαν να κάνουν κάποιοι συνάδελφοι. Θα καταλήξετε σε λάθος συμπεράσματα και θα χάσετε την πραγματική απόλαυση που προσφέρει απλόχερα το Windtalkers.

Δείτε παρακάτω το τρέιλερ της ταινίας Windtalkers (2002). Ο κώδικας των Ναβάχο.