Ο Μικέλε Ντινόια, επιχειρηματίας από το Μπαρλέτα, έχει χτίσει μια ασυνήθιστη αυτοκρατορία, κατοχυρώνοντας πάνω από 120.000 διαδικτυακά domain names. Επωφελούμενος από διάσημα ή μελλοντικά δημοφιλή ονόματα, έχει δημιουργήσει ένα επιχειρηματικό μοντέλο που εδώ και 25 χρόνια έχει δημιουργήσει νομικές διαμάχες.
Στόχος του είναι η κατοχύρωση στρατηγικών διευθύνσεων στο διαδίκτυο, είτε για να προσελκύει απλά το ενδιαφέρον των αγοραστών, είτε για να τα μεταπωλεί σε υψηλές τιμές.
Ο Ιταλός «μάγος» του cybersquatting
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα της δράσης του, όπως περιγράφει η εφημερίδα Corriere della Sera, είναι το vladimirputin.it, το οποίο ο Ντινόια μετέτρεψε σε μια ιστοσελίδα με ακατάλληλο περιεχόμενο, όπως συμβουλές για συστήματα καθαρισμού νερού. Το domain, που σήμερα πωλείται, είναι μόνο μία από τις πολλές περιπτώσεις όπου ο Ιταλός επιχειρηματίας αξιοποίησε ονόματα υψηλής αναγνωρισιμότητας.
Στην πανδημία του 2020, ο Ντινόια αποκάλυψε ότι ήδη κατείχε το domain coronavirus.it, το οποίο είχε κατοχυρώσει αρκετά χρόνια νωρίτερα, αποδεικνύοντας την ικανότητά του να προβλέπει παγκόσμιες τάσεις.
Η δραστηριότητά του εκτείνεται μέσω εταιρειών όπως η Macrosten στην Κύπρο και η Puglia.com srls. Μέσω αυτών, έχει διαχειριστεί domains που έχουν οδηγήσει σε πολυάριθμες νομικές διενέξεις. Για παράδειγμα, έχει συγκρουστεί με εταιρείες όπως η Iren και η Teamsystem, καταλήγοντας σε διαιτητικές διαδικασίες. Παρά τις προσπάθειές του να επιλύσει εξωδικαστικά τις διαφορές με την απαίτηση υψηλών αποζημιώσεων, πολλές φορές τα domains επιστρέφονται στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους.
Η «χρυσοθηρία» των domains με ονόματα διασήμων
Το όριο ανάμεσα στη νομιμότητα και το cybersquatting –δηλαδή την πρακτική κατοχύρωσης domains χωρίς δικαιώματα– είναι λεπτό. Ο Ντινόια δρα σε αυτή τη γκρίζα ζώνη, κατοχυρώνοντας ονόματα διασημοτήτων, πολιτικών και άλλων δημοφιλών τάσεων. Συνήθως, χρησιμοποιεί εξειδικευμένο λογισμικό για να εξασφαλίζει τα domains πριν γίνουν δημοφιλή.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ο κάτοχος ενός εμπορικού σήματος ή προσωπικού ονόματος μπορεί να διεκδικήσει το σχετικό domain, για την προστασία της πνευματικής του ιδιοκτησίας ή της φήμης του. Ωστόσο, οι πλατφόρμες κατοχύρωσης, όπως η GoDaddy, επιτρέπουν την αγορά των domains με ελάχιστες διαδικασίες ελέγχου.
Ένα παράδειγμα αφορά το janniksinner.org, που παρατηρήθηκε διαθέσιμο και καταχωρήθηκε από τον Corriere della Sera, ο οποίος στη συνέχεια το προσέφερε δωρεάν στον αθλητή.
Στον χώρο του αθλητισμού, χαρακτηριστική είναι η διαμάχη του Ντινόια με τη Ρεάλ Μαδρίτης. Ο επιχειρηματίας είχε κατοχυρώσει το realmadrid.org, αλλά τελικά αναγκάστηκε να το παραδώσει στον ισπανικό σύλλογο. Αυτή η περίπτωση, όπως και πολλές άλλες, υπογραμμίζει τους κινδύνους και τις πολυπλοκότητες ενός πεδίου όπου η γραμμή μεταξύ εφευρετικότητας και κατάχρησης είναι πολύ λεπτή.
Ηθικά και νομικά ζητήματα
Η πρακτική του cybersquatting γεννά ηθικά και νομικά ζητήματα. Παρότι πολλοί επιλέγουν να πληρώσουν για την αποφυγή δικαστικών εξόδων, η διαχείριση αυτών των καταστάσεων δημιουργεί σημαντικές προκλήσεις για εταιρείες και προσωπικότητες. Ενδεικτικά, οι πιο δημοφιλείς στόχοι είναι οι επώνυμοι, οι οποίοι συνήθως προτιμούν να αγοράσουν το domain παρά να εμπλακούν σε χρονοβόρες διαδικασίες.
Η ανάγκη για ρυθμίσεις
Η αυξανόμενη ανάγκη για καλύτερη νομοθετική ρύθμιση σχετικά με την κατοχύρωση και διαχείριση των domains γίνεται ολοένα πιο εμφανής. Πλατφόρμες που προσφέρουν ταχύτατες διαδικασίες κατοχύρωσης θα μπορούσαν να εφαρμόζουν αυστηρότερους ελέγχους, αποτρέποντας φαινόμενα όπως το cybersquatting.
Ταυτόχρονα, η ενημέρωση των επιχειρήσεων και των δημόσιων προσώπων για τη σημασία της έγκαιρης κατοχύρωσης των domains που σχετίζονται με το όνομά τους αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα για την προστασία της φήμης τους.
Με αυτές τις πρωτοβουλίες, θα μπορούσαν να περιοριστούν οι πρακτικές που εκμεταλλεύονται τα κενά του συστήματος, προσφέροντας έναν πιο δίκαιο και αξιόπιστο ψηφιακό χώρο για όλους.
