Ο Ντόναλντ Τραμπ ζητά ουκρανικούς φυσικούς πόρους για βοήθεια ύψους 500 δισ. δολαρίων
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, Ντόναλντ Τραμπ, φέρεται να ζήτησε σπάνιες γαίες αξίας 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων ως αντάλλαγμα προκειμένου να προσφέρει στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας στον πόλεμο με τη Ρωσία.
Σε συνέντευξή του στο Fox News, την οποία επικαλείται το Politico, ο Τραμπ δήλωσε πως οι ΗΠΑ θα πρέπει να αποκτήσουν πρόσβαση στους φυσικούς πόρους της Ουκρανίας ως μορφή αποζημίωσης για τη βοήθεια που παρέχουν στη χώρα.
“Τους είπα ότι θέλω το αντίστοιχο σε σπάνιες γαίες αξίας 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Και ουσιαστικά συμφώνησαν”, ανέφερε χαρακτηριστικά ο Τραμπ στη συνέντευξη.
Η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων ως γεωπολιτικό εργαλείο
Η κυβέρνηση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε ήδη προτείνει, από το προηγούμενο έτος, την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της χώρας ως μέρος ενός πακέτου οικονομικών και στρατηγικών συμφωνιών με τους συμμάχους της.
Η Ουκρανία διαθέτει μεγάλα αποθέματα σπάνιων γαιών και πολύτιμων μετάλλων, όπως το λίθιο και το τιτάνιο, καθώς και σημαντικές ποσότητες άνθρακα, πετρελαίου, φυσικού αερίου και ουρανίου. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος αυτών των κοιτασμάτων βρίσκεται σε εδάφη που τελούν υπό τον έλεγχο της Ρωσίας.
Η Ουάσιγκτον θέλει μερίδιο από τον ουκρανικό πλούτο
Σε συνέντευξή του στο Reuters, στις 7 Φεβρουαρίου 2025, ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε: “Οι Αμερικανοί μας έχουν βοηθήσει περισσότερο από όλους και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να έχουν και το μεγαλύτερο όφελος. Θα ήθελα να συζητήσω σχετικά και με τον πρόεδρο Τραμπ”.
Σύμφωνα με το Politico, στις αρχές Φεβρουαρίου 2025, ο Τραμπ είχε ήδη εκφράσει την πρόθεσή του να προχωρήσει σε συμφωνία με την Ουκρανία για την αξιοποίηση των φυσικών πόρων της χώρας.
Οι σπάνιες γαίες είναι απαραίτητες για την παραγωγή προηγμένων τεχνολογικών προϊόντων, όπως ημιαγωγοί, μπαταρίες και ισχυροί μόνιμοι μαγνήτες, που χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές υψηλής τεχνολογίας.
Η Κίνα κυριαρχεί στην αγορά των σπάνιων γαιών
Αυτή τη στιγμή, η Κίνα ελέγχει το μεγαλύτερο ποσοστό της παγκόσμιας παραγωγής σπάνιων γαιών, έχοντας θέσει τα αποθέματά της υπό κρατικό έλεγχο. Παρόλο που νέα κοιτάσματα έχουν ανακαλυφθεί στη Σουηδία, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναζητά τρόπους για να ενισχύσει την εξόρυξη στο έδαφός της, ώστε να μειώσει την εξάρτηση από εισαγωγές από τη Βόρεια και Νότια Αμερική, καθώς και την Ασία.
Η πρόταση του Τραμπ για εκμετάλλευση των ουκρανικών πόρων εντάσσεται στο ευρύτερο στρατηγικό πλαίσιο της Δύσης για την απεξάρτηση από την Κίνα στον τομέα των κρίσιμων πρώτων υλών.
Ποιες θα είναι οι γεωπολιτικές συνέπειες;
Η πιθανή εκχώρηση ουκρανικών φυσικών πόρων σε αμερικανικά συμφέροντα εγείρει σοβαρά γεωπολιτικά και οικονομικά ερωτήματα. Από τη μία, η Ουκρανία χρειάζεται τη στρατιωτική στήριξη των ΗΠΑ για να συνεχίσει την άμυνά της απέναντι στη ρωσική εισβολή. Από την άλλη, μια τέτοια συμφωνία ενδέχεται να δημιουργήσει αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας, καθώς και να αλλάξει τις ισορροπίες μεταξύ Ουκρανίας, ΕΕ και ΗΠΑ.
Παραμένει ασαφές εάν η ουκρανική κυβέρνηση θα προχωρήσει επίσημα σε μια τέτοια συμφωνία ή εάν πρόκειται απλώς για μία διαπραγματευτική θέση του Τραμπ, ενόψει των προεδρικών εκλογών των ΗΠΑ το 2024.