Πληροφορίες
- Σύνθεση, Εκτέλεση και Παραγωγή Μουσικής: Tan Dun, The Shanghai Symphony Orchestra and Opera House Chorus
- Κυκλοφορία CD: Deutsche Grammophon, 2006
- Συνολική Διάρκεια CD: 50 λεπτά
- Είδος Tαινίας: Δραματική, Δράσης
Για τον καθένα που έχει μεγαλώσει με δυτικά μουσικά πρότυπα, ήχοι και μουσικές από τη μακρινή Ανατολή (Κίνα-Ιαπωνία) αποτελούν κάτι το εντελώς διαφορετικό σαν μουσική εμπειρία. Όχι μόνο για το ιδιόρυθμο ύφος των συνθέσεων αλλά κυρίως λόγω της χρήσης παραδοσιακών οργάνων που παράγουν ήχους που δε θα συναντήσει κανείς σε μια δυτικού τύπου ορχήστρα, ούτε φυσικά ακόμη και στο πιο εξελιγμένο synthesizer.
Υπήρξαν πολλοί συνθέτες που έγιναν γνωστοί στη Δύση για τις αξιόλογες δουλειές τους στον κινηματογράφο. Εξέχουσα θέση σε αυτή την ελίτ των συνθετών κατέχει ο Κινέζος Tan Dun, του οποίου η φήμη εκτοξεύτηκε στα ύψη το 2000 όταν κέρδισε το όσκαρ μουσικής για την ταινία Crouching Tiger, Hidden Dragon (Τίγρης & Δράκος). Από τότε θα επιστρέψει στα μουσικά του κινηματογραφικά καθήκοντα άλλες δύο φορές, στην ταινία Hero (Ήρωας) το 2002 και φέτος στην ταινία The Banquet (Δείπνο Δολοφόνων).
Ακούγοντας κανείς προσεκτικά ένα προς ένα τα κομμάτια του CD, θα παρατηρήσει πως ο συνθέτης συνδύασε αρμονικά τρία είδη μουσικής απεικόνισης, πρώτον τον αμιγώς κινέζικο χαρακτήρα της μουσικής, δεύτερον τις συναισθηματικές αποχρώσεις του ψυχισμού των πρωταγωνιστών και τρίτον τη θεατρικότητα που επιδίωξε ο σκηνοθέτης, μιας και το έργο είναι εμπνευσμένο από τον Άμλετ. Τα δύο κομμάτια μουσικής που αποκλείεται να μην προσέξει κανείς στην ταινία είναι οι τίτλοι αρχής και τέλους.
Τότε είναι που οι νότες του Tan Dun αναλαμβάνουν να αποσπάσουν την προσοχή του θεατή και σε αυτό βοηθούν και οι αντίστοιχες σκηνές που τις συνοδεύουν. Οι τίτλοι αρχής φέρουν τη μουσική του κομματιού “The Banquet (Theme Music)” (#19), ενώ βλέπουμε την αυτοκράτειρα (Ziyi Zhang) να προχωράει με αργό βηματισμό διασχίζοντας το παλάτι για να συναντήσει τον αυτοκράτορα.
Εδώ ακούμε το βασικό θέμα του soundtrack, μια γοητευτική μελωδία που ξεκινάει με πιάνο και στην πορεία ενσωματώνονται διάφορα κινέζικα κρουστά, η σόλο φωνή της σοπράνο Susan Botti, η χορωδία και η ορχήστρα. Αυτό γίνεται σταδιακά και σκόπιμα, και όσο το κομμάτι εξελίσσεται αποκτά μια αίσθηση αίγλης που κορυφώνεται στο κλείσιμό του όταν πλεον η αυτοκράτειρα αντικρύσει τον αυτοκράτορα.
Στους τίτλους τέλους έχουμε το τραγούδι που βασίζεται στο θέμα των τίτλων αρχής, που ερμηνεύσει πανέμορφα η Jane Zhang με τη συμμετοχή της χορωδίας και βρίσκεται στο κομμάτι “Only for Love (Theme Song)” (#1). Δεν είναι και πολύ συχνό το φαινόμενο μια ταινία να έχει τόσο καλή μουσική στους τίτλους αρχής και τέλους. Δηλαδή, κατά την πρώτη επαφή με το θεατή και κατά την τελευταία. Το Banquet το καταφέρνει και μάλιστα σε αξιομνημόνευτα επίπεδα!
Ένα όργανο που το συναντάμε πολύ συχνά στο soundtrack του Banquet είναι το πιάνο. Η χρήση του είναι συνήθως μελωδική και συναισθηματική, ωστόσο το ακούμε και σε στιγμές δράσης με αρκετά διαφορετική παρουσία. Μαζί με τα φημισμένα ιαπωνέζικα κουστά taiko drums του Shanghai Percussion Ensemble και τη χορωδία, η δράση στη μουσική αποκτά μια ανάγλυφη ασιατική ταυτότητα. Μια γεύση από αυτή παίρνουμε στα κομμάτια “In the Bamboo Forest” (#3) και “Exile to Snowy West” (#10).
Ένας από τους ήχους που σπάνια ακούει κανείς σε κάποιο soundtrack, είναι ο επιβλητικός ήχος ενός gong που ακούμε στο κομμάτι “Punished Soul” (#7). Πολλές σκηνές στην ταινία δεν είχαν τη συνοδεία μουσικής, δηλαδή, εκτός από τους διαλόγους των ηθοποιών, επικρατούσε σιωπή. Αυτό ίσως να ήταν προσχεδιασμένο εξυπηρετώντας το θεατρικό στήσιμο της ταινίας, όμως τελικά επιδρούσε αρνητικά στον θεατή και τον κούραζε.
Ωστόσο, στη θεατρική πινελιά της ταινίας βοήθησε και η μουσική, ο λόγος για το κομμάτι “Desire” (#9). Διαφέρει σημαντικά σε σχέση με το υπόλοιπο soundtrack και σου δίνει την εντύπωση πως έχει ξεπηδήσει από τον Άμλετ ή κάποια άλλη θεατρική παράσταση του Σαίξπηρ. Η κατάληξη της πλοκής όπως τη βλέπουμε στη γιορτή που λαμβάνει χώρα στο τέλος της ταινίας, έχει τη μουσική υπόκρουση του “Play Within A Play” (#18). Εδώ ο Tan Dun γράφει μουσική ψυχολογικής φύσεως με πρωταγωνιστές τα έγχορδα και μας θυμίζει τον απόλυτο μετρ του είδους Bernard Herrmann.
To Have or not to Have?
Σε αντίθεση με τη μουσική του Τίγρη και Δράκου, το soundtrack του Banquet δεν είναι ένα τυπικό ή συνηθισμένο κινέζικο soundtrack. Αυτό μόνο καλό μπορεί να είναι μιας και η παραδοσιακή κινέζικη μουσική είναι συνήθως μονότονη και βαρετή για το μαθημένο αλλιώς δυτικό αυτί. Το ιδιαίτερο στοιχείο που διακατέχει τη μουσική του Tan Dun είναι η μελωδική της ατμόσφαιρα που απορρέει απο μια αρκετά δυτικού τύπου προσέγγιση, κάτι που τελικά θα κερδίσει όποιον πειραματιστεί με το soundtrack.
Φαίνεται πως ο συνθέτης δεν έγραψε τόση μουσική για την ταινία όσο θα έπρεπε, αφού υπήρχαν πολλές σκηνές που έμειναν γυμνές από νότες, κάτι που λειτούργησε σε βάρος της και έπληξε το ενδιαφέρον του θεατή. Αυτό πιθανόν να ήταν απαίτηση του σκηνοθέτη της ταινίας Feng Xiaogang. Η μουσική όπως ακούγεται από το CD, βέβαια, είναι μια άλλη εμπειρία. Είναι ένα θαυμάσιο μουσικό ταξίδι σε μια ιστορία αγάπης και αντιπαλότητας στην αυτοκρατορική Κίνα του δεκάτου αιώνα.
Tracklist
- Only for Love (Theme Song) (5:21) – Ερμηνεία Jane Liang Ying Zhang
- Waiting (2:05)
- In the Bamboo Forest (4:09)
- Longing in Silence (Woman) (2:15) – Ερμηνεία Zhou Xun
- Behind the Mask (1:43)
- Sword Dance (1:49)
- Punished Soul (1:38)
- Lost Days (2:08)
- Desire (1:11)
- Exile to Snowy West (2:16)
- Longing in Silence (Man) (4:18) – Ερμηνεία Teng Xun
- A Duel of Minds (1:33)
- Bridge of Sacrifice (3:19)
- Horsemen in Black (2:29)
- After Tonight (2:33)
- Lady in Red (2:04)
- Revenge (1:41)
- Play Within a Play (4:11)
- The Banquet (Theme Music) (3:37) – Ερμηνεία Susan Botti