The Painted Veil (2006). Βαμμένο πέπλο

• Είδος Tαινίας: Αισθηματική, Δραματική, Εποχής
• Ηθοποιοί: Naomi Watts, Edward Norton, Liev Schreiber, Toby Jones, Diana Rigg, Lü Yan
• Σκηνοθεσία: John Curran
• Ημερομηνία κυκλοφορίας: 20 Δεκεμβρίου 2006
• Διάρκεια ταινίας: 125 λεπτά
• Ελληνικός τίτλος: Βαμμένο πέπλο
• Σύνθεση, Εκτέλεση και Παραγωγή Μουσικής: Alexandre Desplat, The Prague Symphony Orchestra
• Η κυκλοφορία του δίσκου έγινε από την Deutsche Grammophon και είναι συνολικής διαρκείας 54 λεπτά

Σημείωση: Σε αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε με τη μουσική και τα soundtrack της ταινίας The Painted Veil (2006).

Σε όλη τη διάρκεια της ιστορία της μουσικής του κινηματογράφου, ισχυρή ήταν η φωνή των ευρωπαίων συνθετών, που πολλές φορές είχαν μια διαφορετική οπτική στην προσέγγιση των πραγμάτων σε σχέση με τους Αμερικανούς συναδέλφους τους και γενικότερα μια αλλιώτικη μουσική κουλτούρα.

Οι Miklos Rozsa, Maurice Jarre, Ennio Morricone, Georges Delerue, Wojciech Kilar, Jan A.P. Kaczmarek, είναι μόνο μερικοί από το μακρύ κατάλογο των μεγάλων μορφών του μουσικού γίγνεσθαι των τελευταίων τουλάχιστον 50 ετών. Ένας από αυτούς τους συνθέτες, που μόλις τα τελευταία χρόνια έγινε ευρέως γνωστός, κυρίως με αφορμή τις δουλειές του για τον αμερικάνικο κινηματογράφο, είναι ο εξαίρετος κύριος Alexandre Desplat.

Αν και στο παρελθόν έχει γράψει μουσική για περισσότερες από πενήντα γαλλικές ταινίες, ο Alexandre Desplat τράβηξε τα βλέμματα πάνω του, με τη μουσική της ταινίας “Girl with a Pearl Earring” (2003), η οποία έκανε το θρύλικό συνθέτη Jerry Goldsmith να ξεχωρίσει τον Desplat ως έναν από τους ελπιδοφόρους και ξεχωριστούς συνθέτες της εποχής μας.

Τα δύο soundtracks που έγραψε μέσα στο 2006 o Desplat και έτυχαν θερμής αποδοχής από όλους, ήταν για τις ταινίες “The Queen” (Η Βασίλισσα) και “The Painted Veil” (Βαμμένο Πέπλο). Αυτές οι δύο ταινίες τοποθέτησαν το συνθέτη στην πρώτη γραμμή και του προσέδωσαν κύρος στο Hollywood.

Η μουσική της πρώτης ταινίας απέσπασε οσκαρική υποψηφιότητα, ενώ της δεύτερης βραβεύτηκε με Χρυσή Σφαίρα (Golden Globe) καλύτερης μουσικής για το 2006. Το “Βαμμένο Πέπλο” αποτελεί μεταφορά του ομότιτλου βιβλίου του Somerset Maugham και επικεντώνεται στην εξωτική ιστορία αγάπης ενός ζευγαριού που ανατράφηκε με τους κανόνες της βρετανικής αριστοκρατίας, γύρω στις αρχές του προηγούμενου αιώνα.

Παρόλο που το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας εκτυλίσσεται στη μακρινή Κίνα, η μουσική του Desplat επικεντρώνεται αλλού. Αποφεύγοντας κλισέ προσεγγίσεις, η ψυχή του soundtrack κινείται γύρω από το συναισθηματικό δεσμό που αναπτύσσεται ανάμεσα στους πρωταγωνιστές (Edward Norton & Naomi Watts).

Από την έναρξη της ταινίας γίνεται αντιληπτή η γενική ατμόσφαιρα πάνω στην οποία θα κινηθεί η μουσική. Οι τίτλοι αρχής, το κομμάτι “The Painted Veil” (#1), ξεκινούν με μια ρυθμική μελωδία στην οποία κυριαρχεί το πιάνο και το φλάουτο. Από τον τρόπο που χρησιμοποιείται το φλάουτο, ο ακροατής αισθάνεται πως κάτι εξωτικό υπάρχει στη μουσική, ένα διακριτικό κινέζικο στίγμα.

Κάπως έτσι ασχολείται ο συνθέτης με το τοπικό περιβάλλον – μέσα από συγκεκριμένη χρήση κάποιων συμβατικών οργάνων της ορχήστρας και σε πολύ λιγότερο βαθμό με τη χρήση παραδοσιακών οργάνων της Ανατολής. Μια πιο χορταστική και απολαυστική έκδοση των τίτλων αρχής ακούμε στο κομμάτι “The Great Wheel” (#7) που αποτελεί και το κορυφαίο σημείο από τη μουσική της ταινίας.

Ο μεγάλος νερόμυλος τίθεται σε λειτουργία και η μουσική δένει άψογα με τις εικόνες. Για την ακρίβεια, γίνεται ένα με αυτές καθώς ο ρυθμός της ορχήστρας εναρμονίζεται με το πιάνο και η μουσική αποκτά μια αξιοθαύμαστη ροή που τείνει να ταυτιστεί με το τρεχούμενο νερό. Σπάνια η μουσική σε μια ταινία μπορεί να γίνει τόσο διηγηματική, τόσο εύστοχη και παραλληλα τόσο όμορφη!

Όταν το συναισθηματικό δέσιμο ανάμεσα στο ζευγάρι θα αρχίσει να εκδηλώνεται, θα κάνει την εμφάνισή του το love theme, που έχει τη μορφή ενός waltz (βαλς), ώστε να αποδοθεί παραστατικότερα η χρονική περίοδος. Το love theme ξεπηδά αρχικά στο κομμάτι “River Waltz” (#4) και είναι ένα αμάλγαμα ρομαντισμού και λύπης, καθώς οι δύο αυτές καταστάσεις συνυπάρχουν στις νότες του Desplat.

Η εκδοχή του θέματος με το πιάνο να συνοδεύεται από βιολιά ακούγεται στους τίτλους τελους της ταινίας, ενώ το θέμα με σόλο πιάνου – την πιο αγνή και αληθινή έκφραση της αγάπης που νιώθει ο ένας για τον άλλο – την ακούμε κατά τη διάρκεια μιας βόλτας που κάνει το ζευγάρι διασχίζοντας τον ποταμό.

Το ειδυλιακό περιβάλλον με την υπέροχη φωτογραφία ντύνεται αποκλειστικά με το σόλο πιάνου του Desplat (λοιποί ήχοι δεν υπάρχουν), με αποτέλεσμα σκηνές εκπληκτικής ομορφιάς που μένουν στο θεατή και δεν υπάρχει το περιθώριο να μην προσέξει τη μουσική.

Τα ηλεκτρονικά μέσα που χρησιμοποιεί ο συνθέτης στη μουσική του είναι λίγα και συνοψίζονται στην παρουσία ηλεκτρικού τσέλο σε διάφορα κομμάτια και ιδιαίτερα στο “Cholera” (#16). Ο ασυνήθιστος ήχος του ταιριάζει απόλυτα με την σκηνές της ταινίας που αφορούν την επιδημία της χολέρας και την εφιαλτική ατμόσφαιρα που επικρατεί.

Τέλος, στο CD θα βρούμε κι ένα κομμάτι μουσικής που δεν ειναι γραμμένο από τον Desplat, αλλά από τον Erik Satie (1866-1925) και ονομάζεται “Gnossienne No.1” (#2). Πρόκειται για ένα όμορφο σόλο πιάνου που ακούγεται στην αρχή της ταινίας κατά τη δεξίωση όπου πρωτογνωρίζεται το ζευγάρι.

Άλλη μια σκηνή άξια προσοχής από άποψη ενσωμάτωσης μουσικής και εικόνας συναντάμε όταν αμέσως μετά τη σκηνή της δεξίωσης, βλέπουμε την Kitty Fane (Naomi Watts) να παίζει στο πιάνο του σπιτιού της το ίδιο σόλο κομμάτι με αυτό της δεξίωσης (δηλαδή το ίδιο κομμάτι μουσικής έδεσε με εκπληκτικό τρόπο τις δύο διαδοχικές σκηνές).

Trivia

• Ο συνθέτης Alexandre Desplat έχει ελληνική καταγωγή από τη μεριά της μητέρας του. Η καταγωγή του είναι από τη Σμύρνη, από την οποία έφυγε η οικογένειά του την εποχή της μικρασιατικής καταστροφής και κατέληξε στο Παλαιό Φάληρο. Αφού έζησε μερικά χρόνια εκεί, μετά ο δρόμος του τον πήγε στο Παρίσι. Το ελληνικό του επίθετο ήταν Λαδόπουλος. Ύστερα κατέληξε στο Desplat. Πριν προστεθούν οσκαρικές ταινίες στη φιλμογραφία του όπως “H Βασίλισσα” (The Queen), είχαν προηγηθεί πολλά χρόνια μουσικών σπουδών και μουσικών πεπραγμένων στη χώρα που μένει μόνιμα, τη Γαλλία.

• Το βιβλίο “The Painted Veil” του Somerset Maugham έχει μεταφερθεί ξανά κατά το παρελθόν στη μεγάλη οθόνη και συγκεκριμένα το 1957 με την ταινία “The Seventh Sin”. Τη μουσική της ταινίας έγραψε ένας από τους μεγαλύτερους συνθέτες στην ιστορία του κινηματογράφου, ο Miklos Rozsa. Η προσέγγιση του Rozsa ήταν ίδια με αυτή του Desplat, δεν αναφέρθηκε στην κινέζικη παράμετρο της ταινίας στη μουσική του χρησιμοποιώντας κινέζικα όργανα, παρά μόνο με τέτοια χρήση των οργάνων της ορχήστρας που έδιναν μια ελαφρά κινέζικη αίσθηση. Αποκλειστικά και μόνο για τις ανάγκες του LP που θα κυκλοφορούσε στο Χόνγκ Κόνγκ, έγραψε επιπλέον αμιγώς κινέζικη μουσική και μάλιστα εξαιρετική.

Tracklist

1. The Painted Veil (3:18)
2. Gnossienne No 1 (Satie) (3:22)
3. Colony Club (2:08)
4. River Waltz (2:23)
5. Kitty’s Theme (3:07)
6. Death Convoy (2:49)
7. The Water Wheel (6:20)
8. The Lovers (1:26)
9. Promenade (2:04)
10. Kitty’s Journey (2:49)
11. The Deal (3:22)
12. Walter’s Mission (3:55)
13. The Convent (:50)
14. River Waltz (piano) (2:26)
15. Morning Tears (1:51)
16. Cholera (4:22)
17. The End of Love (4:34)
18. The Funeral (:51)
19. From Shanghai to London (2:03)

Δείτε παρακάτω το trailer της ταινίας The Painted Veil (2006). Βαμμένο πέπλο.