X2 (soundtrack)

• Σύνθεση Μουσικής: John Ottman
• Εκτέλεση Μουσικής: Damon Intrabartolo
• Παραγωγή Μουσικής: Casey Stone
• Κυκλοφορία: Edel Records, 2003
• Συνολική Διάρκεια: 60 λεπτά
• Εύρεση CD στην Αγορά: Εύκολη

Η ταινία X2 (γνωστή και ως X-Men 2 ή X2: X-Men United) ήταν το απόλυτο παράδειγμα επιτυχημένου sequel. To αξιοπρόσεχτο με τη συγκεκριμένη ταινία, κάτι που πρόσεξαν και σχολίασαν αρκετοί θεατές, ήταν η θαυμάσια μουσική της. Κι όταν λες “η θαυμάσια μουσική της” ακόμη κι αν δεν το συνειδητοποιείς αναφέρεσαι στη μουσική… όπως την άκουσες ΜΕΣΑ στην ταινία. Πράγματι, ο συνδυασμός οπτικών και ακουστικών (μουσικών και μη) ερεθισμάτων υπήρξε καταπληκτικός.

Κι αυτό, δεν συνέβει τυχαία ή συμπτωματικά, έχει μια πρωτότυπη εξήγηση που ακούει στο όνομα John Ottman. Στην ταινία, η σχέση μεταξύ του μοντάζ και της μουσικής υπήρξε πιο στενή από όσο μπορεί να υποθέσει κανείς, μιας και ο συνθέτης John Ottman εκτέλεσε και καθήκοντα editor (μοντέρ) για την ταινία – ήταν δηλαδή υπεύθυνος για την ένωση των πλάνων και τη διαδοχική τους παράθεση. Αυτό του έδωσε τη δυνατότητα να χειριστεί καλύτερα την εικόνα προς όφελος της μουσικής και της μουσικής προς όφελος της εικόνας.

Ο συνθέτης John Ottman ανήκει στα νεότερα ταλέντα του Hollywood και με το “X2: X-Men United” ανέλαβε την πιο σημαντική μουσική αποστολή της μέχρι τώρα πορείας του (μερικές από τις παλαιότερες δουλειές του ήταν οι ταινίες “Usual Suspects”, “Apt Pupil”, “Trapped”). Με δεδομένη την τεράστια επιτυχία της ταινίας, μόνο κερδισμένος μπορεί να βγεί, με το μέλλον να διαγράφεται γεμάτο από άλλα παρόμοια και με δυνατότητες μεγάλης επιτυχίας εγχειρήματα.

Τα κομμάτια, όπως παρουσιάζονται στο CD, δε βρίσκονται σε χρονολογική σειρά (όπως δηλαδή ακούγονται μέσα στην ταινία). Aυτά που επιλέχθηκαν από τη μουσική της ταινίας, που έφτανε τα 100 λεπτά σε συνολική διάρκεια, τοποθετήθηκαν σε ακανόνιστη σειρά με αποτέλεσμα τη σύγχυση του δυνητικού αγοραστή, ο οποίος μπερδεύεται με την ανακατεμένη σειρά των κομματιών στην προσπάθειά του να σκεφτεί αν η μουσική που του άρεσε σε συγκεκριμένες σκηνές υπάρχει στο CD. Και έτσι είναι πολύ πιθανό να δυσαρεστηθεί κανείς, αν αγοράσει το soundtrack, γιατί αρκετές από τις καλύτερες στιγμές της μουσικής λάμπουν δια της απουσίας τους από το CD.

Πρώτα από όλα, αξίζει να σημειωθεί πως η μουσική έχει καθαρά ορχηστρικό χαρακτήρα. Δεν γίνεται καθόλου χρήση ηλεκτρονικών μέσων (ήχων ή μουσικής) όπως είχε γίνει στην ταινία Χ-ΜΕΝ από τον συνθέτη Michael Kamen. H έναρξη γίνεται με το κομμάτι “Suite from X2” που ουσιαστικά περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος από τους τίτλους τέλους και αποτελεί ό,τι πιο απολαυστικό έχει να προσφέρει η μουσική από το CD.

Με το που ξεκινάει το κομμάτι ακούμε τη νέα θεματική ταυτότητα των x-men, ένα ισχνό μουσικό θέμα, με διάρκεια τραγικά μικρή που ωστόσο καταφέρνει να αποδόσει έστω και λίγη από την ηρωϊκή υπόσταση των χαρακτήρων της ταινίας. Σε κανονική εκτέλεση θα ακουστεί μόνο στα κομμάτια “Suite from X2” (στην αρχή και στο τέλος) και “We’re Here to Stay” (16).

Λίγες έως ελάχιστες θα είναι οι επαναλήψεις που θα υπάρξουν διάσπαρτες μέσα στα άλλα κομμάτια, με τη διαφορά ότι δε θα είναι σε πλήρη εκτέλεση αλλά διαφοροποιημένες ανάλογα με τις ανάγκες των σκηνών που υποστήριξαν μουσικά. Με άλλα λόγια, μπορούμε να πούμε ότι ένα εντυπωσιακό και χαρακτηριστικό κεντρικό θέμα δεν υπάρχει, κάτι που γίνεται περισσότερο αισθητό καθώς ακούει κάποιος το CD, παρά όταν βλέπει την ταινία.

Φυσικά και δεν περιμέναμε καμία σύνθεση – ορόσημο, όπως ας πούμε τα θέματα των ταινιών “Superman” (John Williams) ή “Batman” (Danny Elfman) – ταινίες που αναφέρθηκαν όχι τυχαία, και οι δύο τους ήταν μεταφορές από κόμιξ όπως το “X2: X-Men United”. Αναφερόμαστε σε ένα θέμα που θα δώσει το στίγμα της ταινίας, θα τονίσει την ιδιαιτερότητα της ατμόσφαιράς της, εντός και κυρίως εκτός αυτής. Η προσπάθεια του John Ottman δεν κατάφερε ούτε καν να πλησιάσει αυτά τα επίπεδα.

Η επιβλητική μουσική από τις σκηνές της ταινίας με τους ανεμοστρόβιλους ακούγεται στο κομμάτι “Storm’s Perfect Storm” (2). Εδώ πέρνουμε μια γεύση από τη σκοτεινή πλευρά της μουσικής, την οποία συμπλήρωνουν τα έντονα και στιγμιαία φωνητικά της χορωδίας. Μετά από την πρώτη δόση μέτριας έντασης στο “Sneaky Mystique” (4), περνάμε στην ουσιαστική δράση της ταινίας στο κομμάτι “Mansion Attack” (6). H μουσική, όπως ακούγεται εδώ, δείχνει να… λαχανιάζει πριν καν αρχίσει το μαραθώνιο: τα σκαμπανεβάσματα της ορχήστρας δεν αρκούν για να αποδώσουν τον περιπετειώδη ρυθμό που επιβάλλουν οι σκηνές.

Μερικά κρουστά, λίγα φωνητικά και έντονα βιολιά σε ανάρμοστους συνδυασμούς δεν αποδίδουν αν δεν υπάρχει έμπνευση και ρυθμός στη μουσική. Η ενθουσιώδης δράση είναι πλήρως απούσα με μόνο στιγμιαίες ανάσες εναλλαγής μέσα στη μονότονη ροή.

Ευτυχώς, κάτι τέτοιο δε συμβαίνει με το κομμάτι “Magneto’s old Tricks” (9) όπου ακούμε τη μουσική από την απόδραση του Magneto από τη φυλακή. Μία από τις ωραιότερες στιγμές της ταινίας, οπτικά και μουσικά.

Αυτό που πρέπει να γίνει σαφές είναι ότι η μουσική δράσης δεν είναι το δυνατό χαρτί αυτού του soundtrack. Εξαιτίας αυτού, ένα μεγάλο μέρος της μουσικής είναι αρκετά αδιάφορο ή μέτριο. Το ίδιο συμβαίνει και με τις πιο χαλαρές στιγμές της μουσικής. Οι πιο πολλές βρίσκονται μέσα στο CD απλώς για να βρίσκονται (η χορταστική διάρκεια πάντα προσελκύει) και όχι γιατί αξίζει να υπάρχουν επειδή προσθέτουν στο σύνολο, με παράδειγμα τα κομμάτια: “Finding Faith” (3) και “Cerebro” (5).

Τα χορωδιακά και σόλο φωνητικά έχουν ένα αρκετά σημαντικό ρόλο στη μουσική της ταινίας. Σχεδόν τα μισά κομμάτια του CD έχουν άλλοτε σύντομες και άλλοτε μεγαλύτερες συμμετοχές από τη χορωδία που εύστοχα χρησιμοποιείται για να δώσει την αίσθηση του μυστηρίου της υπόθεσης και των χαρακτήρων. Τα φωνητικά είναι πάντοτε χωρίς λέξεις (δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο κείμενο που ερμηνεύεται από τη χορωδία), εκτός από τις σκηνές της εισβολής του Nightcrawler στο Λευκό Οίκο στην αρχή της ταινίας. Εκεί έχουμε λόγια που ακούγονται από την χορωδία και είναι τα ωραιότερα φωνητικά της ταινίας, τα οποία μαζί με τη μουσική που τα συνοδεύει, δυστυχώς, ΔΕΝ υπάρχουν στο CD. Και μιλάμε για τις κορυφαίες στιγμές της μουσικής…

Και έτσι ερχόμαστε στις σοβαρές ελλείψεις του soundtrack, στη μουσική που περιμένετε πως θα ακούσετε στο CD αλλά μάταια ελπίζετε! Οι τίτλοι αρχής (με την πιο δυναμική εκτέλεση του συντομότατου θέματος), η μουσική σε όλες τις αρχικές σκηνές στο Λευκό Οίκο, η μουσική με τα διακριτικά σκοτεινά ανδρικά φωνητικά κατά τη γνωριμία Magneto – Pyro μέσα στο τζέτ των x-men είναι ορισμένα μόνο σημεία της μουσικής που ακούστηκαν στην ταινία αλλά δεν συμπεριλήφθηκαν στο CD.

Αυτό αποτελεί τεράστιο μειονέκτημα για το soundtrack καθώς αρκετές από τις καλύτερες στιγμές του απουσιάζουν. Έτσι, στα 60 λεπτά της διάρκειά του, μπορεί να βρεί κανείς περισσότερες από τις επιτρεπτές ποσότητες αδιάφορης ή ανέμπνευστης μουσικής με αραιά σημεία ευχάριστων ορχηστρικών εκπλήξεων που όμως χάνονται, ως ένα βαθμό, μέσα στο μέτριο σύνολο.

Φθάνοντας, λοιπόν, στο κλείσιμο της κριτικής ας σταθούμε στη γενική εικόνα του soundtrack. Με δεδομένες τις ενοχλητικές ελλείψεις που υπάρχουν, η μουσική δεν έτυχε της σωστής αντιπροσώπευσης στο CD και αυτό την αδικεί σε μεγάλο βαθμό . Επειδή, όμως, πρέπει να αρκεστούμε σε αυτά που έχουμε, το σημαντικό είναι ότι το soundtrack θα προκαλέσει μια σχετική πλήξη στους έμπειρους λάτρεις της απολαυστικής κινηματογραφικής δράσης αφού σπάνια αγγίζει τέτοια επίπεδα η μουσική.

Δεν είναι απογοητευτική στο σύνολό της, ωστόσο, δεν λειτουργεί στο CD τόσο καλά όσο θα περιμέναμε γιατί της λείπει το στυλ, η χαρακτηριστική σφραγίδα του συνθέτη που θα την κάνει να ξεχωρίσει. Επιπλέον, η προσοχή στράφηκε περισσότερο στην ποσότητα της μουσικής (60 λεπτά διάρκειας), παρά στην ποιότητα των κομματιών. Με μια τόσο διασκεδαστική ταινία, η μουσική θα μπορούσε να έχει εξαιρετικές επιδόσεις και εκτός αυτής. Όμως, δυσκολεύεται αρκετά να τις αγγίξει…

X2: X-Men United (soundtrack)

1. Suite from X2 (7:10)
2. Storm’s Perfect Storm (2:18)
3. Finding Faith (1:29)
4. Sneaky Mystique (3:30)
5. Cerebro (1:26)
6. Mansion Attack (7:33)
7. Rogue Earns Her Wings (1:34)
8. It’s Time (3:39)
9. Magneto’s Old Tricks (4:57)
10. I’m In (4:10)
11. If You Really Knew (3:20)
12. Playing with Fire (2:43)
13. Death Strikes Deathstryke (4:50)
14. Getting Out Alive (3:58)
15. Goodbye (5:26)
16. We’re Here To Stay (1:48)