Η μουσική, ένας ήχος οργανωμένος με ανθρώπινο τρόπο, μπήκε στη ζωή του ανθρώπου σε ένα πρώιμο στάδιο της ιστορίας του και παραμένει έως σήμερα ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που επηρεάζουν τόσο τον ψυχισμό αλλά και την ανθρώπινη υγεία. Σήμερα μια ακόμα έρευνα συνδέει την μουσική παιδεία με την ικανότητα του λόγου και την ανθρώπινη ευφυΐα
Οι έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί τις τελευταίες δεκαετίες αποδεικνύουν ότι η μουσική εκπαίδευση είναι δυνατόν να βοηθήσει στην ενίσχυση τόσο των οπτικών αλλά και κινητικών δεξιοτήτων.
Σήμερα μια νέα έρευνα δείχνει ότι η μουσική είναι δυνατόν να βελτιώσει την ικανότητα της ανθρώπινης γλώσσας και ομιλίας, μια διαπίστωση που υποστηρίζει την διδασκαλία της ανθρώπινης γλώσσας μέσω της μουσικής και των τραγουδιών.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές στο Proceedings of the National Academy of Sciences USA, η μουσική προκαλεί κάποιες αλλαγές στο εγκεφαλικό στέλεχος, όπως και στον εσωτερικό και εξωτερικό φλοιό του εγκεφάλου.
Η Nina Kraus, καθηγήτρια νευροβιολογίας και φυσιολογίας στο πανεπιστήμιο του Northwestern και συντάκτρια της έρευνας, αναφέρει ότι αυτό σημαίνει ότι η μουσική παιδεία πιθανότατα βελτιώνει την ικανότητα ενός ατόμου να ανακαλύπτει διαφορετικούς τόνους αλλά επίσης ενδυναμώνει τις ικανότητες της ομιλίας και ανάγνωσης. Και αυτό επειδή, όπως αναφέρει η ίδια, ο εγκέφαλος είναι το μονοπάτι τόσο για την μουσική αλλά και για την γλώσσα.
Εάν κάτι τέτοιο αποδειχθεί και επίσημα, τότε η μουσική διαπαιδαγώγηση πρόκειται να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για την θεραπεία παιδιών με δυσκολίες στην ομιλία και γνωστικές ελλείψεις.
Oι επιστήμονες παλιότερα πίστευαν ότι οι βλάβες των νευρωνικών συνδέσεων στον εγκέφαλο είναι δυνατόν να διορθωθούν, όμως τα νέα ευρήματα προτείνουν το αντίθετο. «Αυτό που έχουμε ανακαλύψει είναι ότι η βασική δομή του εγκεφάλου είναι περισσότερο εύπλαστη απ’ ότι πιστεύαμε,» αναφέρει η Kraus.
«Πιστεύω ότι η μουσική είναι ένα τυπικό δείγμα δραστηριότητας όπου επιτυγχάνεται η συμμετοχή πολλαπλών αισθήσεων,» προσθέτει η Kraus.
Η ερευνητική ομάδα της Kraus πραγματοποίησε πειράματα με τη συμμετοχή 29 ατόμων, ηλικίας 25 ετών, 16 από τα οποία ασχολούνταν με τη μουσική από τη ηλικία των 5 ετών.
Στο εγκεφαλικό στέλεχος των εθελοντών προσαρμόστηκαν ειδικά ηλεκτρόδια για την μέτρηση της δραστηριότητας των νευρώνων της περιοχής, ενώ ταυτόχρονα εκτίθεντο σε διαφορετικά ερεθίσματα.
Αρχικά οι συμμετέχοντες παρακολουθούσαν κάποιον να προφέρει συλλαβές ή να παίζει ένα τσέλο. Στη συνέχεια, ακούγοντας τον ήχο των προηγούμενων ταινιών παρακολούθησαν μια ταινία χωρίς ήχο.
«Με τη μέτρηση αυτών των ηλεκτρικών αποκρίσεων, διαπιστώθηκε η ευαισθησία τους στον συγχρονισμό,» σχολιάζει η Kraus. «Στον λόγο, τα ηχητικά κύματα μεταβάλλονται μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτων. Όταν παρακολουθούμε τα εγκεφαλικά κύματα, μπορούμε να δούμε αυτές τις αλλαγές να καθρεπτίζονται.»
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι και στις δυο περιπτώσεις, (ακουστική παρακολούθηση, εν μέρει ακουστική και οπτική) οι μουσικοί κατείχαν αυξημένη δυνατότητα κωδικοποίησης μουσικών θεμάτων που σχετίζονταν με τις νότες και τους τόνους.
Δεν παρατηρήθηκε όμως αυξημένη δραστηριότητα μόνο στο εγκεφαλικό στέλεχος των μουσικών αλλά και ο εγκέφαλος ανταποκρίθηκε πολύ πιο γρήγορα στο ερέθισμα. Όσο περισσότερο είχε ασχοληθεί ένα άτομο με ένα μουσικό όργανο, τόσο πιο ακριβής ήταν η αντίδραση του.
Αρχικά, οι ερευνητές περίμεναν από τους μουσικούς να παρουσιάζουν άμεση απόκριση στο πείραμα με το τσέλο, όμως όπως αποδείχθηκε, τα κατάφεραν το ίδιο καλά και στους απλούς ήχους.
Ο Jonathan Burdette, καθηγητής Νευροακτινολογίας στο Wake Forest University Medical Center, ο οποίος έχει μελετήσει την επίδραση της μουσικής παιδείας στον εγκεφαλικό φλοιό, τονίζει ότι πολλά από τα πιο έξυπνα παιδιά στα σχολεία είναι μαθητές που ασχολούνται με τη μουσική.
«Υπάρχει ένα κενό ανάμεσα στις ανεπίσημες παρατηρήσεις και την επιστήμη που κρύβεται από πίσω από το φαινόμενο. Αυτή η μελέτη βοηθάει στην πλήρωση αυτού του κενού,» μέσω της περαιτέρω διασαφήνισης των αλλαγών που μπορεί να προκαλέσει η μουσική στον εγκέφαλο.
Σύμφωνα με την Kraus, το 30% με 40% των παιδιών που έχουν προβλήματα μάθησης και ανάγνωσης δεν αντιλαμβάνονται σωστά τους ήχους. Συνεχίζει λέγοντας ότι η ομάδα της ενδιαφέρεται για την αναζήτηση τρόπων μέσω των οποίων η μουσική εκπαίδευση θα μπορέσει να βελτιώσει την ακουστική λειτουργία, εξαλείφοντας οποιαδήποτε ελαττώματα.
«Αυτό που θέλουμε είναι να μελετήσουμε συστηματικά την δυνατότητα θεραπείας δυσκολιών που σχετίζονται με το λόγο μέσω της μουσικής εκπαίδευσης.»
