Κλασικός, σύγχρονος χορός και παθιασμένο φλαμένκο. Αυτή την εβδομάδα η διάσημη «Ζιζέλ» ζωντανεύει στη σκηνή από το Μπαλέτο της Λυρικής και το Εθνικό Μπαλέτο της Ισπανίας γιορτάζει με το υπερθέαμα φλαμένκο «Sevilla – Madrid – Sevilla», ενώ ο σύγχρονος ελληνικός χορός εξακολουθεί να δείχνει την πρόοδό του στο πλαίσιο του 7ου Φεστιβάλ Χορού.
Αν μέχρι πρότινος οι εραστές της τέχνης της Τερψιχόρης θεωρούσαν τους εαυτούς τους αδικημένο κοινό φέτος δεν έχουν κανένα λόγο. Παραστάσεις χορού ακόμα και για τους πιο απαιτητικούς θεατές έρχονται κυρίως χάρη στο Φεστιβάλ Αθηνών, που έχει εντάξει στο πρόγραμμά του πολλά κι ενδιαφέροντα φέρνοντας στο κέντρο της πόλης από τη «Μήδεια» του Δημήτρη Παπαϊωάννου και τον Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ σε μια συνάντηση κορυφής με τον Ντέιβιντ Νιούμαν μέχρι Σαολίν μοναχούς υπό την καθοδήγηση του διάσημου χορευτή και χορογράφου Σίντι Λάρμπι Τσερκάουι.
Κλασικές πιρουέτες
Μπαλέτο Εθνικής Λυρικής Σκηνής: «Zιζέλ»
Το διασημότερο μπαλέτο της ρομαντικής περιόδου, σε μουσική Αντόλφ Αντάμ, κι ένα από τα πιο αγαπημένα στην ιστορία του χορού, παρουσιάζει το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής σε χορογραφία (βασισμένη στην κλασική του Πετιπά κατά τους Κοραλί και Περό) του Ιρέκ Μουχαμέντοφ, χορευτή που έχει σημαδέψει με την ερμηνεία του τον ρόλο του Άλμπρεχτ στα Μπολσόι και στο Βασιλικό Μπαλέτο της Αγγλίας. Η ιστορία του άτυχου έρωτα της χωριατοπούλας Ζιζέλ για τον πρίγκιπα Άλμπρεχτ επανέρχεται, σε καινούργια θεαματική παραγωγή.
- Θέατρο Ολύμπια, από 10 έως 25/5 στις 8 μ.μ.
Ρωσικό Κλασικό Μπαλέτο της Μόσχας: «Ρωμαίος και Ιουλιέτα»
Το πασίγνωστο σαιξπηρικό δράμα με την εξίσου διάσημη μουσική του Προκόφιεφ παρουσιάζεται σε μια παράσταση που βασίζεται στη διαχρονική χορογραφία του Λ. Λαβρόφσκι με πρωταγωνιστές τους αστέρες του Μπαλέτου της Μόσχας: Κριστίνα Κρέτοβα, Σεργκέι Σμιρνόφ και Μιχαήλ Μαρτινούκ.
- Παλλάς, 17 και 18/5 στις 4.30 και 9 μ.μ.
Σύγχρονοι «κλασικοί»
Ομάδα Χορού Paul Taylor: «Esplanade», «Piazzolla Caldera», «Promethean Fire»
Ο Πολ Τέιλορ διανύει ήδη πάνω από μισό αιώνα στη χορευτική σκηνή. Διατηρώντας το νεανικό του πνεύμα καταθέτει έργα που σημάδεψαν την ιστορία του αμερικανικού μοντέρνου χορού, από το 1952. Οι χορογραφίες του άλλοτε ακτινοβολούν λυρισμό και ρομαντική διάθεση και άλλοτε σατιρίζουν με δηκτικό χιούμορ την Αμερική του 20ού αιώνα. Ο ίδιος συγχωνεύει με μοναδικό τρόπο ετερόκλητες επιρροές αναδεικνύοντας την απλότητα στο στυλ.
Ένα βαθύ μουσικό ένστικτο τον ωθεί συχνά να αντλεί έμπνευση από ένα μεγάλο εύρος ακουσμάτων, που εκτείνονται από τον Μπαχ ως τον Πιατσόλα. Τα έργα του «Esplanade», «Piazzolla Caldera» και «Promethean Fire» αποτελούν δείγμα καθοριστικών σταθμών στη μακροχρόνια και ακούραστη δημιουργική του πορεία.
- Ηρώδειο, 11/6 στις 9 μ.μ.
Μπαλέτο του Τόκιο: Αφιέρωμα στον Μορίς Μπεζάρ
Ο Μπεζάρ είναι αυτός που άνοιξε τον χορό στο μεγάλο κοινό συνδέοντάς τον με τη ζωή, για να τον αναδείξει στην κατεξοχήν τέχνη του περασμένου αιώνα. Από το 1963 που παρουσίασε για πρώτη φορά δουλειά του στο Ηρώδειο, όταν τα Μπαλέτα του 20ού αιώνα μεσουρανούσαν, μύησε διαφορετικές γενιές θεατών στην τέχνη του και αγαπήθηκε με πάθος.
Πληθωρικός και πολυσχιδής δημιουργός, με περισσότερα από 250 μπαλέτα σε μισό αιώνα, αλλά και δάσκαλος πάνω απ’ όλα, αγάπησε τον χορευτή, «πηγή έμπνευσης και συνδημιουργό», όπως τον αποκαλούσε, σε έργα εμβληματικά σαν την «Ιεροτελεστία της άνοιξης» του Στραβίνσκι ή το «Μπολερό» του Ραβέλ, χορογραφίες που, μεταξύ άλλων, θα ερμηνεύσει στην καλοκαιρινή Αθήνα το Μπαλέτο του Τόκιο με σολίστ την Σιλβί Γκιλέμ.
- Ηρώδειο, 16 και 17/6 στις 9 μ.μ.
Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ: «Τρία χορευτικά ντουέτα»
Είναι αναμφίβολα η πιο καλτ προσωπικότητα της χορευτικής τέχνης. Έμπλεος πάθους για τον χορό, σαράντα χρόνια τώρα αναμετράται με τη σκηνή μαγνητίζοντας το κοινό. Αν και ενσάρκωσε μοναδικά τη δεξιοτεχνία του άνδρα χορευτή στο κλασικό μπαλέτο δεν άργησε να στραφεί στον σύγχρονο χορό αναζητώντας νέες εμπειρίες.
Για την παράσταση «Τρία χορευτικά ντουέτα» ο Μπαρίσνικοφ συναντάται με δυο ακόμη σκηνικά τέρατα, τον σουηδό χορογράφο Ματς Εκ, ο οποίος έχει γράψει ιστορία με την τόλμη της κίνησης και της σκέψης του ξαναδιαβάζοντας μεγάλα έργα του κλασικού ρεπερτορίου, και την Άννα Λαγκούνα, μούσα και ιστορική ερμηνεύτρια των έργων του Εκ. Μαζί τους ο αμερικανός χορευτής και χορογράφος Ντέιβιντ Νιούμαν ,σε μια συνάντηση κορυφής που αποθεώνει την τέχνη του ντουέτου.
- Πειραιώς 260, 5-10/7 στις 9 μ.μ.
Χορευτικά ελληνικά βήματα
Δημήτρη Παπαϊωάννου: «Μήδεια (2)»
Δεκαπέντε χρόνια πέρασαν από την πρώτη παράσταση της «Μήδειας» (1993), του εμβληματικού έργου του Δημήτρη Παπαϊωάννου και αναμφίβολα της πιο εμπνευσμένης στιγμής στη δράση της Ομάδας Εδάφους. Η υδάτινη Μήδεια μάγεψε με τη δύναμη των εικόνων, την ευρηματικότητα στην αφήγηση του μύθου, το ιδιοφυές συνταίριασμα της στυλιζαρισμένης κίνησης ενός βωβού θιάσου με το δραματικό στοιχείο που αποπνέουν οι όπερες του Μπελίνι. Σήμερα ο Παπαϊωάννου κοιτάζει εκ νέου τη δοκιμασμένη αυτή δουλειά και αποπειράται να μεταγγίσει το απόσταγμα της ευτυχισμένης εκείνης στιγμής ξαναδουλεύοντας την παράσταση με ένα ολοκαίνουργιο καστ.
- Πειραιώς 260, 1-5/6 στις 9 μ.μ.
«Μέσα από τον καθρέφτη: ντουέτα και σόλο»
Δύο αξιόλογες ελληνίδες χορεύτριες και χορογράφοι εκφράζουν με τη διαφορετικότητα της γραφής τους την αναθέρμανση του πάθους για τη μικρή χορευτική φόρμα. Η Κατερίνα Παπαγεωργίου στη σόλο περφόρμανς «Αυτό που γδέρνει το τζάμι από τη μέσα πλευρά» απαντά στην πρόκληση της μοναχικής έκθεσης στο κοινό εξερευνώντας το υλικό των ονείρων. Η Ζωή Δημητρίου στο ντουέτο «Θεότητες στην εξορία» ανταλλάσσει υλικό, εμπειρίες και ενέργειες με την Τζουλιέτ Μπάρτον γύρω από ζητήματα γυναικείας ταυτότητας, όπως αναδύονται στη σφαίρα της μυθολογίας και της μυθοπλασίας.
- Το Σχολείον, 7/7 στις 9 μ.μ.
Serenity Square
Η νεότερη γενιά του χορού στην Ελλάδα αμφισβητεί τους παραδοσιακούς ρόλους χορευτή-χορογράφου, καταργεί τα σύνορα και ανοίγεται σε νέες εμπειρίες. Η Γεωργία Βαρδαρού και ο Τάσος Καραχάλιος, χορευτές που περνούν στη χορογραφία με το ντουέτο τους «Serenity Square», κάνουν το σώμα τους αντικείμενο και εργαλείο σκέψης. Ο Κώστας Τσιούκας στο σόλο του «Πινόκιο» αποπειράται εκ νέου να παρέμβει στον τρόπο πρόσληψης του χορού από το κοινό, υπονομεύοντας την αφήγηση με όχημα την ιδιοσυγκρασιακή του κίνηση.
Η Μέντη Μέγα και ο Μανώλης Ανδριωτάκης συνδιαλέγονται με τις αναφορές τους στην περφόρμανς «Ποιητικό άσυλο», εξερευνώντας ταυτόχρονα το κοινό πεδίο ανάμεσα στον ποιητικό λόγο, την κίνηση και την εικαστική δράση.
- Το Σχολείον, 10/7 στις 9 μ.μ.
Σύγχρονος χορός
Ομάδα Χορού Maguy Marin: «Turba»
Μετά από τριάντα χρόνια ακατάβλητης δημιουργικότητας η γαλλίδα χορογράφος δεν σταματά να εκπλήσσει στα έργα της τελευταίας δεκαετίας με αναζητήσεις που υπερβαίνουν τις όποιες κατατάξεις και που θέλουν τη θεατρική σκηνή να λειτουργεί σαν προέκταση της κοινωνίας.
Στο «Turba» η Μαρέν καταπιάνεται με την έννοια του ρυθμού, ενώ ο λόγος τροφοδοτεί την έμπνευσή της από το έργο του Λουκρήτιου «Για τη φύση των πραγμάτων». Πρόκειται για ένα ρυθμό που γεννιέται μέσα από το χάος, «με χειμαρρώδεις μεταπτώσεις, κλυδωνισμούς, θλιμμένα ή ενθουσιώδη περάσματα» και πρωταγωνιστή πάντα το χορευτικό σώμα σε συνθέσεις που ανακαλούν εικόνες κοσμογονίας.
- Πειραιώς 260, 9-11/6 στις 9 μ.μ.
Αlain Buffard: «(Not) a love song»
Από τα πιο ριζοσπαστικά μέλη του κινήματος των εννοιακών γάλλων χορογράφων, ο Αλέν Μπιφάρ επηρεάστηκε αρχικά στις αναζητήσεις του από την πρωτοπόρο του αμερικανικού μεταμοντέρνου χορού Άννα Χάλπριν, ανιχνεύοντας ζητήματα σχετικά με το φύλο και τη σεξουαλικότητα. Τα τελευταία χρόνια ωστόσο ανακυκλώνει στο έργο του αφηγηματικά στοιχεία που αντλεί συχνά από τον κόσμο της μουσικής και του σινεμά.
Πρόκειται για «ετεροτοπίες απαραίτητες στο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι», λέει με αφορμή το «(Not) a Love Song». Πρωταγωνιστές σ’ αυτό το γκροτέσκο παιχνίδι μεταμφιέσεων και ανατροπών είναι σημαντικοί εκπρόσωποι της διεθνούς χορευτικής σκηνής με φωνητικά προσόντα: η Βέρα Μαντέρο, η Κλάουντια Τριότσι και ο Μιγκέλ Γκουτιέρες.
- Πειραιώς 260, 15 και 16/7 στις 9 μ.μ.
Sidi Larbi Cherkaoui: «Sutra»
Σε ταξίδι ενδοσκόπησης καλεί το κοινό ο Σίντι Λάρμπι Τσερκάουι με την τελευταία του δημιουργία «Sutra». Η διεθνής συμπαραγωγή είναι καρπός της συνάντησης των μοναχών Σαολίν με τον 32χρονο και ήδη διάσημο χορευτή και χορογράφο. Συνοδοιπόροι του σ’ αυτό το έργο είναι ο σημαντικός βρετανός γλύπτης Antony Gormley και στη μουσική ο πολωνός συνθέτης Szymon Brzόska. Αν και στον Τσερκάουι ασκούσαν ανέκαθεν γοητεία οι πολεμικές τέχνες, αυτή τη φορά εμβαθύνει στη βουδιστική παράδοση, που καταργεί τη δυτική αντιδιαστολή μεταξύ σώματος και νου, σ’ ένα θέαμα που διασταυρώνει τραγούδι, κίνηση και θεατρικό παιχνίδι.
- Ηρώδειο, 26/7 στις 9 μ.μ.
Φλαμένκο
Εθνικό Μπαλέτο της Ισπανίας: «Sevilla – Madrid – Sevilla»
Με ένα υπερθέαμα φλαμένκο, 45 χορευτές και ζωντανή ορχήστρα επί σκηνής γιορτάζει τριάντα χρόνια ιστορίας το διάσημο χορευτικό συγκρότημα που συνέδεσε την πορεία του με τον Αντόνιο Γάδες. Ο σημερινός διευθυντής του Μπαλέτου Χοσέ Αντόνιο επέλεξε τους Φερνάντο Ρομέρο, Άνχελ Ρόχας, Κάρλος Ροντρίγκες και Αντόνιο Κανάλες, δημιουργούς με εμφανείς διαφορές και προσεγγίσεις στις χορογραφίες τους, για να δημιουργήσουν ένα τρίπτυχο που ατενίζει με άποψη το μέλλον του φλαμένκο, περικλείοντας ωστόσο το παρελθόν του.
- Παλλάς, 9, 10 και 11/5 στις 9 μ.μ.
Ομάδα χορού Israel Galvan: «Αrena»
Η αποκάλυψη του φλαμένκο τα τελευταία χρόνια ακούει στο όνομα Ισραέλ Γκαλβάν. Ανανεωτής αναμφίβολα, σύγχρονος δίχως άλλο, ο 35χρονος χορευτής και χορογράφος συγκαταλέγεται στη γενεαλογία των μεγάλων χορευτών του είδους. Με την «Αρένα» (Εθνικό Βραβείο Χορού 2005, Ισπανία), ένα θέαμα που το διατρέχει η ιδέα της ταυρομαχίας, παρουσιάζει για πρώτη φορά δουλειά του στην Ελλάδα. Στην «Αρένα» ξεκινά με πόδια γυμνά και τον κορμό προφίλ –σαφής υπενθύμιση του Νιζίνσκι– για να ξεδιπλώσει το προσωπικό του στυλ που αναζητά το αυθεντικό, αντλώντας από την μεγάλη παράδοση του φλαμένκο.
- Πειραιώς 260, 11-13/7 στις 9 μ.μ.
Αntonio Najarro: «FlamencOriental»
Η δύναμη του φλαμένκο συναντά τη σαγήνη της Ανατολής σε μια πρωτοποριακή μουσικοχορευτική παράσταση με την υπογραφή του κορυφαίου ισπανού χορευτή Αντόνιο Ναχάρο. Ένα εκρηκτικό χαρμάνι από μελωδίες της Ισπανίας, της Ινδίας, της Τουρκίας, της Αιγύπτου και των αραβικών χωρών αποτελεί το μουσικό χαλί του «FlamencOriental», πάνω στο οποίο ο Ναχάρο έχει στήσει ένα υπερθέαμα χορού, με ενδιαφέρουσες ερμηνείες, ευφάνταστες χορογραφίες και αβανγκάρντ αισθητική.
- Θέατρο Λυκαβηττού, 17 και 18/9
Παραδοσιακός χορός
Λύκειο των Ελληνίδων: «Ταλάντων, τυμπάνων και χορών εγκώμιον»
Χορευτές και μουσικοί καλούν τον σύγχρονο θεατή σε μια τελετουργία μύησης με οδηγό τον ρυθμό και μέσο τα κρουστά. Ορισμένα είναι καθημερινά αντικείμενα (ποτηράκια, ταψιά, κουτάλια και μασιές), που σε στιγμές ψυχικής ευφορίας ο λαός δεν διστάζει να τα χρησιμοποιεί ως ρυθμικά όργανα. Αυτά τα απλά αντικείμενα, μαζί με τον ποιητικό λόγο του δημοτικού τραγουδιού και τις μελωδίες κάθε περιοχής συνθέτουν μέσα από λιτά ή περίπλοκα ρυθμικά σχήματα τον πλούτο του ελληνικού χορού.
- Ηρώδειο, 18/7 στις 9 μ.μ.